شیردهی و جلوگیری از بارداری، می تونید روش حساب کنید؟

من و همسرم قصد داریم فرزند دومی هم داشته باشیم. آیا در حالی که به کودک ۱۵ ماهه‌ام شیر می‌دهم می‌توانم باردار شوم؟ شنیده‌ام که شیر دهی یک پیشگیری کننده طبیعی از بارداری است. آیا حقیقت دارد؟

توصیه مشاور:

بهترین زمان فاصله گذاری بین بچه ها سه سال است، در غیر این صورت هم مادر وهم کودک اسیب پذیر خواهند بود. این نوع بارداریها باید تحت مراقبت ویژه قرار گیرند.

جواب:

بله، تا زمانی که شما قوانین فاصله گذاری طبیعی را دنبال کنید، شیر دهی می‌تواند مانع از تخمک گذاری شود، بنابراین به عنوان یک روش پیش گیری کننده از بارداری عمل می‌کند. هنگام شیردهی‌‌ همان هورمونهای شیرساز به نام پرولاکتین، از ترشح هورمون‌هایی که باعث بالغ شدن و بارور شدن تخمک‌ها می‌شود جلوگیری کرده و آستر رحم را از تغذیه تخمک‌های بارور باز می‌دارد. به همین دلیل است خانم‌هایی که شیر خودشان را به نوزادانشان می‌دهند، معمولاً شاهد تاخیر در بازگشت دوران قاعدگیشان هستند. شاید طبیعت با این تاخیر که به آن فقدان قاعدگی در دوران شیر دهی(lactational amenorreaha) گفته می‌شود، می‌خواهد این پیام را به شما برساند که بدن شما در حال حاضر فقط از عهده یک بچه بر می‌آید و برای خواهر یا برادر دار شدن خیلی زود است. تاثیر گذاری فقدان قاعدگی شیردهی به عنوان یک پیشگیری کننده طبیعی ۹۸ درصد است (مشابه شیوه‌های مصنوعی)، اما فقط در صورتی که موارد زیر را رعایت کنید:

پی در پی به او شیر بدهید

برای اینکه میزان هورمون‌های تولید کننده شیر در سطح بالایی قرار داشته باشند تا از ترشح هورمون‌های باروری جلوگیری کنند، نیاز به شیر دهی پی در پی و نا‌محدود دارید. یعنی به طور معمول حداقل هر دو تا سه ساعت در روز باید به او شیر بدهید و یا به تعداد دفعاتی که نوازادتان نیاز دارد.

شیردهی شبانه

از آنجایی که هورمون‌های باروری هنگام خواب در بالا‌ترین میزان خود قرار دارند، باید به حفظ هورمون‌های تولید کننده شیر که از افزایش تخمک گذاری در شب جلوگیری می‌کنند، ادامه دهید. از آنجایی که نوزادانی که در کنار مادرشان می‌خوابند، معمولاً در طول شب پی در پی شیر مادرشان را می‌نوشند، خواباندن کودک در کنار خودتان، یکی از موثر‌ترین راه‌های به تاخیر انداختن قدرت باروری است. همین که کودکتان خوابیدن در تمام شب را آغاز کند، هورمون‌های باروری سبقت گرفته و دیگر نمی‌توان از شیر دهی برای فاصله گذاری طبیعی میان کودکان استفاده کرد. اگر قصد دارید کودکتان را به خواب در تمام شب عادت بدهید، به زودی قدرت باروریتان باز خواهد گشت.

از دادن شیشه شیر‌های مکمل و پستانک اجتناب کنید

برای اینکه سطح بالای هورمون‌های تولید کننده شیر را حفظ کنید تا از بارداریتان جلوگیری کنند، کودک باید فقط سینه شما را بمکد.

دادن غذاهای جامد را به تعویق بیاندازید

برای دادن غذاهای جامد به او حداقل باید تا ۶ ماهگی صبر کرده و سپس از آن‌ها به عنوان غذای مکمل استفاده کنید، نه جایگزین شیردهی. اگر با شروع غذاهای جامد متوجه شدید که نوزادتان کمتر شیر می‌خورد، کمی از غذا‌های جامد بکاهید.

همانطور که می‌بینید، کلید استفاده از شیوه شیر دهی و فقدان قاعدگی شیر دهی، تکرار است. مطالعات نشان داده‌اند خانم‌هایی که ۴ مرحله شیوه فقدان قاعدگی شیر دهی را که در بالا ذکر شد، دنبال می‌کنند به طور میانگین ۱۴ماه تا زمان بازگشت قاعدگی و قدرت باروری فاصله دارند.

توصیه مشاور:

ممکن است که قاعدگی شما برنگشته باشد اما مستعد بارداری باشید، بنابراین فقدان قاعدگی دلیل محکمی برای عدم استفاده از وسایل پیشگیری نمی باشد. بنابراین در صورت استفاده از غذاهای کمکی یا سایر مکمل های غذایی چنانچه قصد باردار شدن ندارید حتما از یک وسیله پیشگیری استفاده نمایید.

آیا دارای قدرت باروری هستید؟ موارد زیر را بررسی کنید:

آیا دوران قاعدگیتان بازگشته است؟

در صورت بازگشت دوران قاعدگیتان، شیر دهی دیگر نمی‌تواند شیوه قابل اعتمادی باشد. اما حدود ۵ درصد از خانم‌ها حتی قبل از اولین دوره قاعدگیشان تخمک گذاری می‌کنند و بارور هستند. به همین دلیل مادرانی که‌گاه به‌گاه به نوزادشان شیر می‌دهند، حتی بدون شروع دوران قاعدگیشان باردار می‌شوند.

آیا کمتر به او شیر می‌دهید؟

همین که نوزاد به طور طبیعی شروع به فاصله گذاری میان شیرخوردن‌هایش می کند، خواب‌های شبانه او طولانی تر می شود و شما نیز مقدار غذاهای جامد او را افزایش می‌دهید، به احتمال زیاد استفاده از شیوه فقدان قاعدگی دوران شیر دهی دیگر موثر نخواهد بود.

فاصله گذاری طبیعی میان کودکان با استفاده از شیوه‌های بالا در بسیاری از فرهنگ‌های دنیا که مادران با نوزادشان باهم می‌خوابند، بدون محدودیت به او شیر می‌دهند و ۲ یا بیش از ۲ سال به آن‌ها شیر می‌دهند، استفاده می‌شود.