تهوع شدید در بارداری، تذکرات مهم

بسیاری از خانم های باردار می دانند حالت تهوع و استفراغ محدودیت زمانی ندارد. حتی ممکن است بدون دلیل مشخصی احساس ناخوشی کنید. علت دقیق این حالت شایع که بیشتر خانم های باردار را با درجات مختلف تحت تاثیر قرار می دهد، یکی از ناشناخته های بزرگ پزشکی است. همانطور که بدن شما امکان به وجود آمدن زندگی جدیدی که به سرعت شکل می گیرد را پدید می آورد، انتظار بعضی از واکنش های فیزیکی ناشی از وجود جنین را داشته باشید از جمله: "حالت تهوع"

به کار بردن واژه معروف "بیماری صبحگاهی" برای این حالت زیاد مناسب نیست چون این حالت تهوع و استفراغ محدودیت زمانی ندارد. (این نام گذاری به این علت است که در بسیاری از خانم ها این حالت صبح هنگام بیدار شدن از خواب تشدید می شود.) در دو نفر این حالت یکسان نیست. بعضی احساس ناخوشی و تهوع شدید دارند ولی هرگز استفراغ نمی کنند، در حالیکه بعضی دیگر تمام طول روز را با سرعت به سمت دستشویی می دوند و نیز بعضی آرزو دارند بتوانند بالا بیاورند ولی نمی توانند. شما اگر خوش شانس باشید می توانید بوها و طعم هایی که شما را آزار می دهند، تشخیص دهید و از آنها پرهیز کنید. ولی حتی ممکن است بدون دلیل مشخصی، احساس ناخوشی کنید. علت دقیق این حالت شایع که بیشتر خانم های باردار را با درجات مختلف تحت تأثیر قرار می دهد، یکی از ناشناخته های بزرگ پزشکی است. بالا رفتن هورمون های HCG، استروژن و پروژسترون محتمل ترین علل هستند. مثلا بالا رفتن هورمون HCG با افزایش حالت تهوع رابطه مستقیم دارد. این هورمون بعد از جایگزینی تخمک بارور شده در رحم ایجاد می شود و حدود هفته ۱۲ کاهش می یابد، سپس از ماه چهارم تا زمان زایمان ثابت باقی می ماند. (به ندرت پیش می آید که بعضی از خانم ها این حالت تهوع را تمام مدت بارداری داشته باشند.) بعضی ها معتقدند که علت این شکل تهوع، ممکن است به تکامل جنین مربوط شود چون دقیقا طی هفته هایی که جنین رشد می کند، ایجاد می شود. حساسیت به بعضی از بوها، طعم ها و مزه های بخصوص مانند یک محافظ طبیعی عمل می کند که مادر را از مسمومیت هایی که ممکن است در آن مراحل بحرانی به آن مبتلا شود، حفظ می کند.

عادات غذایی خانم ها یعنی در حقیقت کم غذا خوردن یا غذا نخوردن آنها حالت تهوع را بدتر می کند. به این معنی که بسیاری از مادران باردار، ناخواسته به درون دایره ای بسته می افتند که درآن حالت تهوع باعث کم کردن مقدار و دفعات غذا خوردن شده و این امر نیز به نوبه خود باعث بیشتر شدن حالت تهوع می شود. مواردی که علت اصلی بیماری صبحگاهی نیستند، عبارتند از: فشارهای روحی (اگرچه می تواند این حالت را تشدید کند)، ضعیف بودن جسم، مشکل وفق دادن خود با وضعیت جدید از لحاظ ذهنی، نارضایتی از باردار بودن.بهترین توصیه این است که راه هایی برای کنترل این حالت بالقوه ناراحت کننده پیدا کرد. سعی کنید هر مقدار غذایی را که می توانید تحمل کنید، میل نمایید تا بتوانید در طول روز این حالت تهوعی که معده خالی می تواند سبب آن شود را از خود دور کنید. در سه ماهه اول، اینکه بتوانید چیزی را در معده خود نگه دارید تا سالم باشید و اجتناب از خوردن موادی که سلامتی جنین در حال رشد شما را به خطر می اندازد، از اهمیت بیشتری برخوردار است تا اینکه به مقدار زیاد و یا حتی غذاهای مقوی بخورید. جنین در آغاز به غذای کمی نیاز دارد. از طبیعت خود پیروی کنید. اگر بویی حال شما را به هم می زند، ازآن دوری کنید. اگر نشستن در یک اتاق نسبتاً تاریک و یا تنها خوابیدن به بهبود حال شما کمک می کند، این کار را انجام دهید. اگر از نوع خاصی ماکارونی، خوشتان می آید از همان استفاده کنید. اگر در ۲ یا ۳ ماه اول، دچار کاهش وزن شدید، نگران نباشید. بدون در نظر گرفتن میزان حالت تهوع در سه ماهه اول افزایش وزن حدود چند کیلوگرم است.

