درمان کمبود تستوسترون، دوباره قدرت بگیرید

کاهش تستوسترون، بخشی طبیعی از بالا رفتن سن است ولی آیا درمان جایگزین یا TRT برای شما مناسب است؟ در اینجا آنچه نیاز است بدانید بیان می‌شود.

درمان جایگزین تستوسترون (TRT) در دهه‌های گذشته اوج پذیرش و محبوبیت را داشته است. میلیون‌ها مرد مسن درمان تستوسترون را جهت حفظ مجدد سطح هورمون برای انرژی خود و نیز مشتعل کردن روابط جنسی خود استفاده می‌کردند. هنوز هم درمان تستوسترون جنجالی و بحث‌برانگیز است چرا که فواید آن عدم قطعیت دارد و خطرات بالقوه سلامتی را در پی دارد. نگرانی‌های امنیتی سال‌ها پیش افزایش یافت. زمانیکه مطالعات ارتباط ممکن بین TRT و افزایش خطر بیماری‌های قلبی - عروقی را نشان دادند. دکتر فرانس هایس، متخصص غدد مترشحه و تولید مثل وابسته به بیمارستان عمومی ماساچوست، اشاره کرد که برخی از این مطالعات، محدودیت‌هایی داشته است. او می‌گوید: به عنوان مثال، در یک مطالعه، TRT بیش از آن مقداری بوده که معمولاً نسخه می‌شود و شرکت‌کنندگان تحقیق بسیار ضعیف بودند و سایر مشکلات سلامتی را داشته‌اند. سایر مطالعات نیز گواهی برای افزایش خطر نبودند.

یافته‌های اخیر

تحقیقات اخیر این حالت را پشتیبانی می‌کند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ در بخش علمی کنگره قلب آمریکا شامل ۱۴۷۲ مرد بین سن ۵۲ تا ۶۳ سال با سطح تستوسترون پایین و بدون سابقه بیماری قلب گزارش شد. محققان دریافتند که مردان سالمی که درمان TRT را دریافت کردند در معرض خطر حمله قلبی، سکته یا مرگ قرار نگرفتند. علاوه بر آن، مطالعه انجام گرفته در آگوست ۲۰۱۵ در Mayoclinic proceedings هیچ ارتباطی بین TRT و لخته شدن هود در رگ بین ۳۰۰۰۰ مرد نشان نداد. دکتر هایس می‌گوید: تاکنون هنوز تصمیمی قاطع مبنی بر رابطه بین TRT و بیماری قلبی- عروقی گرفته نشده است.

ارتباط بین TRT و سایر مسائل سلامتی هنوز واضح نیست. به عنوان مثال قبلاً درمان TRT را مرتبط با سرطان پروستات می‌دانستند، ولی مطالعه‌ای که در دسامبر ۲۰۱۵ در مجله اورلوژی منتشر شد، بیان داشت که در معرض درمان TRT به مدت بیش از ۵ سال بودن، ارتباطی با افزایش خطر سرطان پروستات ندارد. در نهایت اینکه خطر بلندمدت TRT ناشناخته است، به خاطر اینکه بیشتر این مطالعات محدودیت دنبال کردن و پیگیری داشته‌اندو البته به معنی پرهیز از TRT نیست. برای گروهی منتخب از مردان این درمان گزینه مهمی است.

چه کسی منتخب است؟

شما هم باید سطح تستوسترون پایین‌تر از ۳۰۰ نانوگرم بر دسی‌لیتر داشته باشید و همچنین برخی علائم را تجربه کرده باشید، تا نسخه TRT برای شما پیچیده شود. دکتر هایس می‌گوید: ممکن است سطح تستوسترون پایین باشد ولی علائم را تجربه نکرده باشید. ولی اگر هیچکدام از علائم کلیدی را نداشتید، علی‌الخصوص خستگی و عدم کارایی جنسی، که رایج‌ترین است، پیش‌بینی می‌شود که TRT قطعیت کامل نداشته و در طولانی‌مدت نیز امنیت کافی ندارد. یک آزمایش خون ساده سطح تستوسترون را اندازه می‌گیرد. چندین آزمایش لازم است، چرا که سطح آن نوسان روزانه دارد و با دارو و رژیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد. دکتر هایس می‌گوید: در ۳۰% موارد که سطح تستوسترون پایین بوده، با تکرار آزمایش سطح آن نرمال مشاهده شده است.

وقتی سطح تستوسترون پایین است و برخی علائم را دارید، باز هم TRT اولین انتخاب نیست. اگر می‌توانید منبع کاهش سطح آن را بشناسید؛ مشکل شناسایی شده و سطح آن به صورت طبیعی افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال، اولین علت کاهش سطح آن، افزایش وزن است. دکتر می‌گوید: وزن از سن تأثیر بیشتری بر میزان تستوسترون دارد. وقتی وزن بالا رود، سطح تستوسترون پایین می‌آید. ۵ درصد افزایش مقیاس چگالی بدن، به عنوان مثال از ۳۰ به ۳۵، برابر با ۱۰ سال افزایش سن جهت کاهش تستوسترون است.

دکتر هایس می‌گوید: پزشک شما هر فاکتوری که بر سطح تستوسرون تأثیر دارد، مانند داروها و یا شرایط سلامتی را باید در نظر بگیرد. در این موقعیت، ممکن است پزشک دارو را تغییر دهد یا شرایط خاص را درمان کند یا دوز دارو را به حدی برساند که به تستوسترون تأثیر نداشته باشد. مردان باید محدودیت TRT را جهت بازگرداندن نیروی جوانی درک کنند. تأثیر آن بسیار کمتر از چیزی است که مردان انتظار دارند. به عنوان مثال دو فایده اصلی آن سلامت جنسی، قدرت و انرژی است. مطالعه‌ای در فوریه ۲۰۱۶ در مجله پزشکی نیو اینگلند بازنشر کرد که اثرات TRT بر ۷۹۰۰ مرد با سن ۶۵ به بالا و آنهایی که به مدت یکسال دریافت کرده‌اند، در مقابل افرادی که به صورت تفریحی دریافت کردند، پیشرفت‌هایی در عملکرد شامل فعالیت، رضایت و نعوظ داشتند.

استفاده از TRT

TRT معمولاً به وسیله ابزار ژل یا تزریق استفاده می‌شود.

الف) به صورت ژل: دوز روازنه را معمولاً به اندازه یک سس گوجه‌فرنگی به روی هر دو بازوها، شانه یا ران‌ها پخش می‌کنند.

ب) تزریق: معمولاً به صورت بوتاکس هر دو هفته یکبار انجام می‌شود.

هر کدام از این روش‌ها فواید خود را دارد. ژل، تغییرپذیری کمتری در سطح تستوسترون دارد. به هر حال باید دقت کنید که برای چند ساعت از تماس‌های نزدیک پوستی مخصوصاً با زنان پرهیز کنید. چرا که تستوسترون منجر به آکنه و تأثیر بر رشد مو می‌شود.

به صورت تزریق نیز به مدت چند روز پس از تزریق سطح تستوسترون به حداکثر رسیده، دوباره کاهش می‌یابد که تأثیری همانند ترن هوایی دارد، انرژی بالا و پایین می‌رود.

بیشتر مردان پیشرفت‌هایی در علائم در طی ۴ تا ۶ هفته می‌بینند، گرچه تغییرات مانند افزایش سطح توده ماهیچه‌ای بین ۳ تا ۶ ماه طول می‌کشد. اگر مسئله‌ای که منجر به کاهش تستوسترون بوده، حل شده باید درمان TRT را قطع کنید و دوباره توسط پزشک ارزیابی شوید.

هورمون مردانه

تستوسترون هورمونی است که به مردان، مردانگی می‌دهد. به وسیله بیضه تولید می‌شود و مسئول ویژگی‌های مردانه مانند صدای ضخیم، تولید سبیل و موی صورت می‌باشد. همچنین تستوسترون تولید سلول‌های قرمز خون را تسریع می‌کند و چگالی استخوان را افزایش می‌دهد. سطح آن در اوایل بزرگسالی به حداکثر رسیده و تقریباً در زمان ۴۰ سالگی، هر سال ۲ درصد از آن کاهش می‌یابد. سطح نرمال آن بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ ng/dl است. تستوسترون پایین علائم زیر را ایجاد می‌کند:

تغییر در رضایت جنسی

افسردگی با نگرانی

انرژی پایین

کاهش سطح ماهیچه (عضله)

افزایش وزن

کم‌خونی

گرگرفتگی