روانشناسی رفتاری کودکان، یک تا دو سالگی
ده موضوعی که باید با حضور کودک نوپایتان انتظار آنها را داشته باشید.
گروه ترجمه نی نی بان: شما از مرحله بیدارخوابیهای شبانه نوزادتان، اولین مزهکردنهای غذا توسط او و دلآشوبههای ابتداییاش عبور کرده اید. به نظر میرسد از حالا به بعد، باید سفر آرامی در پیش داشته باشید.
اما نه، متاسفانه پاسخ منفی است. زندگی با یک کودک نوپا - و وحشتناکتر از آن، دو یا حتی سه کودک خردسال - سرشار است از نقاط عطفی لذتبخش و در عین حال، موانعی چالشبرانگیز. با این وجود، کمی آمادگی و درک اندکی از واقعیات پیرامون میتواند شما را مهیای دوره جدیدی از بچهداری کند.
۱. کودکان نوپا خوشآمدنها و بدآمدنهایشان را آشکارا نشان میدهند
اگر نمیدانید کودکتان به چه چیزی فکر میکند، نگران نباشید، خیلی زود به آن پی خواهید برد. فرزند شما همچنان که به وادی نوپابودن وارد میشود، یاد میگیرد سلیقه و خوشامد خودش را چگونه ابراز کند، و در همین حال، شما نیز باید حد و مرزها را به وی بیاموزید.
ممکن است لازم باشد بگویید، «می دانم بیسبال دوست داری، اما ما میخواهیم الان شام بخوریم و تو میتوانی بعد شام بازی کنی». شما همچنین میتوانید گزینههایی را پیش روی وی بگذارید: «میدانم دوست داری برای شام بستنی بخوری؛ اما این کار برای سلامتت خوب نیست. میخواهی به جای آن، کمی جوجه یا کوفته قلقلی بخوری؟».
۲. آنها به آن چه میخواهند اشاره میکنند
همچنان که کودکتان بزرگ میشود، قادر خواهید بود به اشکال پیچیدهتری با او ارتباط برقرار کنید. در این میان، اشارهکردن به چیزی، از ابزارهای ارتباطی اولیه است. یک کودک حدود یکساله غالبا به چیزی که میخواهد اشاره میکند، مثلا وقتی گرسنه است به یخچال و وقتی خسته و کسل شده، به اسباببازی اشاره میکند. مطمئن شوید خواستههای او را در طول روز که با اشارهکردن بیان میشود درک میکنید.
3. آنان از پلهها به دفعات بالا میروند
کلمه نوپا از آغاز راهرفتن حکایت دارد، بنابراین جای تعجبی نیست که در این سن، شاهد تحولات و نقاط عطفی در ارتباط با راهرفتن باشید. یکی از این تحولات، توانایی کودک برای بالارفتن از پلههاست، که البته برای کسانی از شما که خانه دوطبقه دارند، معنایی جز دردسر ندارد! در ابتدا، باید بر هر قدمی که کودکتان بر میدارد، نظارت کنید، اما وی در نهایت موفق میشود از پله بالا برود و آن وقت است که بازوهای خسته شما مجالی برای استراحت مییابند.
۴. آنها دندانهایشان را به شیوه خودشان مسواک میزنند
مراقبت از دندانها از ابتدای کار، نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگیهای متداول دارد، پس به کودکتان نحوه مسواکزدن را بیاموزید. در ابتدای کار، به وی نشان دهید چگونه مسواک بزند، اما همیشه بگذارید این کار را به شیوه خودش یاد بگیرد و انجام دهد. پیش از آن که خودتان هم متوجه شوید، کودک نوپای شما به شیوه خودش یاد میگیرد چگونه مسواک بزند.
