رفتار ناشایست کودک، ناشی از چیست؟

وقتی پدر یا مادر می شوید یا سرپرستی کودکی را قبول می کنید بهتر است بدانید که رفتار ناشایست فرزند شما قسمتی از فرایند والد بودن شماست که هر از چند گاهی با آن روبرو می شوید اگر چه ممکن است خوشایند نباشد.

چگونه با رفتار نا مناسب فرزندان کنار بیاییم؟
این موقعیت ها برای مادران دشوارتر است چون بیشتر با فرزندان درگیر هستند. بعضی مادران برقراری دیسیپلین خانه را (در صورتی که وجود داشته باشد) به پدر واگذار می کنند، چون هنگام برخورد با فرزندان خود احساس خوبی ندارند. اما با اینکار مادران یک موقعیت ارزشمند را برای تاثیر گذاری در رفتار فرزندان خود از دست می دهند.
و همچنین والدینی هم هستند که فکر می کنند تنبیه فرزندان امری ضروری برای تربیت صحیح آنهاست. اما تنبیه همیشه کارساز نیست و سبب بروز رفتار های بدتر هم می شود. اگر تنبیه با ملاحظه و دقت انجام نشود به جای اینکه به فرزند شما کمک کند که رفتار بهتری انجام دهد او را با تخیلاتی برای انتقام گرفتن پریشان می کند.
در اینجا راهایی برای کمک به کودکان ارائه می شود که به کمک آن می توان رفتار های خوب آنها را تقویت کرد:
۱٫برای آنها سرمشق باشید تا بیاموزند
کودکان بیشتر از اعمال ما می آموزند تا از گفتار ما. صداقت مولد صداقت است و ادب مولد ادب. اگر می خواهیم فرزندانی راستگو، صادق، مسئول و قابل اعتماد داشته باشیم باید خود چنین رفتاری داشته باشیم. هیچگاه به کودک خود دروغ نگویید. به آنها قول بی جا ندهید،
آنها را با تهدید های تو خالی نترسانید و به آنها حتی دروغ مصلحت آمیز نگویید این کار ها فقط تاثیر لحظه ای دارد. اعمال و رفتار ما در اجتماع و در برابر دیگران تاثیر زیادی در نحوه زندگی ما دارد اما تاثیر آن در زندگی کودک ما تاثیری همه جانبه است.
۲٫ از فرزند خود انتظار نداشته باشید ذهن شما را بخواند.
از فرزند خود نخواهید ذهن شما را بخواند. برای ساده سازی این کار بهتر است از الگوی " پنج چه" استفاده کنید تا برای او موضوع را شفاف کنید.
چه کسی، چه چیزی، چه جایی، چه موقع و چرا همان " پنج چه" هستند. به عنوان مثال می گویید: جمیز برای اینکه از مهمونی امشب لذت ببری (چرا)، بهتر نیست که تو (چه کسی) تکالیفت رو (چه چیزی یا چه کاری) در اتاق خودت (کجا) قبل از ساعت ۷:۳۰ ( چه موقع یا کی ) انجام بدی.
۳٫ روی مثبت ها و مهم ها تمرکز کنید.
ما به عنوان والدین بعضی مواقع وسوسه می شویم که روی کار هایی که فرزندانمان انجام نمی دهند تمرکز کنیم یا به آنها گیر می دهیم آنهم به خاطر مشکلات بی اهمیت که می تواند نادیده گرفته شود. در آن لحظه که می خواهید با فرزند خود برخورد کنید کمی مکث کنید. کمی فکر کنید و از خود بپرسید: چقدر مهم است که فرزند شما اتاق خود را تمیز نگه دارد؟ چرا؟
چقدر مهم است که فرزند شما یک لباس خاص را بپوشد؟ چرا؟ چقدر مهم است که فرزند شما حتی در سن نوجوانی به کار های جمعی در خانواده بپیوندد؟ چرا؟ چقدر مهم است که فرزند شما ظرف غذای خود را تمام کند؟ چرا؟
اینها در برابر کار هایی مانند دروغ گفتن، حقه زدن، دزدی، مصرف مواد مخدر، فرار از خانه، و مردود شدن در مدرسه یا انجام کار های خطرناک چقدر اهمیت دارند؟ اینها مشکلات بزرگی هستند که شما باید به آن توجه بسیار مراقب آن باشید.
۴٫ فقط به رفتار های خوب پاداش بدهید.
روانشناسان رفتاری روشی را توصیه می کنند که به آن تقویت مثبت می گویند. اگر بخواهیم آنرا خیلی ساده معنی کنیم بعنی فقط به رفتار مناسب پاداش بده. این روش به ما کمک می کند فرزندان خود را به رفتاری که مایلیم سوق دهیم. وقتی که از فرزند خود تشکر می کنیم از او تعریف می کنیم، او را تشویق می کنیم،
از او قدر دانی می کنیم و به کار های خوب فرزندمان توجه نشان می دهیم، آنها را تشویق می کنیم به کار های خوبی که اکنون انجام می دهند ادامه دهند.
دکتر اسپنسر جانسون نویسنده سری کتاب های مدیر یک دقیقه ای پیشنهاد می کند از ستایش یک دقیقه ای استفاده کنید! او این عبارت را به این صورت توصیف می کند.
به فرزندانم می گویم که من آنها را ستایش خواهم کرد درست قبل از اینکه آن کار تمام کرده باشند.
من فرزندانم را هنگامی که در حال انجام کار های خوبی هستند گیر می اندازم.
به فرزندانم به صراحت می گویم که آنها چه انجام داده اند.
به انها می گویم چقدر از کار آنها احساس خوبی دارم.
آنگاه سکوت می کنم و می گذارم شیرینی احساس خوبی را که دارم آنها هم حس کنند.
آنگاه کاری را می کنم که این احساس خوب از من می خواهد. به آنها می گویم عاشق آنها هستم، آنها را در آغوش می گیرم یا هر دو آن کار را با هم انجام می دهم.
در نهایت آز آنها می خواهم باز هم به این رویه ادامه دهند تا من هم بتوانم باز هم این احساس خوب را دریابم و باز آنها را ستایش نمایم.
۵٫ به عمل بد حمله کنید نه به قرزند خود.
شما فقط می خواهید از این رفتار بد خلاص شوید نه از شر بچه خود! (اگر چه گاه به صورت لحظه ای ممکن است این احساس به شما دست بدهد.). بنابراین اصلاحات لازم را بلافاصله انجام دهید. رفتار بد را هنوز جوانه نزده بخشکانید. روی آن تمرکز نمایید مشخص کنید این رفتار بد چیست و چرا باید آنرا ترک کرد. آنگاه به او راه بهتر را توصیه کنید یا از او بخواهید انرا پیشنهاد دهد.
۶٫ عواقب بد رفتار بد را به فرزند خود بشناسانید.
همه ما اشتباه می کنیم. کودکان بخاطر بی تجربگی و عدم بلوغ بیشتر مستعد اشتباه کردن هستند. شما از این رفتار نا مناسب می توانید به عنوان فرصتی برای آموزش فرزند خود استفاده کنید فرصتی که به کمک آن می توانید عواقب بد یک رفتار ناشایست را برایش روشن کنید.
وقتی که فرزند شما به رفتار ناشایست خود ادامه می دهد دو انتخاب برای شما وجود دارد. یا با ناخشنودی خود نتیجه کارش را به او بفهمانید یا می توانید به او پیشنهاد دهید که خود برای کار ناپسندی که انجام داده تنبیهی در نظر بگیرد. یا در صورت لزوم می توانید برای او عواقبی در نظر بگیرید.
مارجری شیوتز نویسنده کتاب سندروم ابرزن این را به صورت یک سناریو به نمایش می گذارد. " فرض کنید فرزند شما با دوچرخه جدیدش مرتب به خیابان می رود و مقابل اتومبیل ها ویراژ می دهد اگر بخواهید عواقب کارش را به او گوشزد کنید چه می کنید؟ ممکن است او را صدا بزنید و از او بخواهید فورا بازگردد و بگویید:
جک تو خیلی خطرناک از مسیر خودت منحرف می شدی و اصلا نگاه نکردی که از پشت سرت داره ماشین با سرعت میاد. من خیلی ناراحت شدم. ممکنه خیلی راحت صدمه ببینی، مجروح بشی یا حتی کشته بشی. ( ۵ چه )
عزیزم تو دیگه نباید به هیچ وجه به این شکل دوچرخه سواری کنی. از همین حالا من ازت می خوام اول از دو چرخت پیاده شی و کنار خیابون واستی و به پشت سرت نگاه کنی اگه ماشین نیومد بدش سوار شی و از کنار با احتیاط حرکت کنی. (رفتار مناسب)
این اولین باریه که تو اینکارو انجام می دی برای همین هم می خوام بهت بگم که این کار می تونست چقدر خطرناک باشه.
اما اگه این کار ادامه پیدا کنه مجبورم تو رو برای یک هفته از دوچرخه سواری محروم کنم. و اگه این کار برای بار سوم تکرار بشه برای ۶ ماه نمی تونی دوچرختو سوار شی تا اینکه ممطمئن شم تو با دوچرخه سلامت خودتو به خطر نمیندازی. (عواقب رفتار نا مناسب)