مراقبت از نوزاد، اصول اساسی

مسافری خسته بعد از ۹ ماه پا به دنیایی می گذارد که کاملاً برای او ناشناخته است اما این فرزند برای شما شناخته شده است. چون سال های سال است که آرزوی داشتن او را داشته اید و نگاه شما، برخورد شما و توجه اول شما خاطراتی است که شیرین ترین و فراموش نشدنی ترین است.
- در وقت وضع حمل، تعیین کنندۀ اتاقِ وزن حمل یا افرادی که باید باشند و نباشند از آنِ مادر است و هیچ شخصی نمی تواند نظر و عقیده ای در این رابطه داشته باشد. و اگر مادر انتظار حضور فردی را دارد، در صورت موافقت او معنا دارد و اگر مادری مایل است زایمان را در خلوت و تنهایی داشته باشد و ... ، همه و همه باید رعایت شود و این برخورد اول و این هم آغوشی اول برای مادر چنان بزرگ و عظیم است که با هیچ حادثۀ دیگری قابل مقایسه نخواهد بود.
- در رابطه با موی بدن کودک باید گفت که نشانه و نمایندۀ موی فرزند شما نخواهد بود، چون از میان خواهد رفت.
- آن زمانی که سونوگرافی انجام می شود نگویید مایل نیستم بدانم فرزندم پسر است یا دختر. واقعیت این است افرادی که می گویند برایم مهم نیست فرزند دختر یا پسر است و یا مهم نیست بدانم، به نظر می رسد خود را به نوعی فریب می دهند و درگیر بازی هستند.
به بیان دیگر اینکه می گویند مایلم در وقت تولد هیجان دختر یا پسر بودنش را پیدا کنم، اینکه برای من دختر و پسر بودنش فرق نمی کند از آنِ معمولاً کسی نیست، در حالی که می تواند بداند فرزندش دختر یا پسر است.
آنچه مهم است این است که آگاهی از جنس فرزند، شما را از قبل به نوع برخورد بهتر و فراهم کردن شرایط مناسب برای فرزندتان آماده می کند.
- نکته ای که برخی از مادران نسبت به آن حساسند این می باشد که کودکی این چنین ضعیف و ناچیز احتمالاً باید با مراقبت و مواظبت ویژه ای در آغوش گرفته شود. درست است ظریف و لطیف و حساس است اما خوشبختانه شکستنی و شکننده نیست و موجودی است که توان تحمل بسیاری دارد و هرگونه ارتباط و شیرخوردن و خوابیدن در آغوش مادر آرزوی او بوده و هست.
پس امید است که مادر با خاطری آسوده فرزند را در آغوش بگیرد، هر آنگونه که مایل است بدن او را لمس کند و او را ببوسد و آسوده خاطر باشد که این موجود از آنِ اوست و موجودی است که آرزوی او را داشته و هیچ قید و بندی را به هیچ فرم و شکلی نپذیرد.
- امروزه در همان لحظۀ تولد فرزند، از لحظه ای که از سلامت روانی او مطمئن شدند، او را در اختیار مادر قرار می دهند و مراقبت و رعایت لازم مادر فقط و فقط گردن و سر نوزاد می باشد.
نوزاد نه عضلات قوی و نیرومندی جهت وزن سنگین دارد و نه کنترل مغزی وجود دارد. بنابراین تنها کار مادر این است که با نگه داشتن سر و گردن فرزند در تمام موارد او را حرکت می دهد.
حتی موقعی که می خواهد او را زمین بگذارد باید مطمئن شود که تمام بدن و سر و گردن نوزاد روی زمین است و بعد دست خود را بکشد. تنها جایی که باید بسیار مراقبت و مواظبت نمود، سر و گردن کودک است که می تواند منجر به آسیب جدی شود.
- نکتۀ مهم دیگر در خصوص بند ناف است. این بند ناف فقط باید به وسیلۀ پارچه و یا کتان که آغشته به الکل است تمیز و پاک شود و نه نیازی به دارو است و نه چیز دیگر. در اصل باید آن را آزاد گذاشت و چند بار در روز با الکل سفید تمیز کرد.
- کودک در وقت تولد و چند روز اول تولد صداها را گلچین می کند، یعنی با برخی صداها ارتباط برقرار می کند و با برخی ارتباطی ندارد. از بین همۀ صداها، صدای مادر از همه جذاب تر و جالب تر است. صدایی که از درون شکم مادر با او آشناست.
- به کودک باید نگاه کرد، در حالی که کودک صورت شما را تار می بیند و شش ماه طول می کشد تا بتواند مادر را آنگونه که در بزرگسالی می بیند، مشاهده کند. به عبارتی بعد از شش ماه تصاویر واضح می شوند. با وجود دیدی که حدود 20 تا 30 سانتیمتر دارد از محیط اطراف باخبر می شود.
- برای کودک بو ، قوی ترین نیروی ارتباطی است. می دانید که این بو مخصوصاً در لایه های پایین مغز و احساس و حافظه قرار گرفته و بی خود نیست که هر کدام از ما با بویی، خاطره ای را به یک باره بیش از همۀ خاطره ها به خاطر می آوریم.
کودک انسان در روز اول یا روز دوم توانایی تشخیص بوی شیر مادر را دارد و بدون آنکه او را دیده باشد یا ببیند، خود را به سمت شیر می کشاند. طعم شیر برای نوزاد اهمیت فوق العاده ای دارد.
توصیه می شود که مادران در خوردن غذا بسیار احتیاط کنند. معمولاً کودکان به دو نوع غذا که مادر می خورد واکنش نشان می دهند: ماهی و سیر. وقتی که مزه و طعم و بوی این دو در شیر مادر باشد کودک از خوردن شیر ممکن است صرف نظر کند.
- موضوع دیگر حافظه کودک می باشد که در یک ماه اول بیش از دو روز نیست. یعنی اگر شخصی دو روز در اطراف کودک نباشد، کودک خاطره و سابقه ای از او ندارد.
- برخی مادران شکایت می کنند که فرزندی را که در آغوش دارند، هیچ احساسی نسبت به او ندارند و مانند نوزاد دیگر با او برخورد می کنند و یا از احساس مادری و ارتباط انسانی یا حالات ویژه ای خبری نیست.
باید گفته شود که هیچ جای نگرانی نیست. این حالت به قدری طبیعی و عادی است که خود به خود این ارتباط و احساس و حالات به وجود می آید. برخی دیگر از مادران نیز درست در موقعی که باید با این شادی و لذت همراه باشند، احساس افسردگی می کنند که این افسردگی نتیجۀ تغییرات و دگرگونی هورمون ها است.