5. آنان «خطر غریبهها» را کشف میکنند
کاملا طبیعی است کودک نوپای شما که پیش از این در فروشگاه سرش را به علامت سلام برای هر کسی تکان میداد، حالا با هر کسی که پدر یا مادرش نباشد، حتی اعضای خانواده و دوستان، احساس راحتی نکند. بله، به زبان سادهتر این ابراز ناراحتیاش را با جیغ، فریاد یا حتی نعرهکشیدن نشان میدهد! به کودکتان فرصت بدهید با محیط اخت شود و یخاش هر چقدر هم کند، اما به تدریج آب شود. به جای آن که با دیدن دوستان، دست کودکتان را در دست آنها بگذارید و سریع بدوید تا ماشین لباسشویی را روشن کنید، بنشینید و با کسانی که در اتاق یا محیط هستند، صحبت یا بازی کنید تا کودک شما بداند آنها خطری ندارند. این موضوع را به اطلاع بستگانتان هم برسانید تا به کسی برنخورد.
۶. بدقلقی و از کوره دررفتن
ما همه آن بدخلقیهای مقابل ویترین مغازهها و داخل راهروهای فروشگاههای بزرگ را تجربه کردهایم. کودکان نوپا هنوز به مرحلهای از پختگی نرسیدهاند تا احساس خشم و رنجش خود را مهار کنند و از این رو، به سادگی از کوره در میروند. اما راههایی هست تا مانع از بدخلقی آنان بشوید، از جمله برنامهریزی برای آن که در موعد خستگی و خوابآلودگی کودکتان، وسط یک مرکز خرید شلوغ نباشید. و البته به خاطر داشته باشید این مرحلهای گذراست و همیشگی نیست. پس در این مواقع، نفس عمیق را فراموش نکنید!
7. آنها همه چیز را خطخطی میکنند
حتما فکر میکنید با یک ون گوگ یا فریدا کالوی نوپا طرفید. بین یک تا سه سالگی، کودک شما یاد میگیرد چگونه مداد رنگی، مداد شمعی یا قلم مشابهی در دست بگیرد و همه چیز را خطخطی کند. و البته پس از این دوره، آثار آنها ظرافت و مفهوم روشنتری به خود میگیرد. برای انگشتان نامتعادل و لرزان کودک نوپای خود، مداد رنگی یا شمعی ضخیم بخرید تا عشق به رنگها در آنها شکل بگیرد و در کنار کودکتان بنشینید و به او نشان بدهید چگونه متمرکز شود و کارش را تمام کند. برای شادی بیشتر آنها، میتوانید عکس برگردان یا رنگ نیز برایشان بگیرید!
۸. آنان از فنجان مینوشند
خدا نگهدار شیشههای شیر و البته خدا نگهدار شستشوی پردردسر آنها و آماده کردنشان. خدا را شکر! در حالی که مهارت استفاده از دهان و هماهنگی کودک نوپایتان بهبود مییابد، وی میتواند از فنجان استفاده کند. پیش از آن که برای کودکتان فنجان مخصوص بگیرید، ببینید او با چه ظرفی راحتتر است.
9. آنها کلمات را به هم میچسبانند
مهارتهای زبانی کودکان نوپا به شدت تغییر میکند. از این رو، اگر هنوز نمیفهمید فرشته کوچکتان چه میگوید دلسرد نشوید. در عین حال، اگر کودک نوپای شما به ندرت چیزی میگوید، باید به گفتاردرمانی خاص کودکان نوپا مراجعه کنید. پیشرفت کودکتان را پیگیری و حتی اگر نمیفهمید چه میگوید با او دائما صحبت کنید.
۱۰. آنان دوست دارند کمک حال مادر باشند
قطعا رویای روزی را در سر پروراندهاید که فرزندتان در روشنکردن لباسشویی و شستشوی لباسهای کثیفش به شما کمک کند. خوب، متاسفانه هنوز وقت آن نرسیده است. اما همچنان که کودکان نوپا بزرگتر میشوند، تمایل مییابند پدر و مادر را تحت تاثیر قرار دهند و به آنها کمک کنند. کارهای کوچکی را به عنوان مقدمه خردهکاریهای خانه برایش تعیین کنید و بگذارید به شما کمک کند. شما حتی میتوانید وی را در حین انجام این کارهای خرد، با خواندن شعر و ترانه تشویق نیز کنید.
