مصرف دارو در دوران شیردهی، خودتان جعبه امدادید!

تمام مادران در کشور ما پس از زایمان به نوزاد خود شیر میدهند بنابراین اگر مادر دارویی مصرف کند از راه شیر وارد بدن نوزاد میشود.

پزشکان ، پرستاران و مادران از زیان هایی که مصرف دارو در دوران بارداری برای جنین داد کم و بیش آگاهی دارند ولی به ضرر آن در دوران شیردهی چندان توجهی نشده است.

خوشبختانه تمام مادران در کشور ما پس از زایمان به نوزاد خود شیر میدهند بنابراین اگر مادر دارویی مصرف کند از راه شیر وارد بدن نوزاد میشود. در حقیقت سلول های پوششی غدد پستان مادر مانند یک پرده ی بیولوژی عمل میکند.

هر ماده شیمیایی خارجی که در خون مادر وجود داشته باشد در شیر پیدا میشود و مقدار آن بستگی به مقدار غلظت آن ماده در خون مادر و میزان محلول بودن در چربی دارد.مثلا د.د.ت ، چون قابلت حل شدن در چبی دارد در مناطقی که به عنوان از بین بردن پشه مالاریا و دفع آفات گیاهان به کار میرود ممکن است در شیرمادر دیده شود و موجب پیدایش غده در شیرخوار گردد.

داروهایی که از شیر مادر دفع میشود عبارت است از : ید ، برم ، تیوراسیل ، الکل ، دیازپام ، داروهای ضد تشنج (فنوباربیتون ها )، داروهای ضد انعقاد ، قرص های پیشگیری از بارداری و بالاخره آنتی بیوتیک ها .

اگر مادر شیرده قرص های معمولی جلوگیری از بارداری مصرف نماید به علت وجود ماده استروژن در آنها مقدار شیر او کم میگردد و این هورمون از شیر دفع میشود.

آسپرین دارویی است که اثر ضد درد ، ضد تب و ضد تورم دارد ولی اگر مادری به طور دائم از این دارو مصرف کند از شیر او دفع میشود و در کودک آمادگی برای خونریزی به وجود می آورد.

آنتی بیوتیک ها از شیرمادر دفع میشود ولی مقدار آن به حدی نیست که برروی نوزاد اثر درمانی داشته باشد اما میتواند باعث ایجاد حساسیت در کودک شود . مثلا اگر مادری ترکیبات آمپی سیلین مصرف کند چون این دارو در نوزاد قدرت پادگنی (آنتی ژنتیکی ) دارد ممکن است ایجاد حساسیت نماید همچنین مزه و طعم شیر مادر را تغییر می دهد به طوری که ممکن است کودک از خوردن شیرخودداری کند.

تتراسیکلین ها از شیر مادر دفع میشود و سبب زرد شدن و خال خال شدن دندانهایی میشود که هنوز ظاهر نشده است.

آنتی بیوتیک ها گاهی برای مادرشیرده ضرورت دارد مثلا در موقع آبسه ی پستان مادر. در این صورت پزشک باید اثرات درمانی و اثرات سوء ناشی از آنتی بیوتیک ها را ارزیابی نماید و سپس برای مادر شیرده تجویز نماید.

مادرانی هم هستند که حالت عصبی و هیجانی دارندو داروهای آرامبخش و خواب آور مصرف میکنند.این داروها از شیر مادر دفع میگردد و اثرات سوئی بر نوزاد میگذارد و اگر پزشک کودکان همزمان به نوزاد چنین مادرانی داروهایی از همین نوع یا ترکیب دیگری مانند فنرگان ، آتروپین و غیره تجویز نماید چون کبد و کلیه ی نوزادان نارس است بنابراین دارو کاملا دفع نمیشود و موجب عوارضی میگردد.

داروهای ویتامینی و املاح را پزشکان معمولا برای مادر شیرده تجویز می نمایند ولی این داروها باید متناسب با احتیاج مادر باشد زیرا ازدیاد آنها موجب مشکلاتی خواهد شد.پزشکی که چنین داروهایی را تجویز میکند باید نیاز مادر و اثرات خوب و زیان های دارو را در نظر بگیرد و سپس تجویز کند.

نکته

مادری که به کودک خود شیر میدهد ، هر موقع و به هر علتی به پزشک مراجعه میکند باید پزشک را آگاه سازد که به کودک خود شیر می دهد و سن کودک خود را نیز متذکر شود.

پزشک حاذق با آگاهی کامل از مجاز بودن دارویی که میخواهد برای مادر شیرده تجویز کند یا مراجعه به منابع علمی آگاهی خواهد یافت و در صورتی که تحقیقات نشان داده است که برای نوزاد ضرری ندارد پزشک دارو را برای مادر شیرده تجویز می نماید.

منبع: بی بی سنتر