مدفوع خونی در کودکان نشانه چیست؟
مدفوع خونی اشاره به وجود خون تازه یا خون تغییر شکل یافته در مدفوع دارد. با این که این بیماری کمتر در کودکان گزارش شده است اما می‌تواند باعث نگرانی والدین شود.
مدفوع خونی اشاره به وجود خون تازه یا خون تغییر شکل یافته در مدفوع دارد. با این که این بیماری کمتر در کودکان گزارش شده است اما می‌تواند باعث نگرانی والدین شود. مدفوع خونی در کودکان ممکن است مشهود باشد (مانند دیدن خون روی دستمال توالت یا در توالت هنگام دفع مدفوع) یا ممکن است به دلیل مخلوط شدن با مدفوع مشخص نشود. رنگ مدفوع خونی ممکن است طیفی از قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره و یا حتی سیاه را شامل شود.
در بیشتر موارد، وجود خون در مدفوع کودکان نیازی به مداخلات پزشکی ندارد اما در برخی موارد ممکن است این خون علامت ابتلا به بیماری‌های خطرناک پاتولوژیکی باشد. بنابراین با ارزیابی و تشخیص به موقع، احتمال بروز خطرات احتمالی برای کودکان مبتلا به مدفوع خونی به حداقل می‌رسد.
در بیشتر موارد، وجود خون در مدفوع کودکان نیازی به مداخلات پزشکی ندارد اما در برخی موارد ممکن است این خون علامت ابتلا به بیماری‌های خطرناک پاتولوژیکی باشد. بنابراین با ارزیابی و تشخیص به موقع، احتمال بروز خطرات احتمالی برای کودکان مبتلا به مدفوع خونی به حداقل می‌رسد.
خون در مدفوع ممکن است نشانه ابتلا به برخی بیماری‌های خطرناک در کودک باشد بنابراین شما باید در مورد چگونگی شناسایی علائم و علل احتمالی ابتلا به این عارضه اطلاعات کافی داشته باشید. هر موقع که شما در مدفوع کودک خون مشاهده کردید باید به پزشک مراجعه کرده تا بلافاصله اقدامات درمانی لازم را شروع کند. متخصص اطفال، کودک شما را معاینه کرده و متناسب با شدت بیماری، روش‌های درمانی مناسب و مقتضی را توصیه خواهد کرد.
علت ابتلا به مدفوع خونی در کودکان
فیشر مقعد
فیشر مقعد یک شکاف یا زخم کوچک در لایه رویی مقعد است. این شکاف معمولاً در نوزادان و کودکان نوپا در زمانی که دچار یبوست شدید می‌شوند و مجبور می‌شوند که به سختی مدفوع را دفع کنند ایجاد می‌شود. با این که فیشر مقعد یک عارضه شایع در کودکان است اما ممکن است این مشکل در بزرگسالان نیز دیده شود. علائم شایع فیشر مقعد شامل درد در هنگام دفع مدفوع همراه با زور زدن است. هنگامی که خون از شکاف مقعد بیرون می‌چکد، رگه خون به رنگ قرمز روشن روی مدفوع دیده می‌شود. درمان فیشر مقعد تقریباً همیشه با درمان یبوست همراه است.
عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا
عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا که به عنوان کولیت ناشی از شیر یا سویا نیز شناخته می‌شود یک بیماری است که در نوزادان و کودکان نوپا دیده می‌شود. این بیماری اساساً به بر اثر حساسیت به شیر گاو ایجاد شده و زمانی که کودک شیر خشک معمولی می‌خورد دیده می‌شود. کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند نیز ممکن است به دلیل استفاده مادر از محصولات لبنی تولیدشده با شیر گاو دچار عدم تحمل پروتئین شیر شوند. این بیماری معمولاً با رشد کودک و تا یک‌سالگی او خودبه‌خود بهبود می‌یابد.
علائم بیماری عدم تحمل پروتئین شیر شامل استفراغ، اسهال و مدفوع خونی است. برای درمان این بیماری معمولاً مصرف شیرهای مخصوصی که حاوی لاکتوز نیستند تجویز می‌شود. اگر نوزاد، شیر مادر مصرف می‌کند بهتر است مادر مصرف لبنیات تولیدشده با شیر گاو را تا زمانی که به کودک خود شیر می‌دهد به حداقل برساند.
بیماری کرون
بیماری کرون یا کولیت زخمی یک بیماری است که باعث تورم در پوشش داخلی دستگاه گوارش می‌شود. این التهاب باعث ابتلا به مدفوع خونی، اسهال و بی‌اشتهایی و کاهش وزن می‌شود.
