علت بیماری واریکوسل و درمان آن

واریکوسل یک بیماری شایع بین مردان نابارور می باشد. از هر ۱۰۰ مرد ۱۵ نفر و از هر ۱۰۰ مرد نابارور ۴۰ نفر به بیماری واریکوسل مبتلا هستند. در انتها برخی از سوالات شایع درباره واریکوسل جواب داده شده است.

درمان واریکوسل برای ناباروری و بهبود قدرت باروری انجام می گیرد که معمولا می تواند به صورت جراحی سرپایی با بیهوشی موضعی یا بیهوشى عمومی انجام شود.

واریکوسل چیست؟

ما در بدن دو نوع رگ داریم یکی سرخرگ ها و دیگری سیاهرگ ها. سیاهرگ ها دارای دریچه هایی هستند که به آنها دریچه لانه کبوتری گفته می شود و وظیفه آنها ممانعت از برگشت خون به عقب و هدایت سریع خون به طرف قلب می باشد.

هنگامی که دریچه های لانه کبوتری سیاهرگ ها خراب می شوند و خون برگشت نمی کند این بیماری اتفاق می افتد. به طور کلی می توان گفت واریکوسل در واقع همان واریسی شدن رگ های بیضه است.

انواع درجه و علائم واریکوسل

واریکوسل دارای سه گرید یا درجه است:

- واریکوسل گرید ۱، در این نوع بیماری رگ های واریسی قابل مشاهده نیستند و پزشک با معاینه فیزیکی می تواند آن را تشخیص دهد.

- واریکوسل گرید ۲، رگ های واریسی در این گرید باز هم قابل مشاهده نیستند اما با دست گذاشتن روی بیضه می توان رگ ها را لمس کرد.

- واریکوسل گرید ۳، در این حالت دیگر نیاز به معاینه فیزیکی نیست و رگ ها به صورت راحتی قابل مشاهده هستند.

علائم واریکوسل

این بیماری می تواند بدون علامت باشد. از رایج ترین نشانه های واریکوسل درد می باشد به خصوص در افرادی که زیاد روی پای خود می ایستند.

امروزه بهترین توصیه پزشکان به جوانان معاینه بیضه ها توسط خود فرد در هنگام استحمام می باشد. چرا که هر گونه بزرگ شدن بیضه، آب آوردن بیضه، برجستگی های بیضه و از جمله واریکوسل که به صورت یک کیسه کرم مانند در بالای بیضه که با زور زدن بیشتر می شود و بهترین علامت وجود این بیماری است در همان معاینه توسط خود فرد می تواند مشخص شود.

رابطه واریکوسل و ناباروری در مردان

گمان می کنند که واریکوسل درجه حرارت بیضه ها را افزایش می دهد یا سبب افزایش جریان خون به وریدهای بیضه می شود. به نظر می رسد واریکوسل به صدمه زدن یا کشتن اسپرم ها کمک می کند. درمان واریکوسل معمولا برای بهبود باروری درمردانی است که هم واریکوسل و هم اسپرم معیوب دارند.

عدم گردش خون صحیح می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در تولید اسپرم و ناباروری در مردان شود که عبارتند از:

۱- بر روی تعداد اسپرم تاثیر می گذارد.

۲- در مردان تعداد اسپرم هایی که دارای شکل طبیعی نیستند نباید از مقداری بیشتر شود واریکوسل می تواند این تعداد را افزایش دهد.

۳- اما بیشترین مشکلی که بیماری واریکوسل ایجاد می کند بر روی حرکت اسپرم می باشد.

درمان قطعی واریکوسل

بحث های زیادی درباره درمان های مختلف واریکوسل می شود. که در اینجا لازم است بدانید قطعی ترین درمان واریکوسل جراحی می باشد. درمان هایی مانند زالو درمانی پایه علمی ندارند و نمی توانند کمک کننده باشند.

لازم به ذکر است نقش درمان دارویی نیز بیشتر بعد از عمل جراحی می باشد و بیشترین تاثیری که از آن گزارش شده است حدود ۵ تا ۱۰ درصد می باشد.

آیا لازم است هرکسی که واریکوسل دارد جراحی شود؟

خیر، همانطور که گفته شد تعداد زیادی از مردان دارای واریکوسل می باشند پس لزومی ندارد که تمام آنها عمل شوند. جراحی فقط در مردانی انجام می شود که پزشک تشخیص دهد واریکوسل در آنها باعث مشکل در ناباروری شده است یا ممکن است در آینده برای آنها مشکلاتی ایجاد کند. گاها از پزشکان سوال می شود که واریکوسل خفیف یا همان گرید های پایین نیز باعث ناباروری می شود که در جواب باید گفت وقتی آزمایشات اسپرم غیر طبیعی باشند و دکتر در بیمار واریکوسل را تشخیص دهد دیگر فرقی بین گرید واریکوسل نمی کند و بیمار باید جراحی شود. در هر صورت به نظر می رسد مشاوره با یک پزشک مجرب بهترین کاری است که می توان کرد.

عمل واریکوسل برای درمان ناباروری

سه نوع روش عمل واریکوسل وجود دارد.

۱- عمل باز و سنتی: در این نوع عمل برشی بر روی کشاله می زنند و رگ هایی را که واریسی اند را می بندند تا از جریان خون جلوگیری کنند.

۲- عمل لاپاراسکوپی: در این عمل با وارد کردن سه عدد لوله باریک در شکم و تزریق گاز و عبور دوربین احشاء داخل شکم را با بزرگنمائی مشاهده می شود و پزشک با استفاده از مانیتور جراخی را انجام می دهد.

۳- عمل میکروسکوپی واریکوسل یا میکروسرجری: در طی جراحی، جراح برای تشخص ورید هایی که عملکردشان را از دست داده اند از میکروسکوپ استفاده میکند و بعد از آن ورید ها را می بندند.

کدام روش عمل واریکوسل بهتر است؟

عمل میکروسرجری و لاپاراسکوپی دو روش ارجح می باشند. مزایای لاپاراسکوپی را می توان نداشتن برش دردناک روی کشاله بیمار ، زیبایی ، مدت کوتاه عمل و کوچک نشدن بیضه دانست. از مزایای میکروسرجری می توان به احتمال پائین آسیب به شریان های بیضه، پائین بودن احتمال عود و آب آوردن بیضه اشاره کرد.

پس از جراحی انتظار چه چیزى می رود؟

درمان واریکوسل به طور معمول سرپایی انجام می شود. شما می توانید انتظار داشته باشید ۴ ساعت پس از جراحی معمول واریکوسل به خانه بروید. دارو ضد درد برای چند روز پس از جراحی تجویز می شود.

شما مى توانید کارهای سبکتان را ۱ تا ۲ روز پس از جراحی و تمام فعالیت های شدیدتان را تا یک تا دو هفته بعد از جراحی انجام دهید.

چه مدت بعد از عمل واریکوسل میتوان بچه دار شد؟

بعد از ۵ یا ۶ ماه انتظار می رود کیفیت و تعداد اسپرم شما بهبود یابد. البته این نکته قابل ذکر است که بهبود باروری در مردان نابارور حدود ۶۰ درصد می باشد.

خطرات جراحی واریکوسل

۱- عفونت در محل جراحی

۲- ایجاد مایع در اسکروتوم (هیدروسل) که نیاز به تخلیه دارد.

۳- آسیب به شریان ها یا اعصاب موجود در ناحیه ی پوبیس (شرمگاهی).

سوالات شایع درباره واریکوسل و درمان آن

- ایا واریکوسل باعث معافیت سربازی میشود؟

الف) در صورتیکه نیاز به عمل جراحی داشته باشد (جهت عمل جراحی) : شش ماه معاف موقت

ب) در صورتیکه بعداز عمل عود نماید و درجه ۳ و بالاتر باشد : معاف دائم

ج) فقط در مشمولین قبل از اعزام ،عمل نشده در هر درجه ای و نیز عمل شده بدون عارضه : معاف از خدمات رزمی

- آیا واریکوسل درد دارد؟

واریکوسل می تواند هیچ علامتی نداشته باشد علی رغم اینکه انتظار می رود دردناک باشد حتما اینگونه نیست. البته در صورتی که دردی در بیضه و یا کیسه بیضه وجود دارد و یا یکی از بیضه ها بزرگتر از دیگری است و یا تورمی در کیسه بیضه وجود دارد ، احتمال واریکوسل وجود دارد. البته عمل واریکوسل برای کاهش درد بیضه توصیه نمی شود.

- آیا عمل واریکوسل درمان قطعی است؟

خیر،حدود ۵۰ درصد جراحی واریکوسل موثر است. درحالی که درمان دارویی حدود ۵ درصد است.

- چند وقت بعد از عمل واریکوسل میتوان نزدیکی کرد؟

انتظار می رود بعد از شش ماه کیفیت اسپرم افزایش پیدا کند اما دلیلی برای به تاخیر انداختن اقدام برای باروری وجود ندارد.

- آیا واریکوسل باعث سقط جنین می شود؟

واریکوسل از علل ناباروری در زنان نیست.

- آیا واریکوسل باعث کم شدن مقدار منی می شود؟

خیر، هیچ ارتباطی بین حجم مایع منی و واریکوسل نیست.

- آیا واریکوسل باعث زود انزالی یا عدم نعوظ می شود؟

خیر، ارتباطی ندارد.

- ایا واریکوسل گرید ۱ نیاز به عمل دارد؟

همانطور که گفته شد معیار اصلی عمل ناباروری است. اگر فردی نابارور باشد و واریکوسل داشته باشد باید عمل شود و فرقی بین گرید یک یا سه وجود ندارد.