بیماری ذات الریه در کودکان، اصلی ترین قربانی کیست؟

ذات الریه که گاهی به آن سینه پهلو یا پنومونی نیز گفته می شود، وضعیت التهابی ریه و عفونت حاد تنفسی است.

سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد: ذات الریه مهمترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال است؛ گرچه نوع باکتریایی این بیماری با آنتی بیوتیک به راحتی قابل درمان است؛ ولی فقط یک سوم کودکان مبتلا به آن آنتی بیوتیک دریافت می کنند.

ذات الریه که گاهی به آن سینه پهلو یا پنومونی نیز گفته می شود، وضعیت التهابی ریه و عفونت حاد تنفسی است که معمولا کیسه های میکروسکوپی هوا موسوم به آلوئول ها را