ذخیره سازی خون بند ناف، چند روش دارد؟

مرتضی ضرابی مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان عصر امروز در نشست خبری در محل جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار کرد: با وجود مدت زمان کوتاهی که از شروع تحقیقات در خصوص سلولهای بنیادی می‌گذرد عرصه این علم مرزهای زیادی را درنوردیده و جهان زیست شناسی و پزشکی را دچار تحول بسیاری کرده است.
وی افزود: سلول های بنیادی خون بند ناف دارای پتانسیل بالقوه ای برای درمان یا کاهش شدت بیماری های صعب العلاج است.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان بیان کرد: خون بند ناف که به عنوان خون جفتی شناخته شده، خونی است که در جنین درحال تکوین داخل رحم جریان دارد.
ضرابی عنوان کرد: خون باقی مانده در بند ناف نوزاد و جفت که غنی از سلول های بنیادی است به عنوان یک زباله بیولوژیک دور ریخته می‌شود اما این سلول‌های بنیادی موجود در خون بند ناف در درمان بسیاری از بیماری های صعب العلاج تنها گزینه درمان است.
وی عنوان کرد: سلول‌های بنیادی که از خون بند ناف گرفته می شود، بسیار پرتوان و نامیرا است همچنین در اثر تکثیرهای پی در پی دچار پیری نمی شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان بیان کرد: امروزه به عنوان جایگزین قابل اعتماد برای سلول های بنیادی مغز استخوان در درمان بیماری‌های صعب العلاج مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ضرابی خاطرنشان کرد: با توجه به این واقعیت که امکان ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی خون بند ناف نوزاد تنها یک بار در زمان تولد برای هر فرد در طول زندگی وجود دارد، امروزه استفاده از خدمات ذخیره سازی سلول‌های بنیادی خون بند ناف نوزاد به انتخاب بسیاری از والدین در زمان تولد فرزندان تبدیل شده است.
وی بیان کرد: در حال حاضر در کشور ما بیماری‌هایی که منشأ خونی دارد از جمله انواع سرطان خون، تالاسمی، کم خونی‌های مادرزادی، نقص سیستم ایمنی و غیره با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف قابل درمان است همچنین این سلول‌ها در مراحل پس از شیمی درمانی در انواع سرطان ها می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: ثابت شده است که سلول های بنیادی قادر به درمان محدوده وسیعی از بیماری‌های مزمن و حاد است و تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از سلول های بنیادی در درمان بیماری‌های پارکینسون، بیماریهای قلبی، کبدی، دیابت و غیره در حال انجام است.
ضرابی گفت: برای ذخیره سازی خون بند ناف، والدین نوزاد باید قبل از تولد نوزاد اقدام به ثبت نام بانک خون در بانک خون بند ناف کنند.
وی خاطرنشان کرد: هم اینک بیش از ۵۰۰ بانک خون بند ناف در سراسر جهان وجود دارد و تاکنون بیش از ۳۰ هزار پیوند خون بند ناف در جهان پذیرفته است این در حالی است که سالانه حدود سه هزار پیوند جدید به این آمار اضافه می شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: در ایران نیز بانک خون بند ناف رویان به عنوان تنها بانک خون بند ناف خویشاوندی از سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز کرده است و تاکنون سلول‌های بنیادی خون بند ناف بیش از ۷۰ هزار نوزاد از سراسر کشور و در مواردی از خارج کشور در این مرکز ذخیره سازی شده است.
ضرابی گفت: نمایندگی خون بند ناف در خراسان جنوبی زمستان ۱۳۹۴ در جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی کار خود را جهت خدمت به هم‌استانی ها آغاز کرده است.
وی یاد آور شد: در حال حاضر در ۲۹ استان کشور نمایندگی ذخیره سازی خون بند ناف وجود دارد و تنها در استان های بوشهر، قم و گلستان نمایندگی ندارد که امیدواریم تا پایان سال نمایندگی‌ ذخیره سازی خون بتد ناف در این استان‌ها راه اندازی شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان عنوان کرد: در نمایندگی ذخیره سازی خون بند ناف خراسان جنوبی طی دو سال ۲۰۰ نمونه خون بند ناف ذخیره سازی شده است که با توجه به این‌که تازه راه اندازی شده است رشد قابل توجهی داشته است.