همچنین خود را با علم بر اینکه واقعا بی میلی به بعضی بوها و طعم ها از جنین در حال رشد شما محافظت می کند، آرام کنید. مثلا حس بویایی در سه ماهه اول قویتر می شود و به شما کمک می کند تا از خوردن فرآورده های لبنی فاسد یا محیط هایی با هوای آلوده پرهیز کنید. (در اواسط دوران بارداری این حس به حالت عادی برمی گردد.) علاوه بر این، این حالت تهوع واقعا به شما اطمینان می دهد که بارداری شما سیر طبیعی خود را دارد. در ضمن کودک شما متوجه هیچ چیز نمی شود.

چند تذکر کوچک

- به جای خوردن سه وعده غذای اصلی در طول روز، مقدار را کم کرده وعده های آن را بیشتر کنید و ساعتی یک بار غذای سبک بخورید.

- برای از بین بردن بیماری صبحگاهی، در شب گرسنه نمانید. قبل از رفتن به رختخواب، نصف ساندویچ و یک لیوان شیر بخوریدو یا نیمه شب برای خوردن یک غذای سبک به سراغ یخچال بروید.

- مایعات زیاد بنوشید تا دچار کمبود آب نشوید. آبمیوه های خنک، شیر و شربت لیمو بیشتر از نوشیدنی های داغ، جاذبه دارند.

- هنگامی که چیزی نمی جوید، آبنبات یا قرص نعناع بمکید تا از سوزش معده و بالا آمدن اسید آن جلوگیری کند. (وقتی معده خالیست، این عکس العمل را نشان می دهد.)

- صبح قبل از بیرون آمدن از رختخواب، بیسکویت ساده یا کمی پنیر را کم کم بخورید و قبل از اینکه بایستید، ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید.

- از لیموی تازه استفاده کنید. یک قاچ لیمو را هم بو کنید و هم بمکید، ساده یا با نمک.

هنگام شب، یک پنجره را باز و یا هواکش را روشن بگذارید چون هوای مانده، این حالت را بدتر می کند.

- آشپزی نکنید. از کس دیگری بخواهید این کار را انجام دهد. (غذای رستوران ها به علت داشتن بوهای تند، مناسب نیست.)

- از صابون ها، مواد شوینده و لوسیون های بدون بو استفاده کنید.

- از عطر استفاده نکنید.

- مراقب داروهای گیاهی (مانند زنجبیل) باشید. این گیاهان حالت تهوع شما را فرو می نشانند ولی ممکن است سمی باشند و نیز در مورد نقص های مادرزادی که ممکن است در اثر مصرف این گونه داروها ایجاد شود، تا به حال تحقیقی انجام نشده است.

بخوابید!

هرگز بدون تجویز پزشک از قرص ها و یا هرگونه داروی ضدتهوع استفاده نکنید. اگر برای چند روز نتوانستید چیزی را در معده تان نگه دارید و یا اگر به سرعت دچار کاهش وزن شدید، از دارو کمک بگیرید. این حالت می تواند به کمبود آب و حالت تهوع شدید حاملگی منجر شود و گاهی اوقات نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. ترکیبی از داروهای ضد تهوع و سرم درمانی لازم است تا با کمبود آب بدن، مقابله و تعادل شیمیایی بدن را دوباره برقرار کند. این ها برای جنینی که بعدا نیز با دقت تحت نظر خواهد بود، بی خطر هستند.