آموزش صبر و بردباری به کودکان، شکیبایی را به خوردشان دهید

شکیبایی به مدارا کردن نیاز دارد. منظور از مدارا کردن این است که آنچه را اتفاق می افتد به طور جدی بپذیریم، نه آنکه تنها با اکراه تحمل کنیم.

شکیبایی به مدارا کردن نیاز دارد. منظور از مدارا کردن این است که آنچه را اتفاق می افتد به طور جدی بپذیریم، نه آنکه تنها با اکراه تحمل کنیم. وقتی ما چیزهایی را که نمی توانیم تغییر دهیم، می پذیریم و به جای آنکه دندان ها را به هم بفشاریم، تصمیم می گیریم از موقعیتی بد، تا آنجا که ممکن است، بهترین را به وجود آوریم، امکان دارد از نتیجه ای که به دست می آید شگفت زده شویم.

نگرش مثبت نه تنها کنار آمدن با موقعیت دشوار را تحمل پذیرتر می سازد، بلکه در واقع می تواند نتیجۀ نهایی را نیز تغییر دهد.

حالات مختلف انتظار کشیدن

صبورانه انتظار کشیدن، حتی برای بزرگتر ها، کاری دشوار است. ما می کوشیم شکیبا باشیم یا دست کم یاد بگیریم بی قراری خود را پنهان سازیم؛ زیرا می دانیم از نظر اجتماعی خلاف آن رفتار کردن پسندیده نیست.

برای کودکان خردسال به ویژه انتظار کشیدن بسیار دشوار است. آنان هنوز به آنچه دیگران می اندیشند اهمیتی نمی دهند، بنابراین، ناشکیبایی خود را به راحتی ابراز می کنند.

افزون بر این، درک محدود آنان از زمان موجب می شود تخمین زدن اینکه برای چیزی چه مدت دیگر باید منتظر بمانند، مشکل شود. چقدر دیگه؟ می تونیم الان بریم؟ ما هنوز اینجا هستیم؟ کی وقتش می رسه؟ این پرسش ها آشکار می سازند برای کودکان خردسال نه تنها انتظار کشیدن، که حتی درک کلی گذشتن وقت نیز بسیار مشکل است.

زندگی روزانه موقعیت های فراوانی فراهم می سازد که ما به کودکان بیاموزیم چگونه با شکیبایی انتظار بکشند. در حالی که غذای او را آماده می کنیم، می توانیم برایش توضیح دهیم که پاستا برای آماده شدن نیاز به پختن دارد، سبزی باید خرد شود، پرتقال را اول باید پوست کند.

کودک دیگری می گوید: من یک قطعه یخ می خوام. باید ظرف قالب گیری یخ را به او نشان و توضیح دهیم که آب برای اینکه به یخ تبدیل شود احتیاج به زمان دارد. ما باید به او کمک کنیم بفهمد چرا باید منتظر بماند و همزمان، درسی علمی را به او آموزش دهیم.

وقتی کودکان ما بی قراری خود را ابراز می کنند، می توانیم به حرف آنها گوش سپاریم و اجازه دهیم بفهمند که ما می دانیم منتظر ماندن برای آنان مشکل است و در همان حال برایشان توضیح دهیم که بعضی کارها به صرف وقت نیاز دارند و ما باید یاد بگیریم وقتی قدم های ضروری برای آماده شدن برداشته می شوند، شکیبا باشیم.

منتظر ماندن در صف فروشگاه یا صفوف طولانی خودروها، موقعیت های دشواری برای تحمل کودکان است. اما در همین زمان ها نیز می توان دربارۀ چگونگی انتظار کشیدن، می توانیم راه های مختلفی را به کار گیریم تا زمان به شکلی پذیرفتنی سپری شود.

تنها انتظارِ مزاحم نیست که تحمل آن برای کودکان مشکل است. برای آنان انتظار کشیدن برای چیزهای خوب نیز سخت است. برای بچه ها، تعطیلات رخدادهای بزرگی هستند که انتظارش را می کشند و به نظرشان رسیدن آنها خیلی به درازا می انجامد.

ما می توانیم به آنان کمک کنیم از زمانی که منتظر گذشتن آن هستند لذت ببرند و از آن چیزهایی نیز بیاموزند. خواندن تقویم یاری شان می دهد به تدریج بفهمند زمان چگونه با نمودار نشان داده می شود و از طول واحدهای زمان آگاهی ابتدایی به دست آورند.

بچه ها در سنین پیش از دبستان ممکن است از داشتن تقویم مخصوص خود لذت ببرند و با علائمی روزهای ویژه ای را که منتظر رسیدنش هستند، مشخص سازند. وقتی که زمان مورد نظر به تدریج نزدیک می شود، آنان می توانند با فعالیت هایی که به انجام یافتن آن برنامه در آن روز ویژه کمک می کند، سرگرم شوند.

با وقار انتظار کشیدن

اگر خود ما از وقفه های کوچک و مزاحمت های اجتناب ناپذیر هر روزۀ زندگی ناراحت می شویم، بسیار مشکل خواهد بود که به فرزندانمان بیاموزیم چگونه شکیبا باشند. بیشتر ما افراد بالغ آموخته ایم، موقعیت های سخت را با درجاتی از آرامش و خونسردی تحمل کنیم.

اگرچه انجام دادن این کار همیشه آسان نیست، بسیار مهم است که با رفتار خود بتوانیم الگوی خوبی برای فرزندانمان فراهم سازیم.

اریک ده ساله و پدرش هنگام رفتن به منزل در ترافیک سنگینی تقریباً متوقف می شوند. خودروها بسیار آهسته حرکت می کنند و البته بعضی از راننده ها با پیچیدن جلوی بقیه می کوشند کمی جلوتر بروند. اریک به پدر می گوید: تو چرا به او خط نمی ری؟ اون خط تندتر حرکت می کنه.

پدر که سعی می کند موقعیت را برای پسرش مجسم سازد، می گوید: خط عوض کردن ارزش نداره. بیشتر تصادف ها همینجوری پیش می آد. هیچ کس نمی تونه جایی بره، پس بهتره همین جا آروم منتظر بمونیم.

پدر به پسرش می آموزد که موقعیتی آزاردهنده را با خونسردی بپذیرد. او کاری بیش از آرام منتظر ماندن انجام می دهد؛ او آن جریان منطقی را که کمکش می کند وقتی برای تغییر دادن شرایط کاری از او ساخته نیست، با شکیبایی منتظر بماند، شرح می دهد.

البته در زندگی شکیبا بودن گاهی بسیار مشکل تر است، وقتی منتظر تولد نوزادی هستیم، یکی از اعضای خانواده تحت عمل جراحی قرار دارد، این حوادث که ممکن است موجب تغییر زندگی ما شوند، می توانند هم پدر و مادر و هم فرزندان را دچار نگرانی سازند.

در عین حال، این مسائل بخشی از زندگی ما هستند و راهی که ما به آنها پاسخ می گوییم به کودکان ما خواهد آموخت با موقعیت های نگران کننده چگونه برخوردی داشته باشند.

آموختنِ شکیبایی از مادرِ طبیعت

یکی از بهترین راه های آموزش گذشت زمان به کودکان، رویش گیاهان است. مراقبت و پرورش یک گیاه کوچک، انتظار کشیدن برای روییدن هر جوانه، راهی واقعی را برای درک و شناخت گذر زمان به کودکان نشان می دهد.

پیدایش یک موجود زنده حادثه ای هیجان انگیز است و به فرزندان ما می آموزد که رشد کردن زمان می طلبد و طبیعت نمی تواند شتاب کند.

بچه های کلاس اول در مدرسه گیاه گوجه فرنگی کاشته اند. تامی هر هفته به مادر گزارش می دهد که گیاه چقدر بلند شده. یک روز تامی هیجان زده به مادر خبر می دهد: ما امروز باید به گیاه ها داربست ببندیم، وگرنه شاخه ها می افتند. مادر می پرسد: به نظر تو گوجه فرنگی ها کی کاملاً می رسن؟

تامی از پرسش مادر جا می خورد، چون توجه او فعلاً به روییدن گیاه معطوف است. او پاسخ می دهد: گمان می کنم وقتی که زمانش برسد. مادر تقریباً فوری تشخیص می دهد که به دلیل درگیری فکری اش، مهم ترین قسمت درس را فراموش کرده است.

تامی به سبب رشد آهستۀ گیاهان هیجان زده است و به تغییرات کوچکی که به وجود می آیند توجه کامل دارد. او می داند که گوجه فرنگی ها به موقعِ خود خواهند رسید. اما هدف مورد نظر او این نیست. او از شناختن چرخۀ زندگی گیاهان لذت می برد.

هماهنگی خانوادگی

خانواده، کودکان را با نخستین تجربیات آنان از زندگی و کارر با دیگران در یک اجتماع آشنا می سازد. حتی در درون یک خانواده نیز تفاوت ها فراوان است. آنچه خوشایند یکی است، امکان دارد دیگری را آزار دهد.

مقداری شکیبایی لازم برای پدر و مادری خوب بودن خارق العاده است. برای کودکان طبیعی است که پیوسته با پدر و مادر کشمکش کنند. برای پدر و مادرها تلاش زیادی لازم است که در عین حال که با دیگر مسئولیت ها دست به گریبان و اغلب خسته اند، در کشمکش همیشگی با کودکانشان شکیبا باشند.

با این حال باز هم اوقاتی هست که ما تحمل خود را از دست می دهیم؛ ولی می توانیم کار خود را با پوزش خواهی جبران کنیم. حتی در یک روز ممکن است چندین بار از کودکانمان پوزش بخواهیم.

خوشبختانه کودکان بسیار بخشنده اند. آنان ممکن است برای بستن کفش ها یا انتظار رسیدن نوبتشان شکیبایی چندانی نداشته باشند؛ ولی میزان شکیبایی شان برای پدر و مادری که آنان را به راستی دوست دارند، بسیار حیرت انگیز است.

ما می خواهیم کودکانمان گنجایش خود را برای پذیرش صبورانه و کنار آمدن توفیق آمیز با هر موقعیت سختی که در زندگی با آن روبه رو می شوند، بیشتر و بهتر سازند. برای این کار لازم است خود شکیبا باشیم و آرامش را در خانه حفظ کنیم.

یک چنین خانه ای که شکیبایی در مورد دیگران در آنجا موجب می شود همه از وجود هم لذت ببرند، حتی در میان شتاب زدگی های روزانه درس های کوچک ولی مهمی به کودکان خواهد آموخت که به آنان یاری می دهد توانایی لازم برای رویارویی با مشکلات زندگی به دست آورند.

منبع: کودک آنلاین