نگهداری از نوزاد تازه متولد شده، عادی می شود!

شیر خوردن نوزاد

از آنجا که معده‌های نوزادان خیلی کوچک است، آنها نیاز به خوردن مقادیر کمی شیر، در حدود ۳۰ تا ۹۰ میلی‌لیتر در دفعات دارند. برخی از نوزادان هر دو تا سه ساعت یک ‌بار شیر می‌خواهند و دیگر نوزادان حتی بیشتر گرسنه هستند. برخی نوزادان گرسنگی خود را با گریه‌های شدید اعلام می‌کنند و دیگر نوزادان به شکل‌های ظریف‌تری مثل مکیدن انگشت خود، چشیدن لب‌های خود یا جست‌وجو کردن، گرسنگی خود را نشان می‌دهند. جست‌وجو کردن به این معنی است که نوزاد لب‌های خود را به هم فشار می‌دهد و سرش را به سمت سینه یا شیشه‌شیر برمی‌گرداند. در چند روز اول، نوزادان معمولاً درصدی از وزن بدن خود را از دست می‌دهند که اتفاقی طبیعی است، اما تا زمانی که کودکتان وزن هنگام تولد خود را دوباره به دست بیاورد، لازم است شما هر دو ساعت او را تغذیه کنید و چون نوزادان همیشه خواب‌آلود هستند، ممکن است مجبور باشید نوزاد خود را برای تغذیه بیدار کنید و با نوازش‌های ملایم او را در حین غذا خوردن بیدار نگه دارید یا می‌توانید همۀ لباس‌ها و پوشک او را درآورید، سر یا پشت او را مالش دهید یا با او حرف بزنید و تمام هدف چنین کارهایی این است که کودکتان وزن از دست‌رفتۀ خود را به خوبی بازیابد.

آروغ و استفراغ نوزاد

برخی نوزادان نیاز دارند به دفعات برای آروغ زدن تحریک شوند، برخی نیز خودبه‌خود آروغ می‌زنند و خیلی کم به کمک شما نیاز دارند. اگر کودک شما در حین شیر خوردن یا پس از آن بهانه‌گیر یا ناراحت شده، نشانۀ نیاز او به آروغ زدن است. همچنین می‌توانید زمانی که سینۀ خود را برای شیردهی عوض می‌کنید یا بعد از هر ۶۰ یا ۹۰ میلی‌لیتر شیر یا هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بعد از تغذیه یا زمانی که نوزاد غذا خوردن را تمام کرده است، او را تحریک به آروغ زدن کنید. پس از یک یا دو روز تغذیۀ نوزاد، الگوی مناسب او را پیدا خواهید کرد.

نیازی نیست به پشت کودک خود مانند یک طبل ضربه بزنید، یک ماساژ دایره‌‌ای ملایم یا ضربۀ آهسته و نرم منجر به آروغ زدن خواهد شد. برای تحریک نوزاد به آروغ زدن، سر کودک را روی شانۀ خود بگذارید یا جایی بنشینید و با دست، قفسۀ سینه و چانۀ او را نگه دارید یا شکم کودک را روی دامنتان قرار دهید. سکسکه یا استفراغ بدون فشار در طول تغذیه و بعد از آن بسیار طبیعی است و دم دست داشتن یک پیش‌بند یا دستمال برای آروغ زدن و استفراغ نوزادی مفید است. اما اگر استفراغ کودک شما بیش از حد و همراه فشار به نظر می‌رسد و کودکتان همراه با آن، پشت خود را قوس می‌دهد یا گریه می‌کند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشد که لازم است فوری با پزشک تماس بگیرید.

ادرار و مدفوع نوزاد

نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود، در طول دو یا سه روز اول، یک یا دو پوشک را خیس می‌کند و در روزهای بعدی، بین پنج یا شش پوشک یکبارمصرف یا شش تا هشت کهنۀ بچه در روز خیس می‌کند که این تغییر در تعداد به دلیل قدرت جذب بالاتر پوشک‌های یکبارمصرف است. اما نوزادی که با شیر خشک تغذیه می‌شود، ممکن است بیشتر از این تعداد در روز ادرار کند. همچنین نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، اغلب از آنهایی که شیر خشک می‌خورند دفعات دفع مدفوع بیشتری دارند، زیرا هضم شیر خشک بیشتر از شیر مادر طول می‌کشد.

برای نوزادی که با شیر مادر تغذیه شده است، مدفوع می‌تواند به رنگ‌های مایل به سبز، قهوه‌ای روشن یا خردلی تیره باشد و غلظت طبیعی مدفوع نیز از بسیار نرم تا آبکی متغیر است. نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، مدفوع شل‌تری دارند که این مورد به راحتی می‌تواند با اسهال اشتباه گرفته شود و مدفوع نوزادی که با شیر خشک تغذیه می‌شود، قوام بیشتر و رنگ متغیری دارد. همچنین به یاد داشته باشید که اگر مدفوع کودک شما شامل مخاط سفید، رگه‌ها یا نقطه‌های قرمز خون باشد، حتماً لازم است با پزشک کودکتان تماس بگیرید.

گریه کردن نوزاد

نوزادان گریه خواهند کرد و دفعات، شدت و طول گریۀ آنها کاملاً متغیر است و در طول زمان نیز باز هم تغییر خواهد کرد. در چند روز اول، بسیاری از نوزادان به ‌طور قابل ‌توجهی آرام و خواب‌آلود هستند، اما از دو هفتگی، نوزاد به ‌طور معمول حدود دو ساعت در روز گریه می‌کند. گریه کردن معمولاً تا حدود شش یا هشت هفتگی نوزاد افزایش می‌یابد و پس از آن شروع به کمتر شدن می‌کند. با گذشت زمان راحت‌تر می‌فهمید چرا کودک شما گریه می‌کند، اما در ابتدا ساده‌ترین دلایل مثل پوشک کثیف، گرسنگی، خستگی و احساس ناراحتی را بررسی کنید تا دلیل گریه را پیدا بیابید. اگر هیچ‌کدام از این موارد نبود، دلیل دیگری که برای گریه کردن نوزاد در اوایل حضورش در خانه وجود دارد تحریک بیش ‌از حد است، زیرا برخی از نوزادان زمانی که در میان هیاهو و فعالیت زیاد هستند، بهانه‌گیر می‌شوند.

گاهی نیز کودک شما بدون هیچ علت واضحی گریه می‌کند و لازم است کشف کنید چه چیزی کودک شما را آرام می‌کند. به یاد داشته باشید که چیزی به نام لوس کردن نوزاد وجود ندارد، بنابراین گریه‌های او را با توجه و محبت پاسخ دهید. اگر نمی‌توانید به سرعت یا دقیق علت گریۀ کودک خود را بفهمید، به جای احساس درماندگی و ناامیدی که گاهی نیازهای کودک شما واضح است، اما گاهی نیز در مورد هیچ چیزی مطمئن نیستید، بنابراین از میزان سخت گرفتن به خودتان کم کنید و برای رفع نگرانی با پزشک کودک تماس بگیرید.

خواب نوزاد

معدۀ کوچک نوزاد باعث می‌شود او نتواند هر بار بیش از چند ساعت بخوابد، زیرا بعد از آن باید بیدار شود تا دوباره شیر بخورد. نوزاد شما هر روز در حدود ۱۶ تا ۱۸ ساعت می‌خوابد. می‌توانید به زمان و مکان خواب کودک توجه کنید تا الگوی خواب او را پیدا کنید. نوزادان دارای این توانایی هستند که تقریباً همه جا مثل صندلی ماشین کودک، در آغوشی نوزاد، گهواره یا توی بغل شما بخوابند. بسیاری از نوزادان، آغوشی کودک یا تخت خود را برای خواب ترجیح می‌دهند، زیرا تنگی فضا آنها را به یاد رحم شما می‌اندازد. یادتان باشد که کودک شما هر جا و هر وقت خوابید، همیشه او را روی پشت قرار دهید و تمام پتوهای شُل، بالش، لحاف و اسباب‌بازی‌ها را از اطرافش بردارید. همچنین هرگز یک کودک در حال خواب را بدون مراقبت روی کاناپه یا تخت رها نکنید، زیرا خطر غلت خوردن و سقوطش وجود دارد، حتی اگر کودک هنوز نمی‌تواند خودش غلت بخورد.

همچنین هنگامی که کودک به خواب رفته است نیز تعجب نکنید اگر از او صداهای عجیب و غریبی می‌شنوید. اگر به نظر می‌رسد که کودک شما سرما خورده است، احتمالاً به دلیل این است که نوزادان به ‌طور طبیعی از بینی نفس می‌کشند. شما می‌توانید از یک پوآر بینی برای تمیز کردن بینی او استفاده کنید. این کار ممکن است تنفس، خوابیدن و حتی شیر خوردن را برای او آسان‌تر کند.

تنفس نوزاد

یکی دیگر از عادت‌های نوزادان تنفس دوره‌ای است. کودک شما ممکن است به تندی نفس بکشد، برای چند ثانیه یک وقفۀ تنفسی ایجاد شود و سپس دوباره شروع به نفس کشیدن کند. اگرچه این کار عادی و طبیعی است، اما اگر علائم زیر را مشاهده کردید، با پزشک تماس بگیرید:

خرخر کردن

گشاد شدن سوراخ‌های بینی

فرو رفتن قفسۀ سینه؛ تورفتگی پوست بالای استخوان ترقوه، بین یا زیر دنده‌ها

تنفس سریع و مداوم

صدای خس‌خس از قفسۀ سینه به جای بینی یا گلو

تنفس سنگین و پر سروصدا؛ خس‌خس قابل شنیدن، صدای سوت‌زدن یا صداهای ترق‌ترق در طول دم و بازدم

توقف موقت بین نفس‌ها بیشتر از ۱۰ تا ۱۵ ثانیه

حمام کردن نوزاد

تمیز نگه داشتن نوزاد در چند روز اول بسیار مهم است. در حال حاضر به وان کودک نیاز ندارید، زیرا وقتی هنوز بند ناف نیفتاده است، نوزاد نباید در آب غوطه‌ور شود. حمام با یک اسفنج بسیار نرم برای تمیز نگه داشتن نوزاد در هفتۀ اول یا دوم کافی است. حمام کردن بیش از حد می‌تواند پوست نوزادتان را خشک کند. می‌توانید از یک اسفنج یا لیف گرم و مرطوب یا دستمال ‌مرطوب بی‌بو استفاده کنید و به ‌آرامی اطراف چین‌های گردن و قسمت‌های دیگری که ممکن است شیر مادر، شیر خشک یا رطوبت تجمع کرده باشد را تمیز کنید و در آخر اندام تناسلی او را تمیز کنید. اگر متوجه هر نوع قرمزی یا حساسیت در نواحی زیر پوشک شد‌ه‌اید، کمی پماد ادرارسوختگی مناسب یا وازلین آن را برطرف خواهد کرد. بسیاری از نوزادان، ناراحتی‌های پوستی جزئی مثل جوش نوزاد، پوسته‌پوسته شدن یا خشکی عمومی را پس از خروج از رحم مادر و دور شدن از مایع آمنیوتیک تجربه می‌کنند، حتی ممکن است مقداری مو روی شانه و پشت نوزاد ببینید که معمولاً در یک یا دو هفته بعد از تولدشان می‌ریزد.

لباس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و وسایل نوزاد

لباس‌های زیبا در روزهای اول راحتی لازم را برای کودکتان ندارد. لباس‌های نوزاد باید برای پوشاندن به نوزاد و درآوردن آسان باشد. بسیاری از والدین ترکیبی از تی‌شرت، لباس‌های نرم و نخی به علاوۀ یک پتوی دورپیچ نرم و خیلی سبک نوزاد را استفاده می‌کنند. بهتر است از تشخیص بدن خود برای ارزیابی این که چند لایه لباس به کودک بپوشانید استفاده کنید. یعنی هرچه خودتان پوشیده‌اید، به ‌علاوۀ یک لایه اضافه را تن کودک کنید و هنگامی که تردید دارید، یک پتوی سبک یا کلاه را نیز اضافه کنید. اگر کودک شما احساس گرما کند، می‌توانید آنها را بردارید.

شما هم ممکن است در طول بارداری کوه کوچکی از وسایل نوزاد جمع کرده باشید. در حال حاضر، استفادۀ زیادی از آنها نخواهید کرد. شما به یک مکان امن برای خوابیدن کودک و شاید یک کریر کودک برای رفتن از بیمارستان به خانه نیاز دارید. وسایل دیگری مانند صندلی ماشین، تشک بازی، اسباب‌بازی‌‌ها و دیگر وسایل کودک بعداً به کار می‌آید، اما این هفته نیازی به آنها ندارید. نیازهای نوزاد شما در حال حاضر، حیاتی ولی بسیار ساده است.