برای برخی خانوادهها، داشتن کودک نوپا یعنی منتهای دردسر و ناراحتی. والدین این خانوادهها غالبا احساس شکست و خستگی مفرط دارند. اما آگاهی از انتظارات معمولی که باید از کودک نوپایتان داشته باشید و نحوه برخورد شما با چالشها و نقاط عطف این مرحله از بچهداری، میتواند شما را آماده آوردن فرزند دوم یا حتی سوم نیز کند!
۱. کودکان نوپا خوشآمدنها و بدآمدنهایشان را آشکارا نشان میدهند
اگر نمیدانید کودکتان به چه چیزی فکر میکند، نگران نباشید، خیلی زود به آن پی خواهید برد. فرزند شما همچنان که به وادی نوپابودن وارد میشود، یاد میگیرد سلیقه و خوشامد خودش را چگونه ابراز کند، و در همین حال، شما نیز باید حد و مرزها را به وی بیاموزید.
ممکن است لازم باشد بگویید، «می دانم بیسبال دوست داری، اما ما میخواهیم الان شام بخوریم و تو میتوانی بعد شام بازی کنی». شما همچنین میتوانید گزینههایی را پیش روی وی بگذارید: «میدانم دوست داری برای شام بستنی بخوری؛ اما این کار برای سلامتت خوب نیست. میخواهی به جای آن، کمی جوجه یا کوفته قلقلی بخوری؟».
۲. آنها به آن چه میخواهند اشاره میکنند
همچنان که کودکتان بزرگ میشود، قادر خواهید بود به اشکال پیچیدهتری با او ارتباط برقرار کنید. در این میان، اشارهکردن به چیزی، از ابزارهای ارتباطی اولیه است. یک کودک حدود یکساله غالبا به چیزی که میخواهد اشاره میکند، مثلا وقتی گرسنه است به یخچال و وقتی خسته و کسل شده، به اسباببازی اشاره میکند. مطمئن شوید خواستههای او را در طول روز که با اشارهکردن بیان میشود درک میکنید.
3. آنان از پلهها به دفعات بالا میروند
کلمه نوپا از آغاز راهرفتن حکایت دارد، بنابراین جای تعجبی نیست که در این سن، شاهد تحولات و نقاط عطفی در ارتباط با راهرفتن باشید. یکی از این تحولات، توانایی کودک برای بالارفتن از پلههاست، که البته برای کسانی از شما که خانه دوطبقه دارند، معنایی جز دردسر ندارد! در ابتدا، باید بر هر قدمی که کودکتان بر میدارد، نظارت کنید، اما وی در نهایت موفق میشود از پله بالا برود و آن وقت است که بازوهای خسته شما مجالی برای استراحت مییابند.
۴. آنها دندانهایشان را به شیوه خودشان مسواک میزنند
مراقبت از دندانها از ابتدای کار، نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگیهای متداول دارد، پس به کودکتان نحوه مسواکزدن را بیاموزید. در ابتدای کار، به وی نشان دهید چگونه مسواک بزند، اما همیشه بگذارید این کار را به شیوه خودش یاد بگیرد و انجام دهد. پیش از آن که خودتان هم متوجه شوید، کودک نوپای شما به شیوه خودش یاد میگیرد چگونه مسواک بزند.
5. آنان «خطر غریبهها» را کشف میکنند
کاملا طبیعی است کودک نوپای شما که پیش از این در فروشگاه سرش را به علامت سلام برای هر کسی تکان میداد، حالا با هر کسی که پدر یا مادرش نباشد، حتی اعضای خانواده و دوستان، احساس راحتی نکند. بله، به زبان سادهتر این ابراز ناراحتیاش را با جیغ، فریاد یا حتی نعرهکشیدن نشان میدهد! به کودکتان فرصت بدهید با محیط اخت شود و یخاش هر چقدر هم کند، اما به تدریج آب شود. به جای آن که با دیدن دوستان، دست کودکتان را در دست آنها بگذارید و سریع بدوید تا ماشین لباسشویی را روشن کنید، بنشینید و با کسانی که در اتاق یا محیط هستند، صحبت یا بازی کنید تا کودک شما بداند آنها خطری ندارند. این موضوع را به اطلاع بستگانتان هم برسانید تا به کسی برنخورد.
