خانه تکانی در بارداری، لطفا نردبان را فراموش کنید!

خانه تکانی است و هزار ماجرا. مگر می‌شود خانه تکانی کرد و شیشه ها را پاک نکرد؟ یا همه جای خانه را حسابی برق انداخت اما پرده ها و لوستر و هر چیزی که آن بالاست همین طور دست نخورده بماند و گرد و خاک یک سال دیگر را هم گذاشت کنار سال قبل. خانه تکانی است وهزار ماجرا و نردبان و چهار پایه و زن باردار. اینجای کار است که باید با احتیاط صحبت کرد. اینکه یک زن باردار در خانه تکانی چه کارهایی را مجاز است انجام بدهد، چه کارهایی را بهتر است انجام ندهد و چه کارهایی را اصلا نباید انجام بدهد. پس اگر در این روزهای باقی مانده سال به خانه تکانی و کوه کارهای انجام نشده فکر می‌کنید والبته باردار هم هستید این مطلب را بخوانید و بعد تصمیم درست را بگیرید.

مهمترین نکته‌ای که همه پزشکان متخصص زنان و زایمان در آن متفق القول هستند این است که یک زن باردار به هیچ وجه نباید به خودش استراحت مطلق بدهد و فقط بخوابد و دست به سیاه و سفید هم نزند. دکتر نازنین صفایی جراح و متخصص زنان و زایمان هم در این باره می‌گوید:« ما به هیچ زن بارداری توصیه نمی‌کنیم که در دوران حاملگی فقط استراحت کنند. یک زن حامله که حاملگی نرمال دارد می‌تواند همه کارهایش را انجام بدهد حتی خانه تکانی.» به گفته دکتر صفایی در دوران حاملگی بدن آماده ایجاد لخته است. دکتر صفایی به نی نی سایت می‌گوید:« در دوران حاملگی سیستم انعقادی بدن به سمت لخته ساز شدن می‌رود. در بدن هر انسانی همزمان دو سیستم در تعادل هستند. سیستم انعقاد خون و سیستم ضد انعقاد خون. این دو سیستم همیشه باید در تعادل باشند تا مشکلی پیش نیاید اگر سیستم انعقاد خون بیشتر از حد فعال شود می‌تواند باعث ایجاد لخته در سیاهرگها شود.

چون حرکت خون در سیاهرگها خود به خود پایین تر است بنابراین احتمال ایجاد لخته در سیاهرگ بالا می‌رود. متاسفانه خانمها بیشتر از مردها مستعد ساخت لخته خون هستند. جنس زن بودن به دلیل داشتن هورمونهای استروژن و پروژسترون بدن را مستعد می‌کند که بیشتر به سمت سیستم انعقادی برود. دوره حاملگی هم دوره تشدید این هورمونهاست، پس این وضعیت را بیشتر می‌کند. بی تحرکی خودش یک عامل خطر است.مثل یک مرداب همه چیز رسوب می‌کند. وقتی راه می‌رویم و فعالیت می‌کنیم عضلات مثل پمپ هستند و روی وریدها فشار می‌آورند و وریدها را به سمت قلب هدایت می‌کنند. وقتی یک زن حامله که بدنش هم مستعد ساخت لخته است فقط می‌خوابد و حرکتی نمی‌کند ، خدای ناکرده ممکن است دچار لخته در وریدها شوند. هیچ پزشکی یک زن باردار را که حاملگی نرمال دارد از کار کردن و فعالیت کردن منع نمی‌کند مگر اینکه دوران بارداری پر خطری داشته باشد که باز هم در این شرایط استراحت مطلق خطرناک است و پزشکان حواسشان به تزریق آمپول ضد انعقاد هست.»

چه زمانی خانه تکانی خطرناک نیست؟

با این حال سوال مهم خیلی از زنان باردار این است که در دوران بارداری می‌توانند فعالیتهای بیشتر از کارهای معمولی و روزانه انجام بدهند؟ و اینکه در چه ماه‌هایی خیالشان راحت باشد و در چه ماه‌های بیشتر از قبل مراقب باشند. دکتر نازنین صفایی در پاسخ به این سوال می‌گوید:« در ماههای اول بارداری که رحم در عمق لگن است مشکلی پیش نمی‌آید. پس می‌توانند با رعایت احتیاط خانه تکانی کنند. اما در ماههای آخر که رحم بزرگ می‌شود خم شدن و ایستادن زیاد کمی خطرناک است و حتما باید حواسشان به کاری که انجام می‌دهند باشد. اگر بخواهیم کلی بگوییم انجام فعالیت در حد معمولی برای خانمهای بارداری منعی ندارد .البته بهتر است از کارهای خطرناک و روی چهار پایه رفتن و روی نردبان ایستادن پرهیز کند. مثلا اگر روی پا بایستد و کار کند مشکلی ندارد اما روی بلندی نرود. تمیز کردن کابینت‌ها و کمدها و خم شدن در ماههای اولیه مشکلی ندارد. اما در ماههای آخر خم شدن‌های طولانی و بار سنگین بلند کردن و جا به جا کردن وسایل سنگین که باعث فشار آوردن به رحم می‌شود خطرناک است و بهتر است سراغ این کارها نروند. »

اولین اقدام بعد از افتادن از نردبان یا چهارپایه

بالا رفتن از نردبان یا رفتن روی چهارپایه برای برداشتن یک ظرف از داخل کابینت در دوران بارداری کار عاقلانه‌ای نیست. همۀ کارهایی که به حفظ تعادل نیاز دارند در دوران بارداری خطرناک است، زیرا وضعیت و مرکز ثقل بدن در این دوران تغییر کرده است و همین موضوع، حفظ تعادل را سخت‌تر می‌کند. اما خیلی از زنان باردار هم هستند که هم روی چهار پایه می روند و هم روی نردبان، سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که اگر خدای ناکرده زن بارداری از روی چهار پایه یا نردبان سقوط کند اولین اقدامی که باید انجام بدهد، چیست. دکتر صفایی در پاسخ این سوال به نی نی سایت می‌گوید:« در صورت ضربه حتما باید به پزشک مراجعه کنند به خصوص از هفته بیست که رحم از روی شکم لمس می‌شود. حتما باید پزشک بررسی کند که انقباض دارند یا نه. پزشک در این مواقع تون رحم را بررسی می کند. عضلاتی که در رحم وجود دارد یک قوام خاصی دارد ممکن است درد را متوجه نشوند، اما به دلیل افتادن ممکن است پشت جفت خونریزی کند، یا کنده شود. این باعث می‌شود عضلات رحم در حالت انقباضی قرار بگیرند . توان رحم در این مواقع بالا می‌رود. ممکن است زن خونریزی نداشته باشد چون خون گاهی وقتها پشت جفت جمع می‌شود واز دهانه رحم خارج نمی‌شود.اگر خدای ناکرده از روی چهار پایه و نردبان سقوط کردند حتما باید به پزشک مراجعه کنند تا دکتر ضربان قلب جنین را بشنود و نوار قلب بگیرد.»