قرص لووتیروکسین در دوران بارداری، چه کاربردی دارد؟

قرص لووتیروکسین چیست
لووتیروکسین یک هورمون تیروئید است که به عنوان دارو برای درمان بیماری کم کاری تیروئید استفاده می‌شود. کم کاری تیروئید به شرایطی اطلاق می‌شود که طی آن غده تیروئید به مقدار کافی از هورمون تیروئید را تولید نمی‌کند. لووتیروکسین برای درمان کم کاری مادرزادی غده تیروئید (کرتینیسم) و گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید) نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همچنین ازقرص لووتیروکسین همراه با جراحی و پرتودرمانی رادیواکتیو به منظور درمان سرطان تیروئید استفاده می‌شود. لووتیروکسین از نظر طبقه بندی دارویی در گروه هورمون‌ها قرار می‌گیرد. عملکرد این دارو از طریق جایگزینی هورمون تیروئیدی است که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود.
لووتیروکسین به دو شکل قرص و کپسول تولید شده و از راه دهانی مصرف می‌شود. این دارو معمولاً یک بار در روز و با شکم خالی یعنی نیم تا یک ساعت قبل از صبحانه خورده می‌شود. دستورالعمل درج شده در نسخه خود را به دقت رعایت کنید و هر قسمت از آن را که نمی‌فهمید، از پزشک یا داروساز بخواهید که برایتان توضیح دهد. لووتیروکسین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.

هرگز این دارو را کمتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده و یا با فواصل زمانی متفاوت با دستور پزشک مصرف نکنید. احتمالاً پزشک برای شروع یک دوز پایین لووتیروکسین را تجویز می‌کند و سپس به تدریج دوز مصرفی شما را افزایش می‌دهد.
موادغذایی زیر باعث می شوند لووتیروکسین کمتر جذب بدن شود، لذا از مصرف آنها با این دارو خودداری کنید:
شیر خشک حاوی سویا، غذاهای حاوی دانه ها، گردو و غذاهای دارای فیبر زیاد مانند: کلم، سیب ، تمشک، گلابی، لوبیا، نخود فرنگی، عدس، کنگرفرنگی.
لووتیروکسین را صبح با معده خالی و نیم ساعت قبل از غذا خوردن مصرف کنید. دستورالعمل های پزشک را رعایت کنید و دارو را هر روز در یک ساعت مشخص مصرف کنید

عوارض لووتیروکسین
اگر با مصرف قرص لووتیروکسین، دچار کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت و لب ها و زبان و گلو شدید، نشان می دهد به این نوع لووتیروکسین حساسیت دارید و باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
اگر دچار عوارض جدی زیر شدید نیز باید به پزشک مراجعه کنید:
- سردرد
- بی خوابی
- عصبی و یا تحریک پذیر بودن
- تب، گرگرفتگی و تعریق
- تپش قلب و یا لرزش در قفسه سینه
- تغییر عادت ماهانه
- تغییر اشتها و وزن
عارضه جانبی کم خطر لووتیروکسین عبارت است از: ریزش موی خفیف
لووتیروکسین کم کاری تیروئید را کنترل می‌کند اما آن را درمان نمی‌کند. بعد از شروع مصرف این دارو ممکن است چند هفته طول بکشد تا شما بتوانید تغییراتی در علائم بیماری خود مشاهده کنید. حتی وقتی که احساس می‌کنید خوب شده‌اید، باید مصرف لووتیروکسین را ادامه بدهید. بنابراین هرگز بدون مشورت با پزشک خود، مصرف لووتیروکسین را قطع نکنید.

قرص لووتیروکسین را می‌توان در دوران بارداری هم مصرف کرد. این دارو برای زمان بارداری مجاز شمرده شده است و هیچ گونه اثرات جانبی مضری به دنبال ندارد. تحقیقات انجام شده بر روی زنان بارداری که این دارو را مصرف می‌کرده‌اند، هیچ گونه افزایش خطر نا‌هنجاری‌های مادرزادی را نشان نداده است.

بنابراین احتمال آسیب دیدگی جنین در نتیجه مصرف این دارو بسیار بعید است. مصرف این دارو در زمان بارداری نباید متوقف شود و اگر کم کاری تیروئید در دوران بارداری تشخیص داده شد، باید به شکل مناسب درمان شود. عوارض کم کاری تیروئید در دوران بارداری می تواند شامل موارد زیر باشد : سقط خود به خود، پری- اکلامپسیا، مرده زایی و زایمان زودرس . کم کاری تیروئید مادر در زمان بارداری می‌تواند اثرات زیانباری بر رشد و نمو جنین و کودک داشته باشد.
ممکن است در دوران بارداری میزان T۴ سرم خون کاهش و میزان TSH سرم افزایش پیدا کند و از محدوده طبیعی خارج شود. به دلیل آنکه بالا رفتن TSH سرم خون ممکن است در ۴ هفته اول بارداری اتفاق افتد، زنان بارداری که این دارو را مصرف می‌کنند باید هر سه ماه یک بار، مقدار TSH خود را اندازه‌گیری کنند.

اگر میزان TSH سرم خون بالا برود، برای تصحیح آن باید دوز داروی لووتیروکسین هم افزایش داده شود. همچنین به دلیل آنکه میزان TSH بعد از وضع حمل مشابه با قبل از دوران بارداری است، بنابراین دوز مصرفی دارو هم بلافاصله بعد از زایمان باید به مقدار مشابه با زمان قبل از بارداری باز گردانده شود. میزان TSH سرم خون باید ۶ تا ۸ هفته بعد از وضع حمل اندازه‌گیری شود.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
بسیاری از زنان از لزوم عملکرد طبیعی تیروئید برای باروری، لقاح و حفظ بارداری بی اطلاع هستند. کم کاری تیروئید در زنان یکی از مشکلات رایج در آن ها و یکی از دلایل مشکلات ناباروری در زنان است که امروزه بسیاری از زوجین درگیر این مسئله هستند.
در این مقاله به بررسی تمامی مشکلاتی که بر اثر کم کاری تیروئید در زنان (هایپو تیروئیدیسم) و پر کاری غده تیروئدی (هایپر تیروئیدیسم)، ایجاد می شوند، صحبت می کنیم.
برای بالابردن آگاهی خود در این زمینه و اطلاع از یکی از دلایل رایج ناباروری در زنان، همراه ما باشید.

عملکرد هورمون های تیروئیدی به چه شکل است؟
غده تیروئید، چندین هورمون ترشح می کند که دو نوع از این هورمون ها بسیار پر اهمیت بوده و برروی عملکرد تخمدان ها تاثیر می گذارند:
- هورمون تیروکسین (T4)
- هورمون تیریودوتیرونین (T۳)
تخمدان ها یکسری گیرنده برای هورمون های T4 و T3 دارند که در صورت اختلال هورمونی این دو هورمون، عملکرد تخمدان نیز دچار مشکل می شود.

تاثیرگذاری هورمون های تیروئیدی
- رشد و بلوغ تخمک
- ترشح استروژن و پروژسترون از جسم زرد
- باروری تخمک
- تکامل جنین در مراحل اولیه ی شکل گیری
هورمون های تیروئیدی، جذب روده ای کلسترول و تولید کلسترول از کبد را جهت ساخت هورمون های جنسی تحریک می کنند‌.
کمبود هورمون های تیروئیدی (T4 و T3) باعث فقدان مواد لازم جهت تولید هورمون های جنسی می شود که این هورمون های جنسی در بلوغ تخمک و تولید سایر هورمون ها نقش حیاتی دارند.

نقص در سیستم تیروئیدی، چگونه بر عملکرد سیستم تولید مثل زنان تاثیر می گذارد؟
بیماری های غده ی تیروئید باعث اختلال در عملکرد غدد جنسی می شوند که ممکن است منجر به :
- تاخیر در تکامل جنسی و بلوغ
- نقص عملکرد تخمدان ها
- تشکیل کیست های تخمدان
- کاهش تولید و ترشح هورمون های جنسی بانوان
- اختلال در چرخه قاعدگی و جلوگیری از فرآیند تخمک گذاری
- افزایش تولید هورمون پرولاکتین
- ناباروری زنان
- سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCO)
برای نرمال سازی سیستم تولید مثلی بانوان، میبایست سطح هورمون های T4، T3 و هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) در یک بازه نرمال باشد.
اگر به مشکلات تیروئید دچار هستید یا پزشک متخصص زنان، علت بی نظمی های قاعدگیتان را نرمال نبودن غدد تیروئیدی تشخیص داده است. حتما باید به پزشک متخصص غدد مراجعه کرده تا رژیم ها و تست های لازم را برایتان تجویز کند.

علائم کم کاری تیروئید در زنان
در ۳۴٪ موارد، کم کاری تیروئد (هیپوتیروئیدیسم) یعنی اختلال در غده تیروئیدی که هورمون های T۴, T۳ را در مقادیر کافی تولید نمی کند.
بنابر آمارها، کم کاری تیروئید در زنان یکی از علل شایع ناباروری بانوان است.
کمبود هورمون های تیروئیدی باعث اختلال در تولید، متابولیسم و انتقال هورمون های جنسی بانوان می شود. که در نتیجه آن، ممکن است منجر به:
- تغییرات چرخه قاعدگی
- عدم تخمک گذاری
- نبود فاز لوتئال در چرخه قاعدگی
- ناباروری ناشی از کم کاری تیروئید در زنان

علائم بارز کم کاری تیروئید
- خستگی
- تمرکز ضعیف
- مشکلات حافظه
- درد عضلانی و مفصلی
- افزایش وزن
- خشکی پوست
- ناخن های شکننده
اگر چنین علائمی را تجربه کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید، تا درمان لازم را بگیرید چراکه ممکن است این کم کاری تیروئید در قدرت باروریتان تاثییر بگذارد.

پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) و باروری
یکی از دلایل مشکلات باروری (در ۴.۶٪ از زوج های نابارور)، پرکاری غده تیروئید یعنی ترشح بیش از حد هورمون های T۳ و T۴ است.
هنگامی که سطح هورمون های تیروئیدی برای مدتی طولانی بالاتر از حد نرمال باشد، باعث هایپر پلازی، سندروم تخمدان پلی کیستیک، فیبروم رحم، خونریزی رحمی و بی نظمی قاعدگی می شود.
سندروم تخمدان پلی کیستیک با چنین علائمی همراه است:
- تحریک پذیری
- تپش قلب
- کاهش وزن
- ریزش مو
- رشد سریع ناخن
- لرزش دست
- حسایت به گرما
- نازک شدن پوست صورت
اگر با هدف بارداری نزدیکی دارید، اما باردار نمی شوید، حتما عملکرد غده تیروئید را چک کنید چرا که ممکن است از کم کاری یا پرکاری تیروئید رنج ببرید.