کتک کاری در کودکان، علت و درمان

کودکان یکساله کتک می زنند و هل می دهند. آنها هنوز نمی دانند این اعمال رفتارهای درستی در مقابل دیگران نیستند.

کودکان یکساله کتک می زنند و هل می دهند. آنها هنوز نمی دانند این اعمال رفتارهای درستی در مقابل دیگران نیستند . در حقیقت آنها اغلب ممکن است متوجه نشوند که در این کتک زدن و هل دادن شخص دیگری نیز حضور دارد چون در این کتک زدن و هل دادن شخص دیگری نیز حضور دارد چون در اندیشیدن به اینکه سایر افراد دارای احساسات مشابه آنها هستند دچار مشکلند.

کودک یکساله در کتک زدن و هل دادن ، انگیزه های تهاجمی ، عصبانیت ، بدجنسی و تمایل به قلدری و زورگویی ندارد. تمایل به کتک زدن و هل دادن در یک کودک یکساله ناشی از خودمحوربینی طبیعی یا تمایل او به تجربه و آزمایش محدودیت ها است.

به مرور میتوانید به او بیاموزید این رفتار دیگران را ناراحت یا عصبانی می کند و او میتواند بیاموزد برای رسیدن به خواسته هایش انگیزه های آنی خود را مثل : کتک زدن و هل دادن کنترل کند.

کودکی که به طور طبیعی خودمحور است دنیا را فقط از دیدگاه خود می بیند. هرگاه اسباب بازی جالبی ببیند آن را میخواهد و به دنبالش می رود. در این موقعیت اگر کودک دیگری بین او و هدفش قرار گیرد چنان مصممانه او را کنار می زند که گویی کودک دیگر بایستی مودبانه عقب نشینی کند.

آنچه در ذهن اوست انتخاب مسیری مستقیم و سریع برای رسیدن به اسباب بازی مورد نظر است. او قادر به در نظر گرفتن اثر رفتارش بر دیگران نیست.

مهارت های کودک یکساله در برقراری ارتباط محدود است . اگر متوجه شود کودک دیگر اسباب بازیی دارد که او آن را می خواهد عملی که از نظر او بیشترین توجیه را دارد انجام می دهد. او نمیتواند بگوید (( میتوانم با آن بازی کنم؟ )) اما او میتواند کتک بزند و هل بدهد و سایر کودکان اغلب داد و فریاد خواهند کرد.

به این ترتیب عمل کتک زدن یا هل دادن برای رسیدن به مقصود برای او روش بسیار مفیدی را تداعی می کند. همراه با تلاش در کتک زدن و هل دادن در موقعیت های مختلف او مورد استفاده ی دیگری را نیز کشف می کند. او درمی یابد که نتایج این رفتار اغلب بسیار جالب توجه است.

گاهی کودک دیگر همکاری می کند ، گاهی گریه می کند ، گاهی پدر یا مادری فریاد می زند و اغلب اوقات او به خاطر کارهایش توجه بسیاری را به خود جلب می کند ! برای کودک یکساله ای که سعی می کند دریابد دنیا چگونه عمل می کند و چه چیزی موجب حوادث می شود این تنوع واکنش ها به اندازه ای تحریک کننده است که احتمالا به کتک زدن و هل دادن ادامه می دهد تا ببیند چه اتفاقی می افتد.

اگر سایر کودکان نسبت به کتک خوردن و هل داده شدن واکنش نشان می دهند برای به دست آوردن سرنخ هایی برای مهار و کنترل رفتار کودک به قیافه اش دقت کنید. او ممکن است متعجب یا گیج و سرگردان به نظر بیاید و یا اصلا به کودکی که مورد آزار قرار داده است توجهی نکند.

در این صورت لازم است به او بیاموزید کتک زدن کودک دیگر را ناراحت و یا عصبانی کرده است. فرزندتان را وادار کنید به کودک دیگر نگاه کند و بگویید (( او ناراحت است چون تو کتکش زده ای ما کسی را کتک نمیزنیم. کتک زدن دردآور است.))

اگر کودکتان عمل کتک زدن و هل دادن را تکرار کرد برای نشان دادن چگونگی احساسات دیگران از کتک خوردن میتوانید از حیوانات پشمالو استفاده کنید. دو خرس پشمالو را که شادمانه مشغول بازی با یکدیگرند کنار هم قرار دهید.

بعد یک خرس را وادار به کتک خرس دیگر بنمایید. خرسی که صدمه دیده است گریه می کند و خرسی که او را کتک زده است میتواند بگوید (( متاسفم)) . در یک بازی دیگر خرس بزرگ به خرس های کوچک می گوید یکدیگر را کتک نزند یا هل ندهد.

اگر روزی یک یا دو بار برای این بازی وقت صرف کنید کودک شما ارتباط آن را با خودش درمی یابد نیازی نیست به او گفته شود شبیه خرس کوچولو است به یاد داشته باشید او با تقلید بهتر می آموزد تا با توضیحات شما.

اگر به نظر می آید کودکتان می فهمد کتک زدن و هل دادن دیگران را ناراحت می کند ولی باز هم به این کار ادامه می دهد و آن را تکرار می کند شاید شما را می آزماید تا شدت محدودیت های مشخص شده را دریابد.

اگر سعی کنید کودکی را که حد و حدودها را جویا شده است نادیده بگیرید و یا به سادگی ذهن او را منحرف کنید او به رفتار نادرست خود ادامه خواهد داد و در اغلب موارد رفتار نادرستش را تکرار خواهد کرد تا بالاخره کسی جلوی او را بگیرد.

اگر شما در کودکتان چنان الگویی از کتک زدن مشاهده می کنید که هر بار باید به سرعت و قاطعانه دخالت کنید بهترین راه این است که او را از محل تماس با دیگر کودکان خارج و مدت کوتاهی در آغوش خود نگه دارید و در این ضمن بگویید (( کتک زدن ممنوع)).

با تکرار واکنشتان در حد مهار شده و آرام ، اما محکم و مقاوم او خواهد آموخت که کتک کاری عملی هیجان انگیز یا جالب توجه نیست بلکه یک وقفه خسته کننده در بازی است. حتی مهمتر از این او خواهد دانست حد و حدودی برای رفتار او تنظیم کرده اید و میتواند بر کنترل تحریکات خودش توسط شما حساب کند حتی هنگامی که او خودش قادر به کنترل رفتارش نیست.