درمان آلرژی در کودکان

آلرژی، حساسیت کودک به ماده‌ای است که در محیط قرار دارد و در واقع پاسخ بدن به آن ماده است. زمانی که بدن کودک از طریق لمس، تنفس، خوردن یا تزریق، در تماس با آلرژن (ماده آلرژی‌زا) قرار می‌گیرد دستگاه ایمنی بدن، ماده مهاجم بی‌ضرر را به عنوان انگل، باکتری یا ویروس در نظر گرفته به آن واکنش نشان می‌دهد. بدن برای مبارزه با آن، به میزان زیاد پروتئین‌هایی به نام آنتی‌بادی تولید می‌کند که نتیجه آن تورم بافت‌ها، کهیر،‌ ‌آب‌ریزش بینی و غیره است. واکنش کودک به ماده آلرژی‌زا هر بار که در معرض آن ماده قرار می‌گیرد، تکرار می‌شود.

نشانه‌های آلرژی در کودکان چیست؟

علائم آلرژی در کودک بستگی دارد به اینکه چه عضوی از بدن او تحت تاثیر قرار گرفته است. آلرژی‌های محیطی و هوایی مثل آلرژی به کپک‌های معلق در هوا و آلرژی به گرده گیاهان،‌ اغلب، دستگاه تنفسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این حالت، احتمال آبریزش بینی یا مشکلات تنفسی وجود دارد. آلرژی غذایی بیشتر بر دستگاه گوارش موثر بوده و ممکن است با تورم لب‌ها، حالت تهوع، اسهال و استفراغ توام باشد. برخی دیگر از انواع آلرژی‌ها بر پوست اثر می‌گذارند. وقتی که در معرض ماده آلرژی‌زا قرار می‌گیرد پوست بچه دچار جوش، یا کهیر می‌شود. برای تشخیص ماده آلرژی‌زا، باید مراقب واکنش‌های غیر عادی کودک باشید و اگر موردی غیر عادی مشاهده کردید دنبال ماده‌ای بگردید که کودک در معرض آن بوده است. مهم است که دنبال روند باشید نه اینکه هر چیزی که یکبار مشاهده کردید را به عنوان آلرژی در نظر بگیرید. پاسخ‌های کودک به ماده آلرژی‌زا، به مرور زمان تشدید می‌شود بنابراین در صورت مشاهده آنها حتما باید با پزشک مشورت نمایید. اگر کودک در اثر تماس با ماده آلرژی‌زا دچار مشکلات تنفسی شده است، باید بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید. اغلب، آلرژی با سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شود. اما علائمی وجود دارد که نشان می‌دهد کودک مبتلا به آلرژی است و سرما خوردگی ندارد:

- کودک همیشه سرماخورده به نظر می‌رسد. سرما خوردگی اغلب ظرف 1 هفته تا 10 روز برطرف می‌شود اما آلرژی این گونه نیست.

- بینی کودک دائما کیپ است و آبریزش دارد.

- ترشح بینی کودک رقیق و شفاف است.

- کودک زیاد عطسه می‌کند.

- چشمان کودک خارش دارد، قرمز شده و آب آورده است.

- پوست زیر چشم او تیره، ارغوانی یا آبی است.

- کودک از طریق دهان تنفس می‌کند.

- کودک دائما سرفه خشک دارد.

- پوست کودک می‌خارد و جوش زده است.

آیا آزمایشی برای تشخیص آلرژی در کودکان وجود دارد؟

در زمان مراجعه به پزشک، او از شما می‌خواهد که واکنش بدن کودک به ماده آلرژی‌زا را بیان نمایید. همچنین در مورد سابقه آلرژی در خانواده و اقوام از شما سوالاتی می‌پرسد. اگر بررسی اولیه حاکی از آلرژی در کودک باشد او شما را به متخصص آلرژی ارجاع می‌دهد. برای تشخیص آلرژی، آزمایش‌های پوستی پریک، داخل درمی (Intradermal) و آزمایش خون انجام می‌شود. در تست پوستی، در صورت وجود حساسیت پوست قرمز می‌شود. آزمایش پوستی پریک، مرسوم ترین روش برای تشخیص آلرژی در کودکان است. در این روش با استفاده از سوزن‌های کوچک، محلول وارد پوست می‌شود. اگر بدن بچه در مقابل وارد کردن آن ماده به بدن کهیر بزند او احتمالا به آن ماده حساسیت دارد. در آزمایش خون، آنتی‌بادی‌های موجود در خون بیمار را اندازه می‌گیرند. آنتی‌بادی‌ها در بدن فرد در پاسخ به ماده آلرژی زا تولید می شوند.

چگونه کودک به ماده‌ای آلرژی پیدا می‌کند؟

احتمال آلرژی در برخی از کودکان بیشتر است. مثلا بچه‌هایی که اکزما دارند احتمال اینکه حساسیت غذایی هم داشته باشند، زیاد است. همچنین بچه‌هایی که آلرژی غذایی دارند احتمال آلرژی محیطی مثل آسم برای آنها نسبت به سایرین بیشتر است. سابقه خانوادگی هم بسیار مهم است. اگر شما یا همسرتان آلرژی دارید احتمال اینکه کودک شما هم آلرژی داشته باشد زیاد است. تعداد زیادی از کودکان، بدون دلیل مشخصی مبتلا به آلرژی هستند.

بهترین راه درمان آلرژی چیست؟

بهترین راه حل، اجتناب است. کودک را از مواد آلرژی‌زا دور نمایید. مثلا باید از صابون ضد آلرژی استفاده کنید، خوراکی‌های آلرژی‌زا مثل بادام زمینی به کودک ندهید و از کسانی که از کودک مراقبت می‌کنند نیز بخواهید که کودک را از این مواد دور نگه دارند.

- در ۶ ماهگی که غذاهای جامد را به کودک معرفی می‌کنید بهتر است غذاها را تک تک اضافه کنید که در صورت داشتن آلرژی به یک غذای خاص، مشخص شود.

- زمانی که یک خوراکی خریداری می‌کنید حتما فهرست مواد تشکیل‌دهنده آنرا مطالعه نمایید؛

- زمانی که به رستوران می‌روید حتما محتویات غذا را بپرسید؛

- با پزشک خود در خصوص موقعیت‌هایی صحبت کنید که کودک به طور تصادفی و ناگهانی در معرض ماده آلرژی‌زا قرار می‌گیرد و دستورات پزشک را به تمامی کسانی که از کودک مراقبت می‌کنند، بازگو نمایید.

- پزشک می‌تواند اثر آلرژی را کمتر کند. او ممکن است با تجویز آنتی هسیتامین از خارش پوست، کهیر و آبریزش بینی جلوگیری کنند. همچنین ممکن است برای کنترل آلرژی، دوز کمی از مواد آلرژی زا را به کودک بدهد و با این کار حساسیت او به آن ماده را کاهش دهند. در موارد حادتر، ممکن است تجویز پزشک آمپول‌های خاصی باشد که همیشه باید همراه داشته باشید.