آرامش مادر در بارداری، چقدر اهمیت دارد؟
امروزه مطالعه استرس و عوارض ناشی از آن اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
نتایج یک پژوهش فیزیولوژی نشان می‌دهد که استرس سر و صدا در دوران جنینی موجب کاهش یادگیری فرزندان نر موش صحرایی می‌شود. دکتر علی‌رضا سرکاکی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز، در پژوهش خود با عنوان "بررسی اثر استرس سر و صدا در دوران جنینی بر روی یادگیری و حافظه فضایی به روش اجتنابی فعال در موش‌های صحرایی بالغ جوان" آورده است: «امروزه مطالعه استرس و عوارض ناشی از آن اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. زیرا که استرس‌های حاد و مزمن یکی از مشکلات بهداشت روانی جوامع بشری می‌باشد. اصوات تا ۷۵ دسی‌بل و فرکانس بین ۲۰۰۰۰ - ۲۰ هرتز برای انسان‌ها و اصوات تا ۵۰ دسی‌بل و فرکانس تا ۸۰ هرتز برای موش‌های صحرایی قابل شنیدن هستند. تحقیقات نشان داده است که استرس سر و صدا در دوران بارداری موجب اختلال در فیزیولوژی سیستم عصبی و رفتار، کاهش وزن، نارسایی مادرزادی، اختلالات تولید مثلی و باروری، صدمه پذیرشدن نرون‌های نواحی خاص از مغز که در پردازش اطلاعات ورودی برای تثبیت حافظه نقش دارند و فعال شدن محور هیپوتالاموس - هیپوفیز - آدرنال فرزندان این گونه مادران می‌شود.» این پژوهش خاطرنشان کرده است: «از آنجایی که اثرات استرس سر و صدا در
دوران جنینی بر یادگیری و حافظه فضایی کاملا روشن نیست، در این تحقیق سعی شده است تا اثرات سر و صدای دوره‌ای یک ساعته با شدت ۱۲۰-۹۰ دسی‌بل و فرکانس پایین در دوران بارداری و در ساعات استراحت شبانه بر روی یادگیری و حافظه فرزندان نر و ماده‌ای که متعاقب تولد تا بلوغ در محیط آرام و بدون استرس رشد کرده‌اند مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. برای آموزش حیوانات از دستگاه Y-Maze کامپیوتری و محرک‌های نور و شوک الکتریکی به کف پای آنها استفاده شد.» نتایج نشان داده است که استرس سر و صدا در دوران جنینی موجب کاهش معنی‌دار یادگیری فرزندان نر استرس دیده در مقایسه با فرزندان کنترل شده، در حالی که در فرزندان ماده استرس دیده کاهش ایجاد شده معنی‌دار نبوده است. حافظه دراز مدت فرزندان نر و ماده با میزان یادگیری آنها در طی جلسات آموزش کاهش معنی‌دار داشت، در حالی که حافظه دراز مدت فرزندان نر و ماده با میزان یادگیری آنها در آخرین جلسه یاد‌گیری‌شان تفاوت معنی‌داری نداشت. در این پژوهش آمده است: «یافته‌های این تحقیق بیانگر آن است که استرس سر و صدا در دوران جنینی احتمالا موجب کاهش ترشح هورمون تستوسترون و افزایش ترشح گلو‌کوکور‌تیکوییدها در
فرزندان نر می‌گردد، در نتیجه می‌تواند صدمه‌پذیری نرون‌های هیپوکامپ مغز را افزایش داده و از طریق کاهش روند شکل‌پذیری نرونی که برای روند تثبیت حافظه ضروری است، یادگیری و حافظه فرزندان نر استرس دیده را در دوران بلوغ کاهش دهد. در فرزندان ماده استرس دیده هم ترشح هورمون استروژن و گونادوتروپین‌ها بلافاصله متعاقب تولد افزایش می‌یابند.» این پژوهش تصریح کرده است: «از آنجایی که برخی تحقیقات نیز نشان داده‌اند که استروژن در مغز گیرنده دارد و با تغییر فعالیت نرون‌های مغزی موجب تقویت یادگیری و حافظه در موش‌های صحرایی ماده می‌گردد، بنابراین استروژن احتمالا اثر منفی استرس سرو صدا در دوران جنینی بر روی شکل‌گیری مدار‌های عصبی مغز را تا حدی جبران می‌نماید.»
منبع:
ایسنا
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