معاینه فیزیکی پستانها، توسط خودتان چگونه است؟

چون هر خانمی در هر سنی همیشه در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان می باشد و تشخیص به موقع سرطان پستان در درمان آن تاثیر بسیار زیادی دارد، بنابراین برای حفظ سلامت خود در سال هایی که قاعده می شود، هر ماه (یک هفته بعد از خاتمه قاعدگی) باید پستان های خود را معاینه کند (Breast self-examination) و اگر به سنی رسیده است که قاعده نمی شود، هر ماه در همان زمان، پستان های خود را معاینه نمایند و در صورتی که توده یا غده ای در پستان حس کرد بلافاصله به پزشک مراجعه نماید. بعضی از محققان معتقدند که هر خانمی که سن او بیش از ۳۵ سال است، غیر از این که خود هر ماه باید پستان خود را معاینه کند، هر سال نیز باید پزشک او را معاینه کند. هر خانمی که سن او بیش از ۵۰ سال است باید هر یکی دو سال از پستان او عکسبرداری (Mammography ) و سونوگرافی (Sonography) انجام گیرد. از طرف دیگر خانم ها باید بدانند از هر ۵ غده ای که ۵ نفر در پستان خود حس می کنند، ۴ عدد آن ها سرطانی نیست، ولی پیدایش توده در پستان باید مورد توجه هر خانمی قرار گیرد.

معاینه پستان توسط خود فرد، بسیار ساده است و چون هر خانمی به دفعات این کار را انجام می دهد، به قوام پستان خود کاملا آگاه می گردد و اگر توده ای در پستان او به وجود آید به آسانی حس خواهد کرد و تشخیص خواهد داد. هر خانمی باید به روش های که گفته می شود به ترتیب پستان خود را معاینه کند.

۱- جلوی آینه بایستید و دست های خود را پهلوی خود نگه دارید و ببینید آیا شکل هر دو پستان شما نسبت به معاینه قبلی تغییری کرده است؟ آیا پستان شما در نقطه ای چروک خورده است؟ آیا قسمتی از پستان، برجسته و برآمده یا صاف شده است؟ آیا نوک پستان شما به داخل کشیده شده است؟

به طور خلاصه قرینه نبودن دو پستان و هر نوع تغییری در پستان ها باید مورد توجه هر خانمی قرار گیرد.

۲- دست ها را بالای سر خود ببرید و دوباره کاملا پستان های خود را ببینید. آیا پستان شما تغییراتی پیدا کرده است؟

۳- دست را بالای سر خود نگه دارید و پستان خود را معاینه کنید. آیا در این وضعیت، سفتی در پستان خود حس می کنید؟

۴- در رختخواب دراز بکشید و در حالی که بالشی زیر شانه همان طرف که می خواهید امتحان کنید قرار داده اید، به ملایمت پستان خود را لمس کنید و از قسمت بالای آن به صورت دایره شروع نمایید و تمام پستان را معاینه کنید. در پایان قسمت فوقانی پستان (یعنی بین نوک پستان و حفره زیر بغل همان طرف را که بیشتر توده ها و غده ها در این قسمت به وجود می آید) لمس و معاینه نمایید.

معاینه پستان در حمام

روش دیگری نیز که ساده تر و دقیق تر می باشد این است که موقعی که در حمام هستید، یعنی زمانی که زیر دوش آب می روید و پوست بدن شما خیس شده و مختصری هم صابونی است، به آرامی تمام پستان خود را لمس نمایید. موقعی که یک پستان خود را معاینه کردید، پستان دیگر را امتحان کنید. در صورتی که برجستگی یا توده ای در هر یک از پستان های خود حس کردید، بلافاصله باید به پزشک مراجعه نمایید. پزشک پس از معاینه در صورتی که به وجود توده مشکوک گردد از پستان شما عکسبرداری (ماموگرافی) خواهد کرد در عکسبرداری از پستان اشعه بسیار جزئی استفاده می شود مشکلی به وجود نخواهد آورد، ولی بودن یا نبودن غده در پستان مشخص خواهد شد. اگر در معاینه یا در عکسبرداری یا سونوگرافی از پستان، توده یا غده مشکوکی وجود داشته باشد، پزشک با عمل جراحی ساده، قسمت کوچکی از غده را بر می دارد (نسج برداری) و جهت تشخیص به آزمایشگاه آسیب شناسی می فرستد و سلول های آن به وسیله متخصص آسیب شناسی مورد مطالعه قرار می گیرد.

اگر خانمی دارای غده در پستان خود باشد که موجب تغییر شکل پستان شده است احتیاج به نسج برداری دارد، ولی باید گفت از هر ۵ غده در پستان، یکی سرطانی است و آن یک غده نیز اگر به موقع شناسایی گردد و در مرحله نخستین رشد باشد، درمان آن بسیار آسان می باشد.

بررسی از نظر امکان وجود سرطان گردن رحم با آزمایش و نمونه برداری از سلول های گردن رحم (پاپ اسمیر)

نمونه برداری از سلول های گردن رحم برای بررسی امکان وجود سلول های سرطانی (سرطان گردن رحم) در هر خانمی ابتدا باید هر سال انجام گیرد، در صورتی که سه سال متوالی طبیعی بود، آن وقت نمونه برداری هر سه سال کافی است. هم چنین توصیه می شود خانم هایی که سن آن ها بیشتر از ۴۰ سال است، باید هر سال دستگاه تناسلی آن ها آزمایش شود و در ضمن آزمایش و نمونه برداری از سلول های گردن رحم آن ها انجام گیرد. در این صورت اگر سلول های سرطانی به وجود آمده باشد، در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود و در این مرحله درمان آن بسیار ساده خواهد بود (این آزمایش را دانشمندی به نام پاپانیکولا در حدود ۵۰ سال قبل توصیه کرد و به همین جهت آن را به نام او پاپ اسمیر می نامند).

روش نمونه برداری بدین قرار است که در هنگام معاینه دستگاه تناسلی (به وسیله پزشک یا پرستار)، بعد از قرار دادن اسپکولوم در دستگاه تناسلی زن، با سواب (گوش پاک کن استریل) تعدادی از سلول هایی که سطح گردن رحم را پوشانده است به آرامی بر می دارند (این عمل هیچ گونه آزار و درد ندارد) و سپس روی لام شیشه قرار می دهند و پس از رنگ آمیزی سلول ها را مشاهده می کنند. در این آزمایش معمولاً در حدود ۹۰ درصد موارد، آزمایش منفی گزارش می شود یعنی سلول ها طبیعی است. در بعضی از موارد که نتیجه معاینه مشکوک گزارش می شود، پزشک پس از چند هفته آزمایش را تکرار می کند، که در مواقع نادر ممکن است مثبت گزارش گردد. در چنین مواردی پزشک متخصص تکه کوچکی از گردن رحم را هنگام کولپوسکوپی (دیدن دهانه رحم با ذره بین) برمی‌دارد و برای بررسی سلول شناسی به آزمایشگاه می فرستد و بر حسب نتیجه آسیب شناسی تصمیم می گیرد و توصیه می نماید.