سندرم روده تحریک‌پذیر
بسیاری از کودکان از سندرم روده تحریک‌پذیر رنج می‌برند. این بیماری باعث بروز یبوست و اسهال‌های متناوب می‌شود. حرکات غیرعادی روده باعث ایجاد درد و ناراحتی و همچنین خونی شدن مدفوع می‌شود. خونریزی مشخصاً به دلیل ابتلا به این بیماری نیست. سندرم روده تحریک‌پذیر شامل یبوست و اسهال متناوب است.
شیردهی
در برخی موارد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ممکن است به دلیل زخم شدن نوک سینه مادر خون وارد دستگاه گوارش آنها شود. با این که حجم این خون بسیار کم و در حد چند قطره است اما همچنان برای یک نوزاد مقدار زیادی محسوب شده و در مدفوع او دیده می‌شود.
اسهال عفونی
اسهال عفونی به دلیل باکتری، ویروس یا انگل ایجاد شده و در بین کودکان پیش‌دبستانی، دبستانی و نوجوانان شایع است. این بیماری زمانی که کودک غذا یا نوشیدنی آلوده مصرف می‌کند ایجاد می‌شود. خونی بودن مدفوع می‌تواند نشانه ابتلا به این بیماری باشد.
پولیپ‌های جوانی
این پولیپ در پوشش داخلی کولون ایجاد می‌شوند. معمولاً کودکان در بین سنین ۲ تا ۱۰ سال دچار این پولیپ می‌شوند. یک پولیپ تنها نشانه ابتلا به سرطان یا بیماری پیش سرطانی نیست اما باید توسط پزشک مورد معاینه و ارزیابی قرار گیرد. بهترین روش درمان این پولیپ‌ها، برداشتن آنها است. اگر این پولیپ‌ها را برندارید، ممکن است کودک به مدفوع خونی بدون درد مبتلا شود.
دایورتیکول مکل
این یک بیماری مادرزادی است که در آن یک کیسه در نزدیکی انتهای تحتانی روده کوچک نوزاد تشکیل می‌شود. این قسمت باقیمانده ممکن است حاوی سلول‌هایی باشد که در معده اسید ترشح می‌کنند و باعث ایجاد زخم و خونی شدن مدفوع نوزاد می‌شوند.
بیماری‌های مرتبط با خون
اختلالات انعقاد خون، ناهنجاری‌های عروق خونی ممکن است باعث خونی شدن مدفوع شوند. در این موارد ممکن است علائمی نظیر راش‌های پوستی و کبود شدن سریع پوست دیده شود.
بیماری‌های دیگر
فیشر مقعد
فیشر مقعد یک شکاف یا زخم کوچک در لایه رویی مقعد است. این شکاف معمولاً در نوزادان و کودکان نوپا در زمانی که دچار یبوست شدید می‌شوند و مجبور می‌شوند که به سختی مدفوع را دفع کنند ایجاد می‌شود. با این که فیشر مقعد یک عارضه شایع در کودکان است اما ممکن است این مشکل در بزرگسالان نیز دیده شود. علائم شایع فیشر مقعد شامل درد در هنگام دفع مدفوع همراه با زور زدن است. هنگامی که خون از شکاف مقعد بیرون می‌چکد، رگه خون به رنگ قرمز روشن روی مدفوع دیده می‌شود. درمان فیشر مقعد تقریباً همیشه با درمان یبوست همراه است.
عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا
عدم تحمل پروتئین شیر یا سویا که به عنوان کولیت ناشی از شیر یا سویا نیز شناخته می‌شود یک بیماری است که در نوزادان و کودکان نوپا دیده می‌شود. این بیماری اساساً به بر اثر حساسیت به شیر گاو ایجاد شده و زمانی که کودک شیر خشک معمولی می‌خورد دیده می‌شود. کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند نیز ممکن است به دلیل استفاده مادر از محصولات لبنی تولیدشده با شیر گاو دچار عدم تحمل پروتئین شیر شوند. این بیماری معمولاً با رشد کودک و تا یک‌سالگی او خودبه‌خود بهبود می‌یابد.
علائم بیماری عدم تحمل پروتئین شیر شامل استفراغ، اسهال و مدفوع خونی است. برای درمان این بیماری معمولاً مصرف شیرهای مخصوصی که حاوی لاکتوز نیستند تجویز می‌شود. اگر نوزاد، شیر مادر مصرف می‌کند بهتر است مادر مصرف لبنیات تولیدشده با شیر گاو را تا زمانی که به کودک خود شیر می‌دهد به حداقل برساند.
بیماری کرون
بیماری کرون یا کولیت زخمی یک بیماری است که باعث تورم در پوشش داخلی دستگاه گوارش می‌شود. این التهاب باعث ابتلا به مدفوع خونی، اسهال و بی‌اشتهایی و کاهش وزن می‌شود.
