آموزش بازی به کودکان، چگونه؟

اکثر والدین کودکان نوپا آرزو می کنند که کودک بتواند خودش را سرگرم کند. از آنجایی که تعامل با همسالان و حضور در محیطهای بازی مخصوصاً در جوامع امروزی به طور دائمی میسر نیست، به نظر می رسد این تنها روش منطقی باشد.
اکثر کودکان نوپا می توانند اسباب بازی هایشان را نگه دارند، صفحات کتاب را ورق بزنند و به دنبال توپشان بدوند. آنها آموخته اند که می توانند کارهای خود را خودشان انجام دهند و اغلب بر آن اصرار نیز دارند. با این حال، البته کودک ۱ ساله ترجیح می دهد که اطراف والدین خود بچرخد.

چگونه به کودک بیاموزیم خودش را سرگرم کند
جین فوی، متخصص اطفال در دانشکده پزشکی دانشگاه ویک فورد، در وینستون-سیلم، کارولینای شمالی، می گوید: " کودکان کم سن و سال نمی توانند به میزان قابل توجه و طولانی مدت با خودشان بازی کنند". ۱۵ دقیقه طولانی ترین زمانی است که شما می توانید از یک کودک یک ساله انتظار داشته باشید که به تنهایی بازی کند و البته شما این شانس را نه تنها به این دلیل که می خواهید شام درست کنید، بلکه چون در مسیر رشد و تکاملش نباید چنین فرصت های ارزشمندی را از او دریغ کنید، به او می دهید.
ماریا اسکولار، متخصص اطفال در مرکز مطالعات توسعه و یادگیری دانشگاه کارولینای شمالی می گوید: " تنهایی بازی کردن، استقلال، اعتماد به نفس، خلاقیت و مهارت های زبان را ارتقاء می دهد". دکتر اسکولار می گوید: " شما اغلب، کودکان حداقل ۱۵ ماهه را به تنهایی مشغول حرف زدن با خود می بینید و چنین موردی یک نماد و مظهر اساسی برای رشد مهارتهای زبانشناسی اوست".
دکتر اسکولار ادامه می دهد که توانایی کودک در بازی به طور مستقل، بستگی به روحیات و خلق و خوی او دارد و اگر او گرسنه، خسته و یا ناخوش باشد، سخت تر این کار را انجام می دهد.
شما همچنین نمی توانید از یک کودک بزرگتر نسبت به کوچکتر، بازی طولانی تر و بیشتری را توقع داشته باشید، زیرا یک کودک ۲۲ ماهه با اینکه دارای توانایی های شناختی و زبانی بیشتری است، اما به همین موازات استقلال طلبی بیشتری هم دارد و به همین دلیل احتمال بیشتری برای سعی و خطا و ماجراجویی داشته و نظارت و توجه دقیقتر و بیشتری طلب می کند.

فعالیت های لذت بخش
برای رشد توانایی کودک یک ساله خود در تنها بازی کردن، چهار واژه را ملکه ذهنتان کنید: علاقه، روال، ساختار و توجه. ابتدا، فرزندتان را با یک فعالیتی که واقعاً از آن لذت می برد، درگیر کنید مانند تو در تو گذاشتن فنجانها و یا در آوردن لباسها از کشو، البته اگر تحمل ریخت و پاش را دارید.
هنگامی که کودک شما به طور کامل مشغول به کار است، به آرامی چند قدم از او دور شده و یا یک مجله خود را سرگرم کنید. هنگامی که او یک اسباب بازی را به سمت شما پرت می کند، به سادگی و با یک لبخند اسباب بازی را به او پس داده و به خواندن ادامه دهید.
در طول چند روز یا چند هفته، ابعاد فیزیکی و ذهنی کار خود را گسترش دهید، اما هرگز فرزندتان را بی مراقبت رها نکنید. اطمینان حاصل کنید که فضای اتاق برای کودک کاملاً امن باشد، زیرا کودکان ۱ ساله هیچ حسی از ایمنی ندارند.

اسباب بازی، در هر زمان فقط یکی
پخش کردن اسباب بازی های مورد علاقه کودکتان جلوی او و غرق کردن او در آنها به سادگی فقط آنها را گیج و آشفته می کند. در عوض، دادن آنها را به صورت یکی یکی و متوالی نتیجه بهتری در پی دارد. عروسکهای نرم حیوانات، کتاب ها و اسباب بازی های دیگر را در یک اتاق خواب نگه داشته و مثلاً ابتدا خرس عروسکی، سپس چکش پلاستیکی و پس از آنها کتاب را به او بدهید. اینگونه او از وارسی کامل هر مورد به نوبه خود لذت وافر خواهد برد.
کودک یک ساله نیاز به توجه دارد، بنابراین وقتی فرزند شما علاقه مندی اش به یک اسباب بازی را از دست می دهد، با سوالات خود او را دوباره درگیر کنید. اگر او با لگو بازی می کند، در حالی که شما کار خودتان را انجام می دهید، با او صحبت کنید، اما به طور مستقیم درگیر نشوید. مثلاً ممکن است بگویید: "وای! تو سه لگو را درست گذاشتی، آیا می تونی یکی دیگه رو هم اضافه کنی؟"
سعی کنید زمان بازی انفرادی را در برنامه روزانه او لحاظ کنید. کلر لرنر، متخصص رفتارهای کودک می گوید: "کلید این است که زمان را به طور مداوم افزایش دهیم تا کودکان نوپا بتوانند به این روال عادت کنند.
تلاش های اولیه شما ممکن است تنها چند دقیقه کارکرد داشته و سپس سر و صدای کودک بلند شود، اما فوراً عکس العمل نشان ندهید و به او فرصتی برای کار و تمرین کردن با خودش بدهید و اجازه دهید تلاش کند خودش را سرگرم کند ".
بهترین زمان برای انجام یک بازی انفرادی بعد از حمام یا ناهار کودک است، زمانی که او احساس دلپذیری و خشنودی دارد. از زمانهایی که خودتان بی حوصله هستید برای این کار اجتناب کنید، زیرا تنش شما ممکن است در رفتار فرزند شما نیز منعکس شود.
به یاد داشته باشید که جاده پیشرفت، همواره ناهموار است. کودکانی که طی یک روز به خوبی با خود بازی می کنند، ممکن است به سادگی در روزی دیگر از انجام آن اجتناب کنند، اما لرنر می گوید که مستقل از این موارد، ما همواره وظیفه داریم این فرصت ها را برای کودکان فراهم کنیم.
روزی می رسد که بدون اینکه متوجه مرور زمان شوید، ۱۵ دقیقه کامل از مشاهده فرزندتان لذت ببرید، در حالیکه در دنیای بازی خودش غرق بوده و سر و صدا و گریه نمی کند.
شما هم از اینکه کودکتان مدام به دست و پای شما می پیچد و توقع دارد با او بازی کنید خسته شده اید؟ برخورد شما در این مواقع چیست؟ خرید اسباب بازی های جدیدتر را مؤثر می دانید؟