تاخیر در رشد جنین، علائم تا درمان
تاخیر رشد جنین زمانی اتفاق می افتد که جنین به میزان و سرعت طبیعی رشد نمی کند.
تاخیر رشد جنین زمانی اتفاق می افتد که جنین به میزان و سرعت طبیعی رشد نمی کند. این مساله در سطح وسیعی نیاز به بررسی دارد که به عنوان محدودیت رشد جنین در رحم (IUGR) شناخته می شود. جنین IUGR نسبت به جنین های دیگر در همان سن بارداری، خیلی کوچکتر هستند. بچه ی رسیده سالم که آماده تولد است وزن ۲۲۰۰ تا ۳۶۰۰ گرم دارند.
دو شکل تاخیر در رشد جنین وجود دارد: متقارن و نامتقارن. بچه های با IUGR متقارن، بدن نرمال متقارن دارند، آنها تنها کوچکتر از بچه هایی با همان سن بارداری هستند. بچه های با IUGR نامتقارن، سر با اندازه طبیعی دارند ولی بدنشان کوچکتر از آنچه که باید باشد است. در سونوگرافی نیز، سر آنها خیلی بزرگتر از بدن دیده می شود.
نشانه های تاخیر در رشد جنین
بیشتر مادران از رشد جنین خود بی اطلاعند تا زمانی که در سونوگرافی اطلاعاتی به آنها داده شود. برخی تا بعد از تولد متوجه تاخیر در رشد نبوده اند.
بچه هایی که با IUGR متولد می شوند در معرض خطر بالایی از چند اختلال هستند که شامل:
- پایین بودن سطح اکسیژن
- پایین بودن قند خون
- زیاد بودن سلول های قرمز خون
- اعدم حفظ دمای طبیعی بدن
- نمره آپگار پایین، که اندازه گیری میزان سلامت بچه در تولد است
- مشکل در تغذیه
- مشکلات عصبی
تاخیر در رشد جنین چگونه ایجاد می شود؟
IUGR به چند دلیل اتفاق می افتد. بچه ممکن است مشکل ژنتیکی در سلولها یا بافتها داشته باشد. شاید از سوء تغذیه یا کمبود اکسیژن دریافتی باشد. و یا شاید مادر مشکلات سلامتی داشته باشد.
IUGR می تواند در هر مرحله از بارداری اتفاق بیفتد. برخی فاکتورها، خطر IUGR بچه را افزایش می دهند. این فاکتورها به سه دسته تقسیم می شوند: فاکتورهای عدم سلامت مادر، فاکتورهای جنینی و فاکتورهای جفتی/رحمی. که فاکتورهای جفتی/رحمی به عوامل و اتفاقات داخل رحم در بارداری بر می گردد.
فاکتورهای عدم سلامت مادر
عوامل مادری به بیماریهای مادر بر می گردد که می تواند خطر IUGR را افزایش دهد این عوامل شامل:
- بیماریهای مزمن مانند بیماری مزمن کلیه، دیابت، بیماری قلبی و بیماری تنفسی
- فشار خون بالا
- سوء تغذیه
- کم خونی
- برخی عفونت ها
- مصرف مواد مخدر و الکل
- سیگار کشیدن
فاکتورهای جنینی
فاکتورهای جنینی به بیماری های جنین بر می گردد که خطر IUGR را افزایش می دهد. این عوامل شامل:
- عفونت
- نقص های هنگام تولد
- اختلالات کروموزومی
- بارداری چند قلو
فاکتورهای جفتی/رحمی
برخی اتفاقاتی که در رحم در بارداری می افتد باعث افزایش خطر IUGR می شود که شامل:
- کاهش فشار خون رحمی
- کاهش فشار خون در جفت
- عفونت هایی در بافت اطراف جنین
جفت سر راهی نیز می تواند سبب IUGR شود. جفت سر راهی زمانی اتفاق می افتد که جفت به طور کامل یا ناقص، دهانه رحم را مسدود می کند.
تشخیص تاخیر در رشد جنین
IUGR معمولا در یک سونوگرافی استاندارد قابل تشخیص است. سونوگرافی ها از امواج صوتی برای چک کردن رشد جنین و رحم استفاده می کنند. اگر جنین از حالت طبیعی کوچکتر باشد پزشک به IUGR مشکوک می شود.
جنین کوچکتر از حد نرمال در اوایل بارداری نگران کننده نیست. بسیاری از زنان از تاریخ آخرین قاعدگی خود مطمئن نیستند. بنابراین سن بارداری ممکن است صحیح نباشد. اگر در اوایل بارداری، پزشک به IUGR مشکوک شود، تاکید می کند که در فواصل زمانی منظم سونوانجام گیرد و این مساله بررسی شود. و اگر در چندین سونوگرافی تاخیر رشد جنین تایید شد، پزشک IUGR را تشخیص می دهد.
روش دیگر تشخیص تست آمنیوسنتز است که بعد از اینکه پزشک به IUGR مشکوک شد بیمار را برای بررسی بیشتر به این تست هدایت می کند.
آیا تاخیر در رشد جنین قابل درمان است؟
- بسته به نمونه، IUGR می تواند قابل برگشت باشد.
- قبل از درمان، پزشک کارهای زیر را انجام می دهد:
- انجام سونوگرافی تا متوجه رشد طبیعی اندام ها شود و حرکت جنین را بررسی کند
- بررسی ضربان قلب جنین تا ببیند که زمان حرکت، ضربان افزایش می یابد
- بررسی جریان داپلر تا پزشک از جریان خون طبیعی مطلع شود
بسته به نوع IUGR یکی از درمان های زیر ممکن است مفید واقع شود:
افزایش مصرف مواد مغذی
با افزایش مصرف مواد مغذی مطمئن می شوید که غذای کافی به جنین می رسد. اگر به میزان کافی نخورید، بچه شما نیز به اندازه کافی رشد نخواهد کرد.
استراحت در رختخواب
اگر استراحت بیشتری داشته باشید به جریان بهتر رشد جنین کمک خواهید کرد.
استراحت مطلق و کامل
در نمونه های شدید، پزشک استراحت کامل به مادر می دهد تا در زمان باقیمانده تا زایمان، جنین رشد بیشتری داشته باشد و یا اگر مشکلات پزشکی جدی داشته باشد و نیاز به دارودرمانی باشد.
پیچیدگی هایی که در تاخیر رشد جنین وجود دارد
بچه هایی که دچار IUGR شدید هستند ممکن است در رحم و یا در حین تولد بمیرند. بچه هایی که IUGR شدید دارند ممکن است به اختلالات و مشکلاتی در زندگی خود دچار شوند.
بچه هایی که با وزن خیلی کم متولد می شوند، خطرات زیر در آنها افزایش می یابد:
- اختلال در یادگیری
- اختلال در حرکت و رشد اجتماعی
- عفونت ها
چگونه می توانم بچه ام را از تاخیر در رشد محافظت کنم؟
برای پیشگیری از IUGR راه قطعی و ثابت شده ای وجود ندارد. اما راههایی هست که این خطر را کاهش دهد که شامل:
- خوردن غذاهای سالم
- خوردن ویتامین های لازم و اسید فولیک
- اجتناب از سبک زندگی ناسالم، مثل مصرف دارو، الکل و سیگار
منبع:
یاد بگیر دات کام
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