عفونت قارچی واژن، کاندیدیاز چیست؟

کاندیدیاز یا کاندیدیازیس نوعی عفونت قارچی است که با داروهای ضد قارچ درمان می شود.

کاندیدیاز یا کاندیدیازیس نوعی عفونت قارچی است که با داروهای ضد قارچ درمان می شود. در ادامه با جزئیات بیشتری به معرفی این بیماری قارچی و انواع آن می پردازیم.

انواع مختلفی از قارچ ها وجود دارند که در بدن انسان زندگی می کنند. یکی از آنها کاندیدیا نامیده می شود. کاندیدیا نوعی قارچ است که در مقادیر کم و بدون اینکه منجر به بروز مشکل شود، در بخش هایی مانند دهان، شکم یا روی پوست زندگی می کند. اما زمانی که محیط مناسب باشد، این قارچ می تواند تکثیر شده و رشد آن از کنترل خارج می شود.

عفونتی که این قارچ باعث می شود، کاندیدیاز یا کاندیدیازیس candidiasis نامیده می شود. انواع مختلفی از کاندیدیاز وجود دارد که اکثر آنها با داروهای بدون نسخه یا داروهای تجویزی درمان می شود.

برفک دهانی یا Oropharyngeal Candidiasis

زمانی که قارچ کاندیدیا در دهان و گلو پخش می شود، می تواند منجر به عفونتی به نام برفک شود. این مشکل در نوزادان تازه متولد شده، افراد مسن و کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، رایج است. به علاوه دیگر افرادی که در معرض ابتلا به برفک دهنای هستند، عبارتند از:

- بزرگسانی که تحت درمان سرطان هستند

- افرادی که داروهایی مانند کورتیکواستروئید و آنتی بیوتیک مصرف می کنند

- دندان مصنوعی استفاده می کنند

- مبتلا به دیابت هستند

نشانه های برفک دهانی

- لکه های سفید یا زرد روی زبان، لب ها، لثه ها، سقف دهان و بخش های داخلی گونه ها

- قرمزی یا زخم در دهان و گلو

- ترک خوردگی در گوشه های دهان

- درد در هنگام بلع، در صورتی که برفک به سمت گلو هم گسترده شده باشد

برفک با داروهای ضد قارچ مانند نایساتین nystatin، کلوتریمازول clotrimazole و فلوکونازول fluconazole درمان می شود. شستشوی دهان با دهانشویه کلروهگزیدین در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، از بروز عفونت جلوگیری می کند.

عفونت قارچی واژن یا کاندیدیاز واژن

از هر 4 خانم 3 نفر آنها حداقل یک بار در طول عمر خود به عفونت قارچی واژن مبتلا می شوند. این مشکل زمانی رخ می دهد که قارچ زیادی در واژن رشد می کند. مردها هم ممکن است به عفونت قارچی دستگاه تنالسی مبتلا شوند، اما در مردها به ندرت این مشکل رخ می دهد.

عفونت قارچی یا کاندیدیازیس معمولا زمانی رخ می دهد که تعادل در واژن به هم می ریزد. اختلال در تعادل واژن بر اثر بارداری، دیابت، مصرف برخی داروها یا روش های جلوگیری از بارداری یا سیستم ایمنی ضعیف بروز می کند. گاهی نیز عفونت در هنگام برقراری رابطه جنسی از فرد مبتلا به شریک جنسی وی منتقل می شود.

نشانه های عفونت قارچی عبارتند از:

- خارش شدید در واژن

- قرمزی و التهاب واژن و فرج (قسمت بیرون واژن زن)

- درد و سوزش در زمان دفع ادرار

- ناراحتی در زمان رابطه جنسی

- ترشح ماده پنیری شکل و غلیظ از واژن

مرد مبتلا به عفونت تناسلی ممکن است دچار بثورات پوستی و خارش در ناحیه تناسلی خود شود.

از آنجایی که نشانه های کاندیدیاز واژینال در خانم ها می تواند شبیه به عفونت های دیگری مانند واژینوز باکتریال bacterial vaginosis (رشد بی رویه باکتری در وازن) و بیماری های مقاربتی باشد، لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.

در اکثر مواقع برخی داروهای بدون نسخه، مانند شیاف های ضد قارچ، قرص یا کرم برای رفع عفونت موثر خواهند بود.پزشک نیز دارویی مانند فلوکونازول را تجویز خواهد کرد. اگر بیشتر از ۴ بار در سال دچار عفونت قارچی می شوید، به پزشک اطلاع دهید. در این شرایط احتمالا پزشک مصرف مرتب داروهای ضد قارچ را طی چند ماه تجویز خواهد کرد.

عفونت ناشی از جای پوشک

گرچه معمولا استفاده طولانی مدت از پوشک منجر به بروز بثورات و جوش های پوستی روی پاها و کشاله های ران نوزاد می شود، اما زمانی که پوست نوزاد حساس بوده و تحریک شود، احتمال بروز عفونت بیشتر خواهد بود. اگر جوش های پوستی ناشی از پوشک برطرف نمی شوند، منطقه را بررسی کنید و ببینید آیا باسن نوزاد قرمز است و یا در اطراف زخم ها مرز قرمز مشاهده می کنید. اگر چنین است، حتما کودک خود را به نزد پزشک ببرید، زیرا ممکن است کودک به کاندیدیاز مبتلا شده باشد. این عارضه با کرم های ضد قارچ درمان می شود.

برای پیشگیری از بروز مشکل بهتر است ناحیه باسن و کشاله های ران کودک را خشک و تمیز نگه دارید.

کاندیدیاز تهاجمی Invasive Candidiasis

اگر قارچ کاندیدیا وارد گردش خون شود، می تواند به قلب، مغز و چشم ها و استخوان ها برسد. این مشکل منجر به بروز یک عفونت جدی و خطرناک خواهد شد.

این مشکل اغلب برای افرادی بروز می کند که اخیرا در بیمارستان حضور داشته اند یا در یک مرکز مراقبتی زندگی کرده باشند، به عنوان مثال در خانه سالمندان. مانند سایر عفونت های قارچی، اگر به دیابت مبتلا باشید، سیستم ایمنی ضعیف داشته باشید یا در حال مصرف آنتی بیوتیک باشید، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قارچی خواهید بود.

نشانه های آن عبارتند از تب و لرز. از آنجایی که فرد متبلا به کاندیدیاز تهاجمی معمولا به یک بیماری دیگر هم مبتلاست، تشخیص آن بسیار سخت خواهد بود.

کاندیدیاز تهاجمی با داروی ضد قارچ خوراکی یا درون وریدی درمان می شود. اگر قرار باشد تحت عمل جراحی قرار بگیرید و بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قارچی باشید، پزشک قبل از انجام جراحی داروهای ضد قارچ تجویز خواهد کرد.