۶. بدقلقی و از کوره دررفتن
ما همه آن بدخلقیهای مقابل ویترین مغازهها و داخل راهروهای فروشگاههای بزرگ را تجربه کردهایم. کودکان نوپا هنوز به مرحلهای از پختگی نرسیدهاند تا احساس خشم و رنجش خود را مهار کنند و از این رو، به سادگی از کوره در میروند. اما راههایی هست تا مانع از بدخلقی آنان بشوید، از جمله برنامهریزی برای آن که در موعد خستگی و خوابآلودگی کودکتان، وسط یک مرکز خرید شلوغ نباشید. و البته به خاطر داشته باشید این مرحلهای گذراست و همیشگی نیست. پس در این مواقع، نفس عمیق را فراموش نکنید!
7. آنها همه چیز را خطخطی میکنند
حتما فکر میکنید با یک ون گوگ یا فریدا کالوی نوپا طرفید. بین یک تا سه سالگی، کودک شما یاد میگیرد چگونه مداد رنگی، مداد شمعی یا قلم مشابهی در دست بگیرد و همه چیز را خطخطی کند. و البته پس از این دوره، آثار آنها ظرافت و مفهوم روشنتری به خود میگیرد. برای انگشتان نامتعادل و لرزان کودک نوپای خود، مداد رنگی یا شمعی ضخیم بخرید تا عشق به رنگها در آنها شکل بگیرد و در کنار کودکتان بنشینید و به او نشان بدهید چگونه متمرکز شود و کارش را تمام کند. برای شادی بیشتر آنها، میتوانید عکس برگردان یا رنگ نیز برایشان بگیرید!
۸. آنان از فنجان مینوشند
خدا نگهدار شیشههای شیر و البته خدا نگهدار شستشوی پردردسر آنها و آماده کردنشان. خدا را شکر! در حالی که مهارت استفاده از دهان و هماهنگی کودک نوپایتان بهبود مییابد، وی میتواند از فنجان استفاده کند. پیش از آن که برای کودکتان فنجان مخصوص بگیرید، ببینید او با چه ظرفی راحتتر است.
9. آنها کلمات را به هم میچسبانند
مهارتهای زبانی کودکان نوپا به شدت تغییر میکند. از این رو، اگر هنوز نمیفهمید فرشته کوچکتان چه میگوید دلسرد نشوید. در عین حال، اگر کودک نوپای شما به ندرت چیزی میگوید، باید به گفتاردرمانی خاص کودکان نوپا مراجعه کنید. پیشرفت کودکتان را پیگیری و حتی اگر نمیفهمید چه میگوید با او دائما صحبت کنید.
۱۰. آنان دوست دارند کمک حال مادر باشند
قطعا رویای روزی را در سر پروراندهاید که فرزندتان در روشنکردن لباسشویی و شستشوی لباسهای کثیفش به شما کمک کند. خوب، متاسفانه هنوز وقت آن نرسیده است. اما همچنان که کودکان نوپا بزرگتر میشوند، تمایل مییابند پدر و مادر را تحت تاثیر قرار دهند و به آنها کمک کنند. کارهای کوچکی را به عنوان مقدمه خردهکاریهای خانه برایش تعیین کنید و بگذارید به شما کمک کند. شما حتی میتوانید وی را در حین انجام این کارهای خرد، با خواندن شعر و ترانه تشویق نیز کنید.
برای برخی خانوادهها، داشتن کودک نوپا یعنی منتهای دردسر و ناراحتی. والدین این خانوادهها غالبا احساس شکست و خستگی مفرط دارند. اما آگاهی از انتظارات معمولی که باید از کودک نوپایتان داشته باشید و نحوه برخورد شما با چالشها و نقاط عطف این مرحله از بچهداری، میتواند شما را آماده آوردن فرزند دوم یا حتی سوم نیز کند!
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