اندازه گیری دور سر نوزاد، چطوری انجام میشه؟

اندازه‌ی دور سر نوزاد، بسته به زمان تولد نوزاد متفاوت است، معمولاً نوزادان رسیده دارای اندازه دور سر ۳۵ سانتی متر و نوزادان نارس ۳۱ تا ۳۳ سانتی متر هستند. گفته می‌شود در سه ماه اول تولد ماهیانه ۲ سانتی متر به دور سر کودک افزوده می‌شود. در این مقاله نحوه اندازه گیری دور سر کودکان دختر و پسر به همراه نمودار‌های آن، آورده شده است.
رشد و نمو طبیعی کودک در هر سنی نشانه صحت سلامت او در حال و آینده است؛ بنابراین پدر و مادر باید در هر زمان و در هر سنی، معیار‌های رشدی کودک خود را بشناسند و مطمئن شوند که مراحل رشد نوزاد به درستی طی می‌شود. تعیین وزن و طول قد کودک نشانه رشد جسمی و تعیین اندازه دور سر نشانه رشد مغز کودک می‌باشد.
معمولاً اندازه‌ی دور سر نوزاد به دوران بارداری بستگی دارد. در صورتی که نوزاد نارس به دنیا بیاید، اندازه‌ی دور سر او ۳۱ تا ۳۳ سانتی است ولی اگر نوزاد به موقع به دنیا بیاید اندازه دور سر او حدود ۳۵ سانتی متر است.
جمجمه از تعداد استخوان‌هایی تشکیل‌شده که کنار هم قرار دارند و با رشد کودک، جمجمه باز شده و فضای رشد مغز بزرگتر می‌شود، اما اگر جمجمه زود جوش بخورد، اجازه نمی‌دهد مغز رشد کند. در واقع ملاج، جایی است که اجازه می‌دهد مغز رشد کند و اگر زودتر از حد معمول بسته شود به مغز کودک فشار می‌آید و عواقب جبران‌ناپذیری خواهد داشت.

افزایش دور سر نوزاد در هر ماه چقدر است؟
در سه ماه اول تولد ماهی ۲ سانتی متر به دور سر کودک اضافه می‌شود. در سه ماهه دوم یک سانتی متر اضافه می‌شود و در شش ماهگی تا یک سالگی هر ماه حدود یک سانتی متر به دور سر کودک اضافه می‌شود. لازم به ذکر است، رشد دور سر باید متناسب با وزن و قد باشد. اندازه گیری رشد وزنی و قدی و دور سر از معیار های سلامت نوزاد است و باید با توجه به نمودار رشد نوزاد، سیر صعودی داشته باشد.

اندازه گیری دور سر نوزاد
در یک ماهگی دور سر شیر خوار به ۳۷ سانتی متر می‌رسد. به عبارت دیگر در سه ماه اول تولد هر ماه دو سانتی متر به دور سر کودک اضافه می‌شود که این عدد به اضافه یا منهای ۲ قابل قبول خواهد بود. در صورتی که سرعت رشد بیش از این مقدار یا کمتر از این مقدار باشد، باید حتماً کودک تحت نظر متخصص اطفال قرار گیرد.

اندازه گیری دور سر نوزادان چگونه انجام می شود؟
برای اندازه گیری دور سر کودکان، نوارهای مدرج پلاستیکی و فلزی بین موهای سر و ابروی کودک قرار می‌دهند و دور سر را در مقطع پیشانی و برجستگی پس سر اندازه می‌گیرند. سپس اندازه به دست آمده را روی نمودار رشد و منحنی‌های اندازه‌ی دور سر برده و با خط رشد نرمال مقایسه می‌کنند. بهتر است بررسی این مساله را حتماً به متخصص اطفال بسپارید تا در صورت وجود علائم غیر طبیعی، رسیدگی‌های لازم صورت گیرد.

اندازه گیری دور سر کودکان دختر
در اینجا نمودار رشد مرتبط با دور سر نوزادان دختر آورده شده است. این نمودار اندازه‌های طبیعی دور سر دختر‌ها را از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی نشان می‌دهد. اگر دور سر دختر شما در ۱۸ ماهگی ۴۶.۵ سانتی متر باشد، اندازه‌ی دور سر او ۵۰ درصد خواهد بود، یعنی دور سر نصف دختر‌ها در این سن کمتر از این اندازه و نصف دیگر بیشتر می‌باشد.

اندازه دور سر دختر‌ها از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی
سن (بر حسب ماه)

اندازه گیری دور سر کودکان پسر
در اینجا نمودار رشد مرتبط با دور سر نوزادان پسر آورده شده است. این نمودار اندازه‌های طبیعی دور سر پسر‌ها را از ابتدای تولد تا ۳۶ ماهگی نشان می‌دهد. اگر دور سر پسر شما در ۱۸ ماهگی ۴۸ سانتی متر باشد، اندازه‌ی دور سر او ۵۰ درصد خواهد بود، یعنی دور سر نصف پسر‌ها در این سن کمتر از این اندازه و نصف دیگر بیشتر می‌باشد.

علت کوچکی دور سر نوزادان چیست؟
عدم رشد مناسب مغز کودک به علت آسیب‌های دوران بارداری یا حین زایمان
تماس جنین با اشعه ایکس
مصرف دارو توسط مادر در دوران بارداری
عفونت‌های مادر در دوران بارداری
برخی از بیماری ‌ای ژنتیکی
سوءتغذیه شدید
بیماری‌های عفونی داخل رحمی
بعضی از سندرم‌های ژنتیکی یا اختلالات کروموزومی

علت بزرگی دور سر نوزادان چیست؟
خون ریزی یا توده داخل مغزی و بیماری‌های ارثی
تجمع مایع داخل مغزی
عفونت‌های مغزی
کم کاری تیروئید
کمبود ویتامین
وجود ضایعه فضاگیر مغزی
مشکلات ژنتیکی
مسمومیت ویتامین A و D
عوارض دارویی
برخی از بیماری‌های استخوانی
اندازه گیری دور سر کودک در سال اول تولد یکی از شاخص‌های مهم سلامت نوزاد است، زیرا ۸۰ درصد رشد مغز نوزاد در سال اول تولد بوده و اگر مشکلی ایجاد شود جبران‌پذیر نخواهد بود. بنابراین دقت کنید، اگر متوجه شدید که سرعت رشد دور سر کودک شما کم است و یا بیشتر از حد معمول می‌باشد به متخصص اطفال مراجعه کنید.