درمان زردی نوزاد با حجامت، دل آدم نمیاد!

زردی در کودکان شامل بی‌رنگ یا زرد شدن پوست بدن و چشم‌ها است؛ بی‌رنگی و زردی پوست و چشم در این حالت در نتیجه بالا رفتن میزان ماده زردرنگی به‌نام «بیلی‌روبین» در خون است و باعث تجمع این ماده در زیر پوست و زرد شدن آن می‌شود که اغلب این رنگ‌پریدگی و زردی تا بالای قفسه سینه ادامه پیدا می‌کند. در واقع زردی یک بیماری نیست بلکه علامتی است که بالا بودن میزان بیلی‌روبین خون را نشان می‌دهد؛ زردی دردناک نیست اما توجهات و ملاحظات زیادی را می‌طلبد زیرا بالا رفتن بیلی‌روبین در خون حالتی سمی را در سیستم عصبی نوزاد ایجاد کرده و باعث بروز آسیب مغزی و در حالت پیشرفته منجر به مرگ نوزاد می‌شود.

زردی تا چه حد شایع است؟

یکی از بیماریهایی که گاهی به‌طور جدی نوزاد و والدین او را دچار مشکل می‌کند، زردی است، به‌طور کلی بیش از 70درصد نوزادان در روزهای اولیه تولد با این بیماری دست به گریبان هستند که نشانگر شایع بودن آن در نوزادان است و این آمار در نوزادانی که پیش از موعد متولد شده‌اند به حدود 80 درصد می‌رسد. علائم آن معمولاً با زردی پوست و گاهی چشم‌ها بروز می‌کند، زردی ابتدا تنها صورت را در بر می‌گیرد اما رفته‌رفته قفسه سینه، ناحیه شکم، پاها و کف پا و اندامهای تحتانی را نیز درگیر می‌کند.

باید نگران باشید؟

زردی معمولاً در پسرها شیوع بیشتری دارد. این نکته هم قابل توجیه است؛ چرا که پسرها به نسبت دخترها مزاج گرم تر و خشک تری دارند و بنابراین بیماری های ناشی از گرمی و خشکی یعنی بیماری های صفراوی(مثل همین زردی) در آنها بیشتر دیده می شود. در اکثر موارد زردی یک وضعیت زودگذر است که معمولا بدون هرگونه مداخله درمانی بهبود می یابد و جز در موارد شدید، هیچ گونه عارضه دراز مدتی ندارد. البته برای اطمینان خاطر بستگان نوزاد و برای داشتن یک ارزیابی صحیح نسبت به شدّت بیماری، توصیه اکید می کنیم که به پزشک مراجعه کنید و اقدامات تشخیصی لازم (تأکید می کنیم اقدامات تشخیصی) را انجام دهید؛ امّا برای درمان، هرگز نگران نباشید و با انجام درمان های ذیل، شاهد بهبودی نوزاد دلبندتان باشید.

دیدگاه طب سنتی درباره زردی

بر اساس منطق طب سنتی، زردی، یک بیماری صفراوی (آتشی) است؛ به زبان ساده تر، کودک شما کمی آتش گرفته است! البته نگران نباشید، زردی، درد یا سوزش ندارد و تشبیه فوق در جهت فهم بهتر منطق درمان است. بر این اساس هر کاری که می تواند یک آتش را خاموش کند؛ زردی نوزاد را نیز بهبود می بخشد. بسیاری از درمانگران طب بر این باورند که مصرف برخی از گیاهان دارویی می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر درمان نوزادان مبتلا به زردی دارد.

این گیاهان برای درمان زردی مفید هستند؟

مصرف دو گیاه دارویی ترنجبین و شیرخشت یکی از بهترین نسخه‌های گیاهی برای درمان زردی در نوزادان است. به شرط آنکه مصرف این گیاهان با مشاوره متخصص و یا درمانگر طب سنتی باشد. «شیرخشت» یکی از همان موادی است که حرفهای ضدونقیضی درباره استفاده و عدم‌استفاده آن در درمان زردی می‌شنویم.شیرخشت نوعی ماده گیاهی است که در قدیم برای درمان زردی مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما در حال حاضر بسیاری از پزشکان اعتقادی به استفاده از شیرخشت و داروهایی نظیر آن ندارند، اما تحقیقات نشان داده که مصرف قطره خوراکی شیرخشت همراه نوردرمانی تأثیر بسیار زیادی در بهبود نوزادان مبتلا به زردی دارد به‌طوری که سرعت بهبود را به‌نحو چشمگیری افزایش می‌دهد. این ماده با داشتن قندهایی، چون مانیتول یکی از درمانهای مهم برای زردی به شمار می‌رود که چنانچه به‌روش بهداشتی مورد استفاده قرار گیرد، بسیار مؤثر خواهد بود و امروز جنبه درمانی آن هم به‌صورت علمی به اثبات رسیده است.

حمام کردن مفید است؟

حمام درمانی با عصاره یا جوشانده گیاه دارویی گل بنفشه و گل ختمی نیز یکی دیگر از روش‌های درمان زردی است که می‌تواند به تنهایی و یا در کنار دیگر شیوه‌های درمانی مورد استفاده قرار گیرد. در این شیوه کافی است نوزاد را با جوشانده این گیاهان حمام کنید.

از تغذیه غافل نشوید

رژیم درمانی و اصلاح برنامه غذایی مادران شیرده و افزودن ادویه‌ها و گیاهان دارویی با طبع خنک نیز یکی دیگر از شیوه‌های درمان زردی نوزادان است. مادران با تغییر رژیم غذایی خود با نظارت درمانگر طب سنتی می‌توانند داروی مورد نیاز نوزادشان را از طریق شیر به نوزاد خود منتقل کنند. مادر نوزادی که زردی دارد، باید از مصرف غذاهای گرمی پرهیز کند و سهم غذاهای خنکی را افزایش دهد تا طبع شیر او خنک تر شود. البته در این مورد، توجّه به مزاج مادر و ظرفیت تحمّل کبد او بسیار مهم است و نباید در این کار افراط کرد؛ به نحوی که مادر دچار علایم غلبه سردی در بدنش شود(خواب آلودگی، احساس کسالت و کوفتگی، افسردگی، احساس سرما در بدن، رنگ پریدگی، نفخ معده، زیاد و کم رنگ شدن ادرار و …). در این رابطه می توان از خوراکی های مختلفی استفاده کرد؛ از جمله: آش یا سوپ جو؛ خیار؛ هندوانه؛ آب زرشک طبیعی؛ آب انار ملس طبیعی؛ مرکّبات؛ خرفه یا گشنیز و ….

آرددرمانی در منزل

روشهای سنتی دیگری هم وجود دارد که به‌تجربه و از لحاظ علمی به اثبات رسیده‌اند؛ «آرد جو» از جمله موادی است که می‌تواند در درمان زردی مؤثر واقع شود به ا‌ین صورت که آرد جوی نرم و الک‌شده را روی بدن نوزاد به‌جز روی صورت و دور ناف می‌پاشند؛ این روش همراه نوردرمانی تأثیر و سرعت درمانی بیشتری خواهد داشت.

یک راه اسان و بی دردسر

شستن بدن نوزاد با عرق کاسنی همراه آب ولرم نیز در درمان زردی مؤثر است همچنین می‌توانید ترنجبین و آب را مخلوط کرده و پارچه‌ای را در آب خیس کرده و به پشت گوش و پیشانی نوزاد بمالید.

یک پیشنهاد دلخراش

راهکار دیگر «حجامت» است به‌طوری که پشت گوش نوزاد خراش کوچکی ایجاد می‌کنید تا چند قطره خون از آن جاری شود؛ این درمانهای جایگزینی ساده کنار درمانهای طبی می‌توانند در درمان زردی نوزادان مؤثر باشند البته به‌شرطی که به‌صورت کاملا بهداشتی انجام گیرند.