رحم دوشاخ و بارداری، مشکلی نداره؟

اگر رحم شما دوشاخ باشد، به این معنی است که رحم شما به شکل قلب می باشد. رحم اندامی در بدن زن است که جنین را حفظ می کند. شکل رحم در هنگام بارداری مهم است زیرا بر نحوه قرار گرفتن جنین در رحم تاثیر می گذارد. بی نظمی های رحم نسبتا غیر معمول است. حدود ۳ درصد از زنان با نقص در اندازه، شکل یا ساختار رحم متولد می شوند. رحم دو شاخ یکی از رایج ترین انواع ناهنجاری رحم است.

انواع ناهنجاری های رحم ( رحم دوشاخ، تک شاخ و ....)
برخی از زنان دارای اختلال مادرزادی دستگاه تناسلی زنان ( این مقاله را بخوانید: خانم ها با دستگاه تناسلی خود بیشتر آشنا شوند) هستند که باعث می شود رحم به شکلی غیر معمول قبل از تولد تشکیل شده باشد. بسته به شکل رحم، خطرات سقط جنین یا زایمان زودرس ( چگونه از زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟) در این موارد می تواند بیشتر باشد. ناهنجاری های رحم با نارسایی / بی کفایتی دهانه رحم مرتبط است و منجر به زایمان زودرس می شود.

رحم دوشاخ (قلب شکل)
رحم دوشاخ (Bicornuate uterus) شکل قلب است. زنان مبتلا به رحم دوشاخ هیچ مشکلی با بارداری ندارند، اما خطر سقط جنین و زایمان زودرس وجود دارد. همچنین رحم دوشاخ می تواند بر روی نحوه قرارگیری جنین در اواخر بارداری تأثیر بگذارد، بنابراین ممکن است سزارین توصیه شود.

رحم تک شاخ
داشتن رحم تک شاخ نادر است. این بدان معنی است که رحم شما نصف اندازه رحم طبیعی است زیرا یک طرف قادر به رشد نیست. خطر افزایش حاملگی خارج از رحم، سقط جنین یا زایمان زودرس وجود دارد. جنین ممکن است در اواخر بارداری در موقعیت ناخوشایندی قرار بگیرد و زایمان سزارین توصیه شود. زنان مبتلا به رحم تک شاخ باردار می شوند، اما شیوع رحم تک شاخ در زنان نابارور بالاتر است.

رحم دوگانه (دوتایی)
رحم دوگانه در دو قسمت تقسیم شده است که هر طرف دارای حفره خاص خود است. به طور کلی، تکثیر بر روی رحم و دهانه رحم تاثیر می گذارد، اما می تواند بر مثانه، مجرای ادرار و مهبل نیز تاثیر بگذارد. زنان مبتلا به رحم دوگانه هیچ مشکلی در بارداری ندارند و این مسئله تنها خطر ابتلا به زایمان زودرس را افزایش می دهد.

رحم سپتوم
رحم سپتوم دارای یک دیواره عضلانی است که در مرکز به دو قسمت تقسیم می شود. گاهی اوقات دیوار فقط به سمت قسمت پایین رحم (قسمت زیرین) می رود و گاهی تمام راه پایین می آید. زنان با رحم های سپتوم بیشتر مشکل بارداری دارند. همچنین افزایش خطر ابتلا به سقط جنین در سه ماهه اول و زایمان زودرس وجود دارد. در بعضی موارد در اواخر بارداری جنین در یک موقعیت نامناسب قرار می گیرد.

رحم کمانی
رحم کمانی بسیار شبیه یک رحم طبیعی است اما در بالای آن شیب دارد. رحم کمانی خطر ابتلا به زایمان زودرس یا سقط جنین در سه ماهه اول بارداری را افزایش نمی دهد، اما خطر بروز سقط جنین در سه ماهه دوم را افزایش می دهد. در اواخر بارداری ممکن است جنین در موقعیتی غیرمعمول قرار گیرد، بنابراین ممکن است نیاز به سزارین داشته باشید.

علائم داشتن رحم دوشاخ چیست؟
زنان با رحم دو شاخ با آن متولد می شوند، اما ممکن است تا زمانی که سونوگرافی یا سایر آزمایش های تصویربرداری انجام دهند متوجه آن نشوند. زیرا اغلب رحم دوشاخ علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند. از سوی دیگر، برخی از زنان مبتلا به رحم دو شاخ علائم زیر را گزارش می دهند:
خونریزی نامنظم واژینال
سقط جنین مکرر
پریودی های دردناک
ناراحتی شکمی
درد در هنگام مقاربت ( اختلال جنسی واژینیسموس را بشناسید)
اگر رحم شما دو شاخ باشد، تمام عمر به همین شکل خواهد بود، بنابراین هر گونه علائم بالقوه ممکن است برای شما عادی باشد.

آیا با رحم دوشاخ، بارداری امکانپذیر است؟
- رحم به شکل قلب احتمالا باروری شما را تحت تاثیر قرار نمی دهد. در واقع، مطالعات نشان داده است که داشتن یک رحم دو شاخ، احتمال بارداری زن را کاهش نمی دهد. اما برخی تحقیقات قدیمی نشان می دهد که این اختلالات در زنان نابارور شایع تر است.
- رحم دوشاخ خطر سقط جنین را در دوران بارداری و زایمان افزایش می دهد. برخی از محققان معتقدند که این مشکلات به دلیل انقباضات نامنظم رحم یا کاهش توانایی رحم اتفاق می افتند.
- آمارهای متفاوتی در خصوص تعداد زنانی که این مشکلات را تجربه می کنند وجود دارد. به عنوان مثال، یک گزارش نشان می دهد که شیوع سقط مکرر در زنان مبتلا به نقص رحم بین ۱.۸ تا ۳۷.۶ درصد است.علاوه بر این، نوزادان متولد شده از مادران با رحم دوشاخ، شانس بیشتری برای ایجاد نقایص مادرزادی نسبت به نوزدان متولد شده از مادران سالم دارند. در واقع این خطر در یک مطالعه چهار برابر بیشتر بود.
- اگر رحم شما دوشاخ باشد، بارداری شما به عنوان خطر بالا درمان می شود. دکتر شما با دقت بارداری شما را کنترل خواهد کرد. آنها ممکن است سونوگرافی مکرر را انجام دهند تا موقعیت کودک شما را بررسی کنند. جنین ممکن است در موقعیت نشسته قرار گیرد، یعنی ممکن است پاها قبل از تولد رو به پایین باشد. شما ممکن است نیاز به آزمایش اضافی داشته باشید و احتمال زایمان سزارین افزایش می یابد.

علت داشتن رحم دوشاخ چیست؟
رحم دو شاخ یک اختلال مادرزادی است. این اتفاق زمانی می افتد که رحم دختر به طور طبیعی رشد نمی کند. کانال های ویژه فقط با بخشی از هم مخلوط می شوند که منجر به جداسازی دو قسمت بالایی یا شاخ رحم می شود. وقتی شاخها کمی کوچک می شوند، رحم به شکل قلب دیده می شود. اگر این مشکل را داشته باشید نمیتوانید از آن جلوگیری کنید و یا آن را متوقف کنید.

چگونه می توانم بفهمم که رحم دو شاخ دارم؟
بعید به نظر می رسد که علائم فیزیکی در اوایل بارداری وجود داشته باشد. اگر رحم دوگانه (دوتایی) یا رحم دوشاخ داشته باشید، ممکن است در اسکنهای معمولی شما دیده شود، زیرا به نظر بسیار متفاوت از رحم طبیعی است. در موارد دیگر، به ویژه اگر اختلال شدید نباشد، بعید به نظر می رسد که اسکن بارداری معمولی این مشکل را نشان دهد. اکثر زنان در هنگام بارداری از شکل غیرطبیعی رحم خود آگاه نیستند، اما ممکن است بعضی از آنها قبلا پس از سقط جنین در سه ماهه اول (سه یا بیشتر)، یا مشکلات زنانه مانند علائم خونریزی غیرطبیعی و یا خونریزی بین دوره ای متوجه این موضوع شده باشند.

هیستروسکوپی
هیستروسکوپی ( عمل هیستروسکوپی چیست؟) شامل یک دوربین کوچک است که از طریق دهانه رحم به داخل حفره رحم وارد می شود. برای انجام این کار، یک سیال برای افزایش حفره ی رحم استفاده می شود. در طی این عمل، پزشک می تواند به شکل رحم و همچنین سایر اختلالات دیگر مانند فیبروم ها ( این مقاله را بخوانید: فیبروم یا میوم رحم چیست+درمان) و ضخامت پوشش رحم نگاه کند.
برخی از خطرات کوچک همراه با عمل تهاجمی وجود دارد که شامل خونریزی، عفونت و آسیب رسیدن به دهانه رحم می باشد. پس از اتمام هیستروسکوپی، احساس دردهای پریودی و خونریزی طبیعی است. از تامپون ها به علت خطر ابتلا به عفونت اجتناب کنید.

لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی ( عمل لاپاراسکوپی رحم و لاپاراسکوپی تخمدان را بهتر بشناسیم) ابزار فیبر نوری از طریق دیوار شکم به منظور مشاهده رحم وارد می شود.

سونوگرافی لگن
سونوگرافی لگن از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از رحم استفاده می کند.
همچنین پزشکان می توانند از تست های زیر برای تشخیص رحم دوشاخ استفاده کنند:

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
اغلب اوقات این شرایط در طول سونوگرافی در طول بارداری یا بررسی رحم تشخیص داده می شود. بسیاری از خانم ها از اینکه رحم قلب شکل دارند شگفت زده می شوند. برخی از آنها تمام زندگی خود نمی دانستند این مشکل را دارند.

درمان رحم دوشاخ چگونه است؟
- جراحی، که متروپلاستی Strassman نامیده می شود، گاهی می تواند برای اصلاح رحم دو شاخ در زنان با سابقه سقط جنین استفاده شود. در یک تجزیه و تحلیل، ۸۸ درصد از کسانی که متروپلاستی Strassman داشتند، حاملگی هایی را به پایان رساندند که با تولد موفق به پایان رسید. با این حال، اکثر زنان نیازی به جراحی برای ترمیم رحم دو شاخ ندارند.
- انجام این عمل در زنان مبتلا به رحم دوشاخ که ناباروری را تجربه می کنند در جامعه پزشکی بحث انگیز است. این به این دلیل است که بیشتر تحقیقات نشان می دهد که این وضعیت بر روی شانس زایمان زن تاثیر نمی گذارد.
- داشتن یک رحم دو شاخ احتمالا بر باروری شما تأثیر نخواهد گذاشت. این مسئله به مشکلاتی مانند سقط جنین و زایمان زودرس منجر شود، هرچند شما هنوز هم می توانید بارداری و زایمان موفقی داشته باشید.
- مهم است که با یک تیم پزشکی خوب که با دقت بارداری را کنترل می کنند، تحت درمان باشید. هر سوالی دارید از پزشک خود بپرسید.
- بر روی رحم معمولا انجام نمی شود زیرا به ناباروری های بعدی مرتبط است و خطر ابتلا به هرگونه زخم ( علت زخم دهانه رحم | درمان زخم دهانه رحم) را در طول حاملگی ایجاد می کند.
- اگر جنین شما در اواخر بارداری در یک موقعیت ناخوشایند قرار بگیرد سزارین ارائه می شود.