انواع سوختگی در کودکان، چطور پیشگیری کنیم؟

سوختگی یکی از علت های اصلی ناتوانی و مرگ میر در جهان است که عوارض اقتصادی و اجتماعی وخیمی همراه دارد. در مرگ و میر ناشی از حوادث در آمریکا، سوختگی سومین علت مرگ و میر است و ششمین علت مرگ و میر در ایران ناشی از حوادث.
برخی قربانیان سوختگی به علت ناتوانی هایی که برایشان ایجاد می شود شغل خود را از دست می دهند و اگر سوختگی در ناحیه صورت رخ دهد، جوشگاه های ایجاد شده باعث بروز بدشکلی در ظاهر می شود و این امر نیز باعث خروج چنین افرادی از جامعه و از دست موقعیت های اجتماعی مانند شغل، ازدواج و… خواهد شد. در این مطلب با مهم ترین علل سوختگی کودکان و راهکارهای پیشگیری از آن آشنا خواهید شد.

سوختگی کودکان در حمام
تنها گذاشتن کودکان داخل حمام یکی از مواردی است که باعث بروز مکرر سوختگی کودکان در حمام می شود. همین چند روز پیش کودک ۲ ساله ای در بخش اطفال بیمارستان بستری شده بود که مادرش وی را به حمام برده واو را داخل لگن کوچک آب قرار داده بود. مسلما کودکان چنین وضعیتی را بسیار دوست دارند.
فرزند ۵ ساله دیگر خانواده نیز همراه مادر در حمام کنار کودک ۲ ساله بوده است. در همین هنگام تلفن منزل زنگ می زند و مادر برای پاسخ دادن به تلفن، حمام را ترک می کند و کودک کوچکش را به فرزند ۵ ساله اش می سپارد و از وی می خواهد مراقب او باشد.
کودک ۵ ساله با هدف بستن شیر آب، به اشتباه تنها شیر آب سرد را می بندد و چند لحظه زمان برای سوختن بدن این کودک خردسال با آب جوش کافی است! مادر بعد از شنیدن صدای گریه کودک خود را به حمام می رساند ولی متاسفانه کودکش دچار سوختگی حدود ۳۰ درصد پوست بدن شده که مدت ها درگیر آن خواهد بود.
پیشگیری: هرگز فرزندان خردسالمان را در حمام تنها نگذاریم؛ حتی برای یک لحظه!
بی توجهی به دمای آب حمام
یکی از علت های دیگر سوختگی کودکان بی توجهی والدین به دمای آب حمام است. علت اصلی چنین حادثه ای این است که پوست بدن کودکان و به خصوص نوزادان بسیار لطیف تر و حساس تر از پوست افراد بالغ است بنابراین آبی که دمای آن برای والدین مطلوب و مناسب به نظر می رسد می تواند برای اطفال سوزاننده باشد که در چنین حالتی اگر زمان تماس نوزاد با این آب طولانی باشد مسلما باعث ایجاد سوختگی در وی می شود.
اتفاق دیگری که مکررا می افتد، در زمان شستشوی نوزاد با آب گرم است به طوری که مادر در حالی که دستکش در دست دارد اقدام به شستن کودکش می کند غافل از اینکه به علت پوشیدن دستکش از دمای واقعی آب بی خبر است و در چنین وضعیتی کودک به علت دمای بالای آب می سوزد.
پیشگیری: قبل از استحمام نوزاد یا شستن وی، دمای آب را دقیقا کنترل کنیم و به هیچ وجه از دستکش استفاده نکنیم. باید به این نکته مهم توجه داشته باشیم که دمای قابل تحمل برای نوزادان پایین تر از دمای قابل تحمل برای بالغان است.

واژگون شدن سماور و سوختگی کودکان
یکی از علت های مهم و نسبتا شایع سوختگی کودکان و اطفال واژگون شدن سماور از روی کابینت آشپزخانه روی کودک است. معمولا هم ماجرا به این ترتیب است که کودکانی که تازه راه افتاده اند در زمان کوتاهی که والدین آنها سمت کابینت آشپزخانه می روند و شلنگ گاز مربوط به سماور را می گیرند و به سمت خود می کشند و در این حالت فاجعه رخ می دهد و کودک خردسال دچار سوختگی شدید و وسیع می شود. چنین اتفاقی در حالت دیگری نیز رخ می دهد و آن زمانی است که سماور روی بار یا کابینت آشپزخانه در شرایط استوار و ثابتی نیست بنابراین با کوچک ترین برخوردی واژگون و باعث سوختن افراد می شود.
پیشگیری: سماور را دور از دسترس اطفال قرار دهید. خود سماور را به وسیله تسمه یا هر وسیله مناسب دیگر روی دیوار ثابت کنید. شلنگ گاز سماور را به گونه ای مهار کنید که با کشیده شدن شلنگ گاز، سماور جابجا و واژگون نشود. شاید بهترین کار کوتاه کردن شلنگ گاز سماور تا حد ممکن باشد.

سوختگی کودکان بر اثر اتو
یکی از علل شیع سوختگی کودکان با اتو می باشد که معمولا حادثه به این صورت رخ می دهد که فرد بزرگسال بعد از اتوکردن البسه، اتوی داغ را رها می کند و سراغ کارش می رود، غافل از اینکه کودک کنجکاو سراغ آن می رود و….
پیشگیری: زمان استفاده از اتو مراقب اطفال باشید و بلافاصله بعد از اتمام کار، اتو را از برق خارج کنید و در محلی مطمئن قرار دهید.

برق گرفتگی در منزل
برق گرفتگی در منزل یکی دیگر از دلایل وختگی کودکان می باشد که معمولا بر اثر بی توجهی والدین رخ می دهد. اغلب برق گرفتگی در کودکان خردسال ناشی از کنجکاوی زیاد کودک نوپایی است که انگشت خود را داخل پریز برق می کند و این کار باعث برق گرفتگی و سوختگی ناشی از آن می شود. اگر برق گرفتگی در همان لحظه اول باعث مرگ فرد نشود معمولا باعث سوختگی بسیار عمیق و در بسیاری از موارد از دست دادن انگشت، دست یا پا در قربانی می شود. درواقع، به علت بی توجهی والدین، کودک خردسال در یک لحظه انگشتان و حتی دست یا پای خود را از دست می دهد.
پیشگیری: در زمان ساختن منزل باید پریزهای براق را در ارتفاع حدود یک متر قرار داد که دست کودکان خردسال به آنها نرسد که البته چنین کاری چند سال است منسوخ شده! برای تمام پریزهای برق باید محافظ پلاستیکی تهیه شود. قیمت این محافظ ها بسیار ناچیز است و شاید با صرف مبلغ یک دو هزار تومان بتوان تمام پریزهای منزل را محفوظ کرد.
باید از سیستم های جدید محافظتی در برابر برق استفاده کرد. این سیستم که به جان پناه معروف است در صورت اتصال بدن فرد با جریان برق باعث قطع جریان برق منزل می شود. یادمان باشد برق یک نعمت است ولی اگر از آن درست استفاده نشود می تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.

سوختگی کودکان با انفجار مواد محترقه
یکی از عوامل مهم و شایع سوختگی کودکان در جامعه ما، سوختگی ناشی از انفجار مواد محترقه به خصوص در روزهای پایانی سال است که متاسفانه هر ساله تعداد قابل توجهی از جوانان و نوجوانان کشور ما را درگیر می کند. گاهی انفجار مواد محترقه تنها به سوختگی کودکان ختم نمی شود بلکه در پاره ای موارد باعث از دست دادن انگشتان، دست یا چشم این قربانیان می شود.
پیشگیری: خانواده ها، مخصوصا در روزهای خاص مانند چهارشنبه سوری، فرزندان خود را تنها نگذارند و کنار آنها باشند. مسلما حضور خانواده کنار فرزندان تا حدود بسیار زیادی رفتارهای پرخطر ایشان را می کاهد.