ضرابی بیان کرد: مهم‌ترین سلول بنیادی که نقش مهمی دارد سلول بنیادی خونساز است که کار ذخیره سازی خون را داشته و سلول‌های بنیادی خاص خود را دارد.
وی اظهار کرد: با توجه به این‌که هر یک از اعضای بدن سلول‌های بنیادی خاص خود را دارد می توان از بافت های مختلف بنیادی گرفته و به سایر نقاط پیوند داده شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان بیان کرد: تاکنون در کشور ۱۵۰ کارشناس داریم که کار گرفتن نمونه خون بند ناف را انجام می‌دهد.
ضرابی عنوان کرد: کار جمع‌آوری نمونه‌های خون بند ناف هنگام زایمان و در مدت زمان ۵ تا ۱۰ دقیقه انجام می‌شود؛ این روش کاملا بی خطر، ساده و مهم است وهیچ آسیبی به مادر و کودک وارد نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: نکته که در زمینه ذخیره سازی خون بند ناف مهم است باید سعی شود نمونه آلوده نشود، از لخته شدن خون جلوگیری و برای نمونه خون بند ناف شرایط استاندارد وجود داشته باشد؛ این فرآیند بسیار مهم است و باید با حداکثر دقت انجام شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: در نمونه خون بند ناف حجم خون ۵۰ تا ۲۰۰ میلی لیتر می تواند باشد؛ تعداد سلول ها می تواند از ۵۰۰ تا به دو میلیارد نیز برسد که بستگی به شرایط دارد.
ضرابی عنوان کرد: برای ذخیره سازی خون بند ناف دو روش وجود دارد؛ ذخیره سازی در بانک عمومی خون بند ناف و ذخیره سازی در بانک خصوصی خون بند ناف که در بانک عمومی نمونه بند ناف فرزند اهدا می شود، هزینه ای نداشته و والدین مالکیتی نسبت به آن نمونه ندارند.
وی ادامه داد: روش دیگر ذخیره سازی نمونه خون بند ناف در بانک خصوصی است معمولا خانواده هایی که تمایل داشته باشند نمونه خون بند ناف نوزادشان در بانک خصوصی نگهداری شود باید هزینه ای معادل ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کنند.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: در بانک عمومی ذخیره سازی خون بند ناف ۵ هزار نمونه ذخیره‌سازی شده است. در کشور بانک ذخیره سازی عمومی خون بند ناف در مرکز رویان، پژوهشکده شریعتی و سازمان انتقال خون است که در همه این‌ها با هم ۱۵ هزار نمونه در بانک عمومی ذخیره شده است.
ضرابی گفت: در بانک ذخیره سازی خصوصی خون بند ناف که فقط در رویان است حدود ۸۸ هزار نمونه خون بند ناف ذخیره سازی شده است که بالاترین ظرفیت در خاورمیانه را دارد.
وی خاطرنشان کرد: سلول درمانی و استفاده از سلول ها در درمان بیماری‌ها در کنار دارو درمانی به عنوان مکمل به کار می‌رود با توجه به این‌که در زمینه ذخیره‌سازی خون بند ناف تحقیقاتی نیز انجام می‌شود در آینده به نتایج بسیار خوبی دست پیدا خواهیم کرد.
مدیر عامل بانک سلول‌های بنیادین خون بند ناف رویان اظهار کرد: سلول‌های بنیادی در آینده نزدیک برای استفاده از بیماری‌های عصبی نیز به کار خواهد رفت.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که در حال حاضر از کشور عراق نیز در ایران ذخیره سازی خون بند ناف انجام می شود آمادگی برای ذخیره سازی خون بند ناف از کشور امارات را نیز داریم و در حال راه اندازی نمایندگی ذخیره سازی خون بند ناف در کشور عمان نیز هستیم.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: به همه خانواده‌هایی که در آستانه تولد فرزند هستند توصیه می‌شود ذخیره سازی خون بند ناف را انجام دهند اگر خانواده‌ای دارای فرزندی با بیماری‌های خونی است دارد توصیه می شود حتما کار ذخیره سازی خون بند ناف را انجام دهند؛ با توجه به این‌که نمونه ذخیره سازی خون بند ناف از نظر ژنتیکی معمولا با سایر اعضای خانواده مطابقت دارد توصیه می‌شود برای این‌که احتمال دارد مورد نیاز فرزندشان باشد ذخیره سازی خون بند ناف را انجام دهند
ضرابی بیان کرد: بر اساس استاندارد مشخص شده است نمونه های ذخیره شده تا ۲۰ سال ذخیره سازی می شود.
وی یاد آور شد: چون هزینه نگهداری نمونه ذخیره سازی خون بند ناف بسیار زیاد است از خانواده هایی که میخواهند نمونه ذخیره سازی خون بند ناف در بلنک خصوصی نگهداری شود هزینه معادل ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان دریافت و به ازای هر سال ۱۲۰ هزار تومان هزینه نگهداری دریافت می‌شود.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان بیان کرد: اما دولت برای خانواده‌های که هزینه پرداخت کامل دو میلیون و پانصد هزار تومان را نداشته باشند به صورت اقساط و پرداخت تسهیلات نیز در نظر گرفته است؛ آن دسته از خانواده‌هایی که بضاعت مالی خوبی نداشته و از طرفی فرزند مریض در خانه دارند و به ذخیره سازی خون بند ناف نیاز دارد دولت تسهیلات پرداخت می‌کند و با آن‌ها نهایت همکاری را خواهد داشت.
ضرابی اظهار کرد: بیمه های تکمیلی نیز در زمینه پرداخت هزینه ذخیره سازی خون بند ناف همکاری می کنند اما با توجه به نوع بیمه پرداخت هزینه ها تفاوت دارد.
وی عنوان کرد: اگر قرار باشد یک نمونه خون بند ناف از کشور دیگری وارد ایران شود ۳۵ هزار یورو هزینه دارد هر چقدر ذخیره سازی در داخل کشور بیشتر شود احتمال پیدا کردن نمونه های بیشتر در سطح کشور را خواهیم داشت و می توانیم نمونه خون بند ناف را در صورت نیاز به کشورهای دیگر نیز بفروشیم.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: از آن‌جایی که نمونه های ذخیره شده خون بند ناف تحت پوشش بیمه است چنان‌چه نمونه دچار مشکل شود بیمه هزینه آن را پرداخت خواهد کرد.
ضرابی گفت: میزان موفقیت سلول های خون بند ناف ۶۵ تا ۷۰ درصد است.
وی اظهار کرد: در دنیا حدود ۳۵ هزار ذخیره سازی خون بند ناف انجام شده که ۹۰ درصد آن‌ها برای افراد دیگر ذخیره شده و تنها ۱۰ درصد مورد نیاز و برای خود خانواده ها بوده است.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان گفت: چنان‌چه شهرستان های خراسان جنوبی تمایلی برای راه اندازی نمایندگی ذخیره سازی خون بند ناف داشته باشد برای توسعه دفاتر در شهرستانها آمادگی لازم را داریم.
ضرابی با اشاره به توسعه برای ذخیره سازی نمونه خون بند ناف در بانک عمومی در سطح کشور در استان های مختلف، گفت: با توجه به این‌که دولت در دو سه سال گذشته هیچ کمکی در این زمینه نکرده است و فقط کمک‌ها در طرح تحول سلامت به سمت مراکز پیوند بوده برای توسعه ذخیره سازی نمونه خون بند ناف در بانک های نیاز به حمایت خیران داریم.
وی ادامه داد: در بعضی استان‌ها با خیرین جلساتی گذاشته شده و صحبت‌هایی شده است؛ بسیاری از خیرین از همکاری در این کار استقبال کرده اند.
مدیر عامل بانک سلول های بنیادین خون بند ناف رویان بیان کرد: در خراسان جنوبی نیز برای کمک گرفتن از ظرفیت خیرین درخواست همکاری داریم چراکه خیرین می‌توانند سنگ بنای خوبی برای توسعه بانک‌های ذخیره سازی عمومی باشند.
ضرابی عنوان کرد: در حال حاضر در کل کشور نیز ۱۵ مرکز پیوند داریم.