سرماخوردگی در دوران حاملگی، شیوه مراقبت

بارداری، با ایجاد تغییراتی در الگوی غذایی و سبک زندگی خانم‌های باردار همراه است و این تغییرات می‌توانند تاثیر مستقیمی بر سلامت مادر و جنین داشته باشند. از طرف دیگر، ابتلا به برخی از بیماری‌ها، مانند بیماری‌های ویروسی و مسری در دوران بارداری، غیر قابل اجتناب است و از این رو، ممکن است تمام مادران باردار در طول دوران بارداری، یک یا حتی چند بار سرماخوردگی یا آنفلوآنزا را تجربه کنند. ابتلا به این بیماری ویروسی و عفونی، همیشه این نگرانی را برای مادران ایجاد می‌کند که آیا امکان تاثیر عفونت بر سلامت جنین آنها وجود دارد؟

اگر مادر به تب یا اسهال مبتلا شود، چه اتفاقی برای جنین او می‌افتد؟ آیا می‌توان جنین را از عوارض جانبی سرماخوردگی و آنفلوآنزا در امان نگه داشت؟ یا به‌طور کلی‌تر، آیا می‌توان از داروهای رایج سرماخوردگی در دوران بارداری هم استفاده کرد؟ همه اینها، سوالاتی است که در زیر به پاسخ آنها می‌پردازیم. بهتر است بدانید که معمولا داروهایی که برای درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا مورد استفاده قرار می‌گیرند، معمولا داروهای ایمنی هستند و می‌توان در دوران بارداری هم از برخی از آنها کمک گرفت.

البته مصرف هرنوع دارویی در دوران بارداری، نباید خودسرانه باشد و حتی داروهای بدون نسخه هم باید با تجویز و توصیه پزشک معالج شما مصرف شوند. از طرف دیگر، مادران باردار می‌توانند با انجام چند کار ساده، دوز داروی مصرفی‌شان را کاهش دهند و شانس بهبودی‌شان را با مصرف داروی کمتر، بیشتر کنند. این کارهای ساده شامل استراحت کافی، مصرف حجم بالایی از نوشیدنی‌های گرم و آبمیوه‌ها، قرقره کردن روزانه آب گرم و نمک، شستن روزانه بینی، استفاده از دستگاه‌های بخور در خانه و مصرف غذاهای نرم و آبکی، اما مقوی مانند سوپ مرغ است. یکی از مهم‌ترین بایدها و نبایدها در سرماخوردگی‌های دوران بارداری، مصرف دارو است.

براساس اعلام محققان دانشگاه میشیگان، بهتر است که خانم‌های باردار تا هفته دوازدهم (یعنی تقریبا ۳ ماهه اول) بارداری، دور مصرف انواع داروها مانند داروهای سرماخوردگی یا آنفلوآنزا را خط بکشند. این دوران، مهم‌ترین زمان برای رشد ارگان‌های حیاتی جنین است و بهتر است با کمترین خطر داخلی و خارجی، همراه باشد. حتی برخی از پزشکان، پا را فراتر از این می‌گذارند و به گروهی از خانم‌های باردار، توصیه می‌کنند که تا هفته ۲۸ بارداری خود هم هیچ دارویی مصرف نکنند. با این حساب، نوع و زمان مصرف داروهای سرماخوردگی در طول بارداری، به‌شدت به نظر پزشک معالج شما بستگی دارد. اما به‌طور کلی، مصرف گروهی از داروهای سرماخوردگی از هفته ۱۲ بارداری به بعد، بلامانع است.

مانند داروهایی که به رفع سرفه، ‌باز شدن راه‌های تنفسی بینی، پایین آوردن تب، تخفیف گلودرد و از بین بردن سوزش معده یا حالت تهوع کمک می‌کنند. بهتر است خانم‌های باردار برای پیشگیری از ایجاد مشکل، از مصرف داروهای ترکیبی پرهیز کننند و داروهایی با ویژگی‌های خاص (مثلا ضد تب یا ضد سرفه) مصرف کنند تا بتوان عوارض احتمالی آنها را تشخیص داد. بهتر است در دوران بارداری و در صورت سرماخوردگی، برای حفظ سلامت جنین خود از مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن، کدیین، آنتی‌بیوتیک، ناپروکسن و آسپیرین را هم خط بکشید. یکی از مشکلاتی که در دوران بارداری برای مادران باردار پیش می‌آید، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن آنها است.

این ضعف ایمنی، شانس ابتلا به بیماری‌های عفونی و ویروسی مسری مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا را در دوران بارداری، افزایش می‌دهد. از این رو، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا به تمام خانم‌هایی که قصد بارداری دارند، توصیه می‌کنند که قبل و در طول دوران بارداری با نظر پزشک معالج خود از واکسن‌های آنفلوآنزا کمک بگیرند. این واکسن‌ها می‌توانند تا ۶ ماه پس از زایمان هم شانس ابتلا به سرماخوردگی را در مادران و نوزادان آنها کاهش دهد. از دیگر توصیه‌های مهم به خانم‌های باردار برای پیشگیری از سرماخوردگی، این است که حتما دست‌های خود را روزی ۵ مرتبه با آب و صابون بشویند؛ مخصوصا وقتی که از بیرون به منزل می‌رسند. خواب کافی داشته باشند. از رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه‌ها و سبزی‌ها پیروی کنند. در تماس طولانی یا مستقیم با افراد سرماخورده قرار نگیرند.

روزی ۳۰ دقیقه ورزش کنند و استرس‌های خود را تاحد ممکن، کاهش دهند. تمام این موارد می‌تواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن خانم‌های باردار و کاهش احتمال ابتلای آنها به سرماخوردگی شود. مادران بارداری که سرما می‌خورند یا مبتلا به آنفلوآنزا می‌شوند هم باید حواس‌شان باشد که در صورت احساس درد شدید در قفسه سینه، خونریزی واژینال، تهوع و استفراغ شدید، سرگیجه، تب بالا و کم شدن حرکات جنین، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنند.