علائم زجر جنین، آنچه باید دانست

fetal distress یا زجر جنین، یعنی ایجاد تغییرات بارز در تعداد ضربان قلب جنین که نشان می دهد میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زائد خون افزایش یافته است.

همان‌ طوری‌ که گه گاهی ضربان قلب تان دچار نوسان می‌شود، تپش قلب فرزندتان نیز ممکن است دچار نوسان شود.

البته ضربان قلب جنین بسیار سریع‌ تر از بزرگسالان یعنی بطور میانگین ۱۲۰ و ۱۶۰ تپش در دقیقه (تپش قلب مردی سالم حدود ۶۰ و برای بانوان ۸۰) است. مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر اکسیژن‌رسانی به جنین را کاهش می دهد و باعث بالا رفتن سرعت تپش قلب می شود.

حمام کردن با آب داغ نیز می‌تواند تاثیر مشابه ای داشته باشد. به پشت دراز کشیدن طولانی در وان حمام نیز می‌تواند ارسال مناسب جریان خون به جفت را مختل کند و باعث آهسته شدن ضربان قلب فرزندتان شود.

البته این مواردی که ذکر شد کوتاه مدت هستند و برای فرزندتان خطری به همراه ندارند، اما باید از انجام آنها پرهیز شود، زیرا می‌تواند باعث ایجاد تنش در فرزندتان شود.

این آزمایش بدون درد و غیرتهاجمی است و برای بررسی تپش قلب جنین در رابطه با حرکات او است. احتمال دارد این آزمایش در مطب پزشک یا بیمارستان انجام شود. اگر ضربان قلب جنین در محدوده ایمنی باشد، به آزمایشات بعدی نیازی نیست. اما اگر تپش قلب جنین به اندازه مناسب نباشد (زیادتر یا کم تر از میزان معمول)، آزمایش‌های بیشتری انجام خواهد شد. اگر جنین در وضعیت خطرناکی قرار داشته باشد، ممکن است زایمان زودهنگام ضروری باشد. خوشبختانه این مشکل بسیار نادر است.

آزمایش نبود تنش، یعنی این‌که تپش قلب جنین بر اساس حرکات او نظارت می‌شود(در نبود انقباضات). مدت انجام این آزمایش بستگی به خواب یا بیدار بودن جنین دارد که می تواند از ۲۰ تا ۶۰ دقیقه به درازا بکشد. در این آزمایش به پهلو دراز می کشید و به شما دکمه‌ای داده می‌شود که هر زمان فرزندتان تکان خورد، آنرا فشار دهید تا بتوان این حرکات را روی نمودار ثبت کرد.

نظاره‌ گر الکتریکی جنینی، کمربندی است که روی شکم شما در نقطه‌ای که در آن ضربان قلب فرزندتان نیرومندتر است بسته می شود. این ابزار امواج صدایی با بسامد بالا (با فرکانس زیاد) تولید کرده که با انعکاس این صدا، تپش قلب جنین را ثبت می‌کند. این انعکاس‌ها روی صفحه نمودار ثبت می‌گردد. نمایشگرهای دیجیتالی نیز وجود دارد که صدای قلب جنین را تقویت می کند.

آنچه فرزندتان طی آزمایش انجام می دهد

- هر فاصله 30 ثانیه‌ای، فرزندتان حداقل یک بار تنفس شش‌ها را خواهد داشت.

- فرزندتان، بدن، دست ها و پاهای خود را حداقل سه بار در 30 دقیقه تکان می‌دهد.

- طی آزمایش نبود تنش، فرزندتان حداقل یک بار دستان خود را باز و بسته کرده و کِش می‌دهد.

- حداقل در هر بیست دقیقه، یک مرتبه تپش قلب فرزندتان با حرکت های او سریع‌تر می‌شود، یعنی برای حدود 15 ثانیه میزان آن با 15 تپش در دقیقه افزایش می‌یابد.

- اگر فرزندتان طی آزمایش خواب است، با خوردن، نوشیدن یا تغییر حالت بدنی می‌توانید برای بیدار کردن او تلاش کنید.

- اگر پزشک از نتیجه آزمایش راضی نباشد، به ویژه اگر مشکلات دیگری وجود داشته باشند، مثل حضور عفونت، کوچک بودن جنین یا مشکلی در رساندن اکسیژن و مواد مغذی به جفت یا کم خونی جنین (مشکل مرتبط با ناسازگاری گروه خونی زوجین)، یک آزمایش تنش انقباضی ضروری خواهد بود یا ممکن است پزشک دستور انجام سونوگرافی دهد. این آزمایش پیشرفته‌ با کمک تصویربرداری حرکات و نیز توازن ماهیچه‌ای، تنفس، سلامت جفت و میزان مایع آمنیوتیک جنین را نظارت می‌کند.

آزمایش‌های پیگیری

اگر نتیجه همه آزمایشات عادی است و شما و فرزندتان از سلامت کامل برخوردارید، نیازی به آزمایش‌های بعدی نیست.

اگر دچار مشکلی پزشکی هستید یا نگرانی‌ای وجود دارد که فرزندتان در خطر است یا اگر به دیابت دچار باشید، آزمایش نبود تنش یک مرتبه در هفته یا برای دفعات بیشتری تکرار می شود. در موارد شدیدتر ممکن است در بیمارستان پذیرش شده و پس از ۲۴ ساعت دوباره آزمایش شوید. اگر نتیجه آزمایش طی این زمان بد‌تر شد، امکان دارد فرزندتان به زایمان زودهنگام نیاز داشته باشد. اگر در هفته ۳۶ یا بیشتر و دهانه رحم نرم باشد و جنین در خطر دریافت ناکافی اکسیژن، احتمال دارد زایمان القاء شود.

یکی از چالش‌های زندگی مدرن، به ویژه برای بانوان باردار استرس است. استرس میزان ترشح آدرنالین را افزایش می دهد و مداوم می‌کند و بر سیستم‌های اعصاب، قلب، سیستم غدد درون ریز و ایمنی تاثیر می گذارد.

تصمیم گیری برای اجرای آزمایش نبود تنش به‌ خودی‌خود می‌تواند استرس زا باشد. و شما و همسرتان را درباره وقایعی که احتمالاً هرگز رخ نمی دهند نگران سازد.

اگر به کلاس‌های بارداری می‌روید، نگرانی‌های خود را با ماما در میان بگذارید. به یاد داشته باشید، علاوه بر آزمایش‌های مدرن که به پزشک شما برای در نظر گرفتن احتیاط‌های بیشتر کمک می‌کند، فرزندتان نیز از پشتوانه خوبی برخوردار است.