طول سرویکس در بارداری، چقدر است؟

سرویکس یا دهانه رحم ناحیه انتهایی رحم است که به واژن وصل می‌شود. وقتی که باردار نیستید دهانه رحم کمی باز است تا اسپرم وارد رحم شده و خون عادت ماهیانه خارج گردد. معمولا خانم‌ها بجز هنگام آزمایش پاپ اسمیر در زمان‌های دیگر به سرویکس فکر نمی‌کنند! اما در زمان بارداری، طول سرویکس خیلی اهمیت پیدا کرده و به یکی از شاخص‌های مهم سنجش سلامت بارداری تبدیل می‌شود. اما تا زمانی که در جلسات سونوگرافی مورد غیر عادی در خصوص سرویکس مشاهده نشده جای نگرانی نیست.

اندازه نرمال طول سرویکس چقدر است؟

کم شدن یا کوتاه شدن طول سرویکس همانطور که از نام آن پیدا است به معنای کاهش اندازه سرویکس در جریان بارداری است. در طول دوران بارداری و قبل از نزدیک شدن به زمان زایمان دهانه رحم باید محکم، بلند و بسته بماند. سرویکس نرمال و طبیعی چیزی بین 3.8 تا حدود 5 سانتی متر طول دارد. اما دلیل آنکه بهتر است طول سرویکس زیاد باشد، چیست؟ اولا، وقتی طول سرویکس زیاد باشد فاصله جنین از دنیای بیرون بیشتر می‌شود. ثانیا،‌ رحم بهتر می‌تواند بچه را در خود حفظ کند. اما اگر اندازه سرویکس کمتر از مقدار ذکر شده باشد (گاهی طول سرویکس به حدود 1 سانتی متر کاهش پیدا می‌کند)، وقتی که طول سرویکس یک خانم باردار کم باشد ریسک افاسمان (نازک شدن رحم) و دیلاتاسیون زودرس و در نتیجه زایمان زودرس افزایش پیدا می‌کند.

آیا می‌توان طول سرویکس را افزایش داد؟

خیر نمی‌توان طول سرویکس را در بارداری افزایش داد. اما در صورت مشاهده علائم کوتاه شدن دهانه رحم، ممکن است پزشک استراحت در بستر یا استراحت مطلق را برای فرد باردار تا انتهای دوران بارداری تجویز نماید.

درمان کم شدن طول سرویکس چیست؟

در صورتی که طول سرویکس خیلی کم شود (15 تا 20 میلی متر) تجویز اغلب پزشکان زنان و زایمان، سرکلاژ است. اما هنوز مفید بودن سرکلاژ به اثبات نرسیده است. در عمل سرکلاژ، دهانه رحم به وسیله نخ بخیه دوخته می‌شود. نخ بخیه باعث آسیب به خانم باردار و جنین نمی‌شود اما در این حالت، رابطه جنسی ممنوع است. با وجود آنکه سرکلاژ عملی ساده است و حدود 15 دقیقه به طول می‌انجامد اما نیازمند بیهوشی است و با توجه به ماهیت تهاجمی آن ممکن است باعث خونریزی، عفونت و حتی سقط جنین بشود. عمل سرکلاژ را می‌توان تا هفته 22 بارداری انجام داد اما بعد از این زمان به دلیل احتمال عفونت، توصیه نمی‌شود. راه حل دیگر استفاده از شیاف پروژسترون (سیکلوژست) است. به خاطر داشته باشید که این دارو حتما باید با تایید پزشک مصرف شود. نتایج یک مطالعه نشان داد خانم‌هایی که دهانه رحم آنها کوتاه شده بود و از شیاف پروژسترون واژینال استفاده کرده بودند احتمال زایمان زودرس برای آنها 42 درصد کاهش پیدا کرد و بچه هم بدون هیچ مشکلی به دنیا آمد. راه حل سوم استفاده از حلقه پساری است که در هر زمان تز دوران بارداری قابل کار گذاشتن است و در حدود هفته 37 بارداری برداشته می‌شود. با استفاده از حلقه پساری دهانه رحم بسته می‌شود. این عمل نیازمند بیهوشی و بخیه کردن نیست و از سرکلاژ آسانتر است.

خوشبختانه، اگر طول سرویکس خیلی کم نباشد احتمال زایمان زودرس زیاد نیست. اما در این حالت، باید نکاتی که پزشک گوشزد می‌نماید را به دقت رعایت نموده و به طور منظم با پزشک خود مشوت نمایید. ممکن است او شما را به متخصص بارداری‌های پرخطر (پریناتولوژیست) ارجاع دهد.