چکاپ قبل از بارداری، لیست کامل را خوانده اید؟
بارداری به نظر بسیار ساده است، کافی است یک اسپرم به تخمک برسد و آن را بارور کند تا نه ماه بعد فرشته‌ای کوچک پا به دنیا بگذارد.
بارداری به نظر بسیار ساده است، کافی است یک اسپرم به تخمک برسد و آن را بارور کند تا نه ماه بعد فرشته‌ای کوچک پا به دنیا بگذارد، اما واقعیت این است که ده‌ها آزمایش و عمل حتی برای دوره قبل از بارداری وجود دارد. شاید مشاوره، معاینات و غربالگری برای ایمنی و سلامتی مادر و نوزاد کلافه کننده به نظر برسد، باید به خاطر بسپارید که هدف از تمام این آزمایش‌های قبل از بارداری حفظ سلامتی شما و نوزاد است.
وزن سالم قبل از بارداری
وزن سالم احتمال حاملگی را افزایش می‌دهد. شاخص توده بدنی سالم (BMI) بین ۱۹ و ۲۵ است. اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کم کنید تا احتمال ابتلای خودتان و نوزاد آینده‌تان به بیماری‌های گوناگون کاهش یابد. به علاوه وزن مناسب، باروری را نیز بهبود می‌دهد. اگر لاغر هستید و وزنتان کمتر از حد ایده‌آل است با متخصص درباره روش‌های سالم افزایش BMI مشورت کنید. پایین بودن وزن احتمال سیکل قاعدگی نامنظم را بالا می‌برد و به این ترتیب آبستنی دشوارتر می‌شود، به ویژه اگر به طور مرتب و برای چند ماه پریود نشده‌اید.
مراجعه به متخصص زنان و زایمان پیش از بارداری
چنانچه دارو مصرف می‌کنید، باید تغییراتی در درمان ایجاد شود؛ چون مصرف بعضی از داروها در دوران بارداری ایمن نیست و ممکن است تا چند هفته متوجه باردار شدن نشوید. در هر حال هرگز نباید مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک قطع کنید. در صورتی که برنامه درمان تغییر داده شود، بدن برای عادت کردن به این تغییر به زمان نیاز دارد. بنابراین سعی کنید حداقل سه ماه قبل از بارداری از متخصص وقت بگیرید.
معاینه زنان قبل از بارداری
متخصص زنان و زایمان هنگام معاینه داخلی زنان قبل از زایمان از شما می‌خواهد تا:
-شرح دهید که آیا در شغلتان با مواد خطرناک سرو کار دارید یا خیر
-مشکلات مربوط به قاعدگی را توضیح دهید.
-در باره سلامت عمومی و سبک زندگی خود توضیح دهید.
-بگویید که چقدر ورزش می‌کنید.
-وضعیت روحی و عاطفی خود را شرح دهید.
-عادت‌های غذایی خود را توضیح دهید.
متخصص باید از تمام بیماری‌های فعلی شما از قبیل موارد زیر آگاه شود:
-دیابت
-آسم
-فشار خون بالا
-صرع
-مشکلات تیروئید
ناراحتی‌های قلبی
-مشکلات ذهنی
-آزمایش‌های پزشکی و اقدامات مهم قبل از بارداری
غربالگری و آزمایشات رایج قبل از بارداری عبارت است از:
-آزمایش‌های غربالگری برای عفونت‌های منتقله آمیزشی
چنانچه تجربه رابطه جنسی محافظت نشده و ناامن، از جمله رابطه دهانی داشته‌اید، توصیه می‌کنیم آزمایش‌های مربوط به عفونت‌های منتقله از راه رابطه جنسی را انجام دهید، حتی اگر علائمی ندارید. موارد زیر باید غربالگری شود:
-هپاتیت B
-کلامیدیا
-سفلیس
-اچ آی وی
این آزمایشات با جراحی انجام نمی‌شود و به کلینیک خاصی برای انجام معرفی نمی‌شود مگر آزمایش ایدز مثبت شود که به مرکز خاصی معرفی می‌شود.
آزمایش خون
اگر آزمایش دوره‌ای یا چکاپ قبل از بارداری انجام داده‌اید و متخصص نگران کم‌خونی است، دستور انجام آزمایش خون می‌دهد. چون بانوان دچار کم‌خونی گاهی به مکمل‌های آهن بیشتری در دوران بارداری نیاز دارند. چنانچه مطمئن نیستید که در برابر سرخجه ایمن هستید یا خیر، آزمایش خون برای اطمینان بیشتر انجام می‌شود.
غربالگری ژنتیک
نژاد، سابقه خانوادگی و سن عامل‌هایی هستند که احتمال متولد شدن نوزاد مبتلا به عارضه‌های مادرزادی ژنتیکی را افزایش می‌دهد که بعضی از آن‌ها به شدت کیفیت و طول عمر کودک را کاهش می‌دهد.
بعضی از عارضه‌های ژنتیکی در بعضی جوامع شیوع بالاتری دارد. اگر چه متخصص آزمایش ژنتیک را همواره پس از بارداری برای بررسی بیماری‌های خاص توصیه می‌کند، اما امروزه آزمایش‌های ژنتیکی پیشرفته‌ای وجود دارد که مشخص می‌کند آیا حامل بیماری‌های نهفته آتوزومال هستید یا خیر و این ژن به صورت مغلوب و بدون مبتلا کردن شما در بدنتان وجود دارد یا خیر. اگر هم پدر و هم مادر حامل جهش ژنی نهفته آتوزومال باشد، به احتمال 25 درصد نوزاد مبتلا به بیماری متولد می‌شود.
آزمایش ژنتیک پرهزینه است. بنابراین از شرکت بیمه‌گذار خود سوال کنید که آیا این آزمایش را تحت پوشش قرار می‌دهد یا خیر. آزمایش ژنتیک به منظور پیشگیری اولیه و تلاش برای جلوگیری از ابتلا به بیماری از همان بدو امر انجام می‌شود. والدین می‌توانند روش اهدا تخمک یا اسپرم از فرد غیرحامل را برای از بین بردن خطر تولد نوزادی با بیماری مادرزادی امتحان کنند یا از تشخیص ژنتیکی پیش از تولد بهره بگیرند. در این روش والدین لقاح مصنوعی (آی وی اف) را برای بارداری انجام می‌دهند، به این ترتیب که هر تخمک بارور شده بررسی می‌شود تا مبتلا نباشد و صرفاً جنین‌های سالم کاشته می‌شود. روش سوم این است که بارداری انجام می‌شود و سپس سالم بودن جنین از طریق آزمایش آمینوسنتز بررسی می‌شود.
واکسیناسیون بارداری
عملکرد سیستم ایمنی بدن مادر در دوران بارداری قدری پایین‌تر است، به همین دلیل مادر بیشتر در برابر عفونت و ابتلا به بیماری‌ها آسیب پذیر است. واکسیناسیون بارداری کمک موثری به پیشگیری یا کاهش شدت بیماری‌هایی می‌کند که مادر را بیمار می‌کند یا در طول بارداری به مادر آسیب می‌زند.
واکسن آنفولانزا همواره برای بانوانی توصیه می‌شود که در فصل شیوع آنفولانزا باردار هستند، بنابراین اگر قصد باردار شدن دارید، بهتر است برای محافظت از خودتان در هفته‌های نخست بارداری که هنوز از باردار شدن خود آگاه نشده‌اید، این واکسن را تزریق کنید. واکسن آنفولانزا برای بانوان باردار بی‌خطر است. واکسن‌های زنده‌ای مانند آبله‌مرغان و سرخجه را نمی‌توان در دوران بارداری تزریق کرد، بنابراین یکی از توصیه‌های قبل از بارداری این است که ایمنی در برابر بیماری آزمایش شود و در صورت لزوم واکسن قبل از آبستنی تزریق شود. نکته مهم این است که باید بین بارداری و تزریق واکسن زنده حداقل یک ماه فاصله باشد.
آبله‌مرغان به نظر بیماری جدی نمی‌رسد، اما بانوان باردار در برابر ذات‌الریه ناشی از آبله‌مرغان آسیب‌پذیرتر هستند. اگر بانوان باردار در هفته‌های هشتم تا بیستم بارداری دچار آبله‌مرغان شوند، احتمال اندکی وجود دارد که نوزاد با سندرم آبله‌مرغان مادرزادی متولد شود و در نتیجه پوستش زخم شود، پاها و دست‌هایش به خوبی رشد نکند، التهاب چشم داشته باشد و از مشکلات مربوط به رشد مغز رنج ببرد.
سرخجه عوارض جدی‌تری در پی دارد، ابتلا مادر به سرخجه احتمال سقط جنین، مرده‌زایی و زایمان زودرس را افزایش می‌دهد و اگر سرخجه به جنین منتقل شود، احتمال اندکی وجود دارد که نوزاد با مشکلات متعددی چون اختلال‌های بینایی و شنوایی، آسیب قلبی، میکروسفالی و آسیب‌های کبد و طحال متولد شود.
مصرف مکمل هنگام تلاش برای بارداری
به محض این که تصمیم به باردار شدن گرفتید، مصرف روزانه مکمل‌های حاوی 400 میکروگرم فولیک اسید را شروع کنید. مصرف فولیک اسید احتمال بروز نقص‌های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا را کاهش می‌دهد. نکته مهم این است که در هفته‌های اولیه بارداری فولیک اسید کافی مصرف کنید. چون در این زمان است که سیستم عصبی و مغز نوزاد شکل می‌گیرد. از آنجایی که ممکن است در هفته‌های اول متوجه باردار بودن نشوید، یکی از توصیه‌های آمادگی بارداری این است که مصرف فولیک اسید را به محض تلاش برای بارداری شروع کنید.
برخی بانوان به فولیک اسید بیشتری نیاز دارند. چنانچه شرایط زیر در مورد شما صدق می‌کند با متخصص درباره تجویز مکمل حاوی 5 میلی‌گرم فولیک اسید مشورت کنید:
-سابقه خانوادگی نقص‌های لوله عصبی یا ابتلا یکی از والدین به این نقص
-باردار بودن نوزادی دچار نقص لوله عصبی در گذشته
-ابتلا به دیابت
-ابتلا به بیماری سلیاک
-مصرف داروهای صرع
-بالاتر از 30 بودن شاخص توده بدنی
پس از باردار شدن باید هر روز مکمل حاوی 10 میکروگرم ویتامین D مصرف کنید. هنگامی که در جستجوی روش‌های آمادگی برای باردار شدن و آگاهی از اقدامات پیش از بارداری هستید، تغییراتی را که باید در سبک زندگی خود ایجاد کنید نیز مد نظر قرار دهید.
منبع:
دکتر فاطمه سمامی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