راهکار درمان نازایی مردان

عدم توانایی یک زوج از لحاظ جنسی در باردار شدن پس از یکسال تلاش را ناباروری می‌گویند. ۴۰ درصد از مشکلات ناباروری در میان زوج‌ها متعلق به مردها است.

مشکلات سلامتی و فیزیکی بسیاری باعث ناباروری می‌شود. در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از موارد، مشکل بیضه‌ها هستند، غددی که اسپرم و تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) تولید می‌کنند. برخی از عفونت‌ها مانند اوریون، روش‌های درمانی برای سرطان مانند رادیولوژی و شیمی درمانی، ضربه‌ی روحی و جراحی باعث آسیب به بیضه‌ها می‌شوند. گرما بر روی تولید اسپرم تاثیر می‌گذارد. آسیب گرمایی ممکن است باعث شود یک یا دو بیضه موفق به پایین آمدن از نزدیکی معده (محلی که بیضه‌ها قبل از تولد در آن قرار دارند) به داخل کیسه بیضه نشوند. بسیاری از مردان رگ بزرگی را در اطراف بیضه‌ی خود دارند که واریکسل نام دارد و باعث افزایش دما در بیضه‌ها می‌شود. بزرگ بودن رگ‌های واریکسل باعث کاهش تولید اسپرم می‌شود. بیماری‌های ارثی هم باعث کاهش یا عدم تولید اسپرم و یا اسپرم ناتوان در بارور کردن تخمک‌ها می‌شود.
10 تا 20 درصد از موارد مشکل مسدود شدن مسیر اسپرم از بیضه ها تا لوله‌ی منی است. علت آن ایجاد جای زخم در اثر یک عفونت، وازکتومی (نوعی عمل جراحی که با قطع لوله‌ی منی از عبور اسپرم جلوگیری می‌کنند) یا فیبروز سیستی (نوعی بیماری ژنتیکی) است. حرکت معکوس اسپرم در داخل کیسه به جای بیرون رفتن از آلت تناسلی نیز باعث ناباروری می‌شود. ناباروری به ندرت ممکن است در اثر نقص هرمونی ایجاد شود. هورمون لوتئینه کننده (LH) و هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) باعث می‌شوند تا بیضه‌ها تستوسترون و اسپرم تولید کنند. غده‌ی هیپوفیز که در مغز قرار دارد مسئول ساختن این هورمون‌ها است. هر شرایطی که باعث کاهش میزان LH و FSH بشود مانند تومور غده‌ی هیپوفیز، منجر به کاهش یا عدم تولید اسپرم و پایین آمدن سطح تستوسترون در خون می‌شود. در 30 تا 40 درصد از مردان مبتلا به ناباروری دلیل آن قابل تشخیص نیست. این افراد معمولا اسپرم غیرعادی دارند (برای مثال، اسپرمی که حرکت کندی دارد، ناقص است یا تعداد آن کم است.).

برخی از مشکلات هم باعث کاهش باروری و تولید اسپرم می‌شود. برای مثال، بیماری مزمن، ضعف سلامت عمومی، داروهای تجویزی خاص، استعمال مواد مخدر و چاقی، پس باید گفت: چاقی و ناباروری با یکدیگر در ارتباط هستند.

ناباروری در مردان چگونه ارزیابی می‌شود؟

اگر پس از یکسال تلاش برای فرزند‌دار شدن، نتیجه‌ای حاصل نشد باید به متخصصین باروری مراجعه کنید. یک اورولوژیست یا متخصص غدد تناسلی می‌تواند به تشخیص و درمان ناباروری مردان کمک کند. پزشک ابتدا در مورد پیشینه‌‌ی پزشکی پرس‌و‌جو می‌کند. این سوالات بیشتر درباره‌ی وضعیت رشد در دوران کودکی، سابقه‌ی عفونت و عمل جراحی، بیماری‌های مقاربتی، آسیب به بیضه‌ها و تماس با داروها و مواد شیمیایی مضر هستند. پزشک برای بررسی علائم کاهش تستوسترون و شرایط دیگری که بر روی باروری تاثیر می‌گذارند، آزمایش فیزیکی انجام خواهد داد. معمولا برای بررسی مقدار، حرکت و شکل اسپرم‌ها یک یا چند مرتبه آزمایش منی انجام خواهید داد. ممکن است پزشک آزمایش اسکروتوم یا سونوگرافی از طریق مقعد انجام دهد. این آزمایش برای مشاهده‌ی وضعیت رگ‌ها در اطراف بیضه‌ها، تومورها یا مسدود شدن لوله‌ی منی انجام می‌شود. همسرتان هم باید پیشینه‌ی پزشکی و آزمایشات کامل، همزمان با شما انجام دهد.

روش‌های درمان ناباروری در مردان چیست؟
درمان ناباروری در مردان به علت آن بستگی دارد. برخی روش های درمانی در ادامه آورده شده اند:
جراحی
با جراحی می‌توان انسداد سیستم انتقال اسپرم را بر‌طرف نمود. در ۸۵ درصد از موارد می‌توان با عمل جراحی وازکتومی را معکوس کرد. اما بسیاری از مردان حتی پس از رفع انسداد هم نابارور باقی می‌مانند. انسداد‌هایی که در اثر عفونت‌های قدیمی بوجود آمده‌اند به سختی درمان می‌شوند. جراحی باعث درمان بیماری واریکسل می‌شود اما این ممکن است باعث بازیابی باروری نشود. اگر رگ‌ها بزرگ باشند و از زمان آسیب مدت زیادی نگذشته باشد احتمال بازگشت باروری در جراحی واریکسل بیشتر می‌شود.
هورمون درمانی
هورمون درمانی بیش از یکسال زمان نیاز دارد و این روش درمانی پرهزینه‌ای است. مردانی که به دلیل اختلال بیضه شمارش اسپرم آن‌ها بسیار پایین است، تزریق هورمون تاثیری بر روی آن‌ها ندارد.
فن‌آوری کمک باروری
این نیز یکی دیگر از روش‌ها برای کمک به زوجین در امر باروری است. این روش‌های درمانی شامل قرار دادن اسپرم اهدایی در درون رحم، آمیزش اسپرم و تخمک در بیرون از بدن (در لقاح آزمایشگاهی یا لقاح مصنوعی) یا تزریق یک اسپرم به درون تخمک (تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم یا ICSI) می‌باشند.
برای بالا بردن احتمال موفقیت درمان، داشتن زندگی سالم موثر است. ورزش کنید، رژیم غذایی سالم داشته باشید، سیگار نکشید و از مواد مخدر استفاده نکنید. همچنین برای درمان بیماری‌های مزمن خود پیگیری کنید.