سندرم روده تحریک‌پذیر
بسیاری از کودکان از سندرم روده تحریک‌پذیر رنج می‌برند. این بیماری باعث بروز یبوست و اسهال‌های متناوب می‌شود. حرکات غیرعادی روده باعث ایجاد درد و ناراحتی و همچنین خونی شدن مدفوع می‌شود. خونریزی مشخصاً به دلیل ابتلا به این بیماری نیست. سندرم روده تحریک‌پذیر شامل یبوست و اسهال متناوب است.
شیردهی
در برخی موارد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند ممکن است به دلیل زخم شدن نوک سینه مادر خون وارد دستگاه گوارش آنها شود. با این که حجم این خون بسیار کم و در حد چند قطره است اما همچنان برای یک نوزاد مقدار زیادی محسوب شده و در مدفوع او دیده می‌شود.
اسهال عفونی
اسهال عفونی به دلیل باکتری، ویروس یا انگل ایجاد شده و در بین کودکان پیش‌دبستانی، دبستانی و نوجوانان شایع است. این بیماری زمانی که کودک غذا یا نوشیدنی آلوده مصرف می‌کند ایجاد می‌شود. خونی بودن مدفوع می‌تواند نشانه ابتلا به این بیماری باشد.
پولیپ‌های جوانی
این پولیپ در پوشش داخلی کولون ایجاد می‌شوند. معمولاً کودکان در بین سنین ۲ تا ۱۰ سال دچار این پولیپ می‌شوند. یک پولیپ تنها نشانه ابتلا به سرطان یا بیماری پیش سرطانی نیست اما باید توسط پزشک مورد معاینه و ارزیابی قرار گیرد. بهترین روش درمان این پولیپ‌ها، برداشتن آنها است. اگر این پولیپ‌ها را برندارید، ممکن است کودک به مدفوع خونی بدون درد مبتلا شود.
دایورتیکول مکل
این یک بیماری مادرزادی است که در آن یک کیسه در نزدیکی انتهای تحتانی روده کوچک نوزاد تشکیل می‌شود. این قسمت باقیمانده ممکن است حاوی سلول‌هایی باشد که در معده اسید ترشح می‌کنند و باعث ایجاد زخم و خونی شدن مدفوع نوزاد می‌شوند.
بیماری‌های مرتبط با خون
اختلالات انعقاد خون، ناهنجاری‌های عروق خونی ممکن است باعث خونی شدن مدفوع شوند. در این موارد ممکن است علائمی نظیر راش‌های پوستی و کبود شدن سریع پوست دیده شود.
بیماری‌های دیگر
مدفوع خونی ممکن است نشان‌دهنده ابتلا به بیماری‌های خطرناکی مانند درهم‌رفتگی روده یا بیماری هیرشپرونگ شود. همان طور که قبلاً توضیح داده شد، مدفوع خونی همیشه خطرناک نیست. به هر حال، تشخیص علت و منبع اصلی خونریزی بخش مهمی از درمان را تشکیل می‌دهد. خونریزی معمولاً به دلیل وجود خون در دستگاه گوارش اتفاق می‌افتد. دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، کولون، رکتوم و مقعد می‌شود. خونریزی ممکن است باعث تحریک ارگان‌های مختلف بدن شده و به دلیل ایجاد شکاف کوچک موجب زخم و التهاب شود.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
- وقتی که به نظر می‌رسد کودک به شدت بیمار است.
- خون زیادی در مدفوع کودک دیده می‌شود.
- سیاه و تیره بودن مدفوع موقتی نبوده و استمرار داشته باشد.
- کودک دچار استفراغ خونی شود
- کودک به دل درد شدید مبتلا شود.
- کبودی پوست که به آسیب‌دیدگی مرتبط نباشد روی پوست کودک دیده شود.
- جراحات فیزیکی روی محل مقعد یا رکتوم دیده شود.
اقدامات درمانی
آندوسکوپی
آندوسکوپی یک روش مطلوب هم برای تشخیص و هم برای درمان است. پزشک ممکن است از اندوسکوپی برای تزریق مستقیم دارو در محل خونریزی و کنترل خونریزی استفاده کند. لیزر درمانی نیز همراه با آندوسکوپی ممکن است انجام شود. همچنین ممکن است محل آسیب‌دیدگی به وسیله پروب گرمازا یا یک دستگاه الکتروکواگولاسیون متصل به اندوسکوپ درمان شود. اگر درمان با روش آندوسکوپی موفقیت‌آمیز نباشد باید عمل جراحی انجام شود.
دارو درمانی
در حالی که پزشک در تلاش برای کنترل خونریزی است، متخصص اطفال ممکن است داروهایی برای پیشگیری از بروز دوباره خونریزی مقعدی و مدفوع خونی تجویز نماید تا مدفوع کودک روان شده و برای دفع، نیاز به زور زدن نباشد. بسیاری از این داروها برای درمان زخم‌ها، عفونت‌ها و حرکات روده تحریک‌پذیر تجویز می‌شوند. در صورت ابتلا به پولیپ‌های جوانی، با برداشتن این پولیپ‌ها خونریزی درمان شده و متوقف می‌شود. این پولیپ‌ها را بسته به نظر متخصص می‌توان با اندوسکوپ برداشت بنابراین نیازی به انجام عمل‌های جراحی سنگین وجود ندارد.
مراقبت‌های خانگی
برای درمان مدفوع خونی همیشه نیازی به مداخلات پزشکی نیست. اگر نگرانی‌های جزئی وجود داشته باشد که باعث ایجاد درد شدید نمی‌شود، ممکن است خونریزی به دلیل ابتلا به هموروئید یا فیشر مقعدی اتفاق افتاده باشد. در این گونه موارد، درمان‌های خانگی را می‌توان مورد توجه قرار داد. به هر حال، اگر خونریزی زیاد و مستمر باشد بهتر است کودک توسط پزشک معاینه شده و پس از تشخیص دلیل اصلی خونریزی، درمان مقتضی روی او انجام شود.
خود مراقبتی یا درمان‌های خانگی برای درمان مدفوع خونی شامل استفاده از پمادها و شیاف‌های بدون نیاز به نسخه پزشک می‌شود. معمولاً این داروها در داروخانه‌ها بدون نیاز به نسخه پزشک فروخته می‌شوند. در صورتی که پس از گذشت یک هفته علائم در کودک زیر ۱۲ سال بهبود نیافت باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- وقتی که به نظر می‌رسد کودک به شدت بیمار است.
- خون زیادی در مدفوع کودک دیده می‌شود.
- سیاه و تیره بودن مدفوع موقتی نبوده و استمرار داشته باشد.
- کودک دچار استفراغ خونی شود
- کودک به دل درد شدید مبتلا شود.
- کبودی پوست که به آسیب‌دیدگی مرتبط نباشد روی پوست کودک دیده شود.
- جراحات فیزیکی روی محل مقعد یا رکتوم دیده شود.
اقدامات درمانی
آندوسکوپی
آندوسکوپی یک روش مطلوب هم برای تشخیص و هم برای درمان است. پزشک ممکن است از اندوسکوپی برای تزریق مستقیم دارو در محل خونریزی و کنترل خونریزی استفاده کند. لیزر درمانی نیز همراه با آندوسکوپی ممکن است انجام شود. همچنین ممکن است محل آسیب‌دیدگی به وسیله پروب گرمازا یا یک دستگاه الکتروکواگولاسیون متصل به اندوسکوپ درمان شود. اگر درمان با روش آندوسکوپی موفقیت‌آمیز نباشد باید عمل جراحی انجام شود.
دارو درمانی
در حالی که پزشک در تلاش برای کنترل خونریزی است، متخصص اطفال ممکن است داروهایی برای پیشگیری از بروز دوباره خونریزی مقعدی و مدفوع خونی تجویز نماید تا مدفوع کودک روان شده و برای دفع، نیاز به زور زدن نباشد. بسیاری از این داروها برای درمان زخم‌ها، عفونت‌ها و حرکات روده تحریک‌پذیر تجویز می‌شوند. در صورت ابتلا به پولیپ‌های جوانی، با برداشتن این پولیپ‌ها خونریزی درمان شده و متوقف می‌شود. این پولیپ‌ها را بسته به نظر متخصص می‌توان با اندوسکوپ برداشت بنابراین نیازی به انجام عمل‌های جراحی سنگین وجود ندارد.
مراقبت‌های خانگی
برای درمان مدفوع خونی همیشه نیازی به مداخلات پزشکی نیست. اگر نگرانی‌های جزئی وجود داشته باشد که باعث ایجاد درد شدید نمی‌شود، ممکن است خونریزی به دلیل ابتلا به هموروئید یا فیشر مقعدی اتفاق افتاده باشد. در این گونه موارد، درمان‌های خانگی را می‌توان مورد توجه قرار داد. به هر حال، اگر خونریزی زیاد و مستمر باشد بهتر است کودک توسط پزشک معاینه شده و پس از تشخیص دلیل اصلی خونریزی، درمان مقتضی روی او انجام شود.
خود مراقبتی یا درمان‌های خانگی برای درمان مدفوع خونی شامل استفاده از پمادها و شیاف‌های بدون نیاز به نسخه پزشک می‌شود. معمولاً این داروها در داروخانه‌ها بدون نیاز به نسخه پزشک فروخته می‌شوند. در صورتی که پس از گذشت یک هفته علائم در کودک زیر ۱۲ سال بهبود نیافت باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
منبع:
دکتر حمید شیخ الاسلامی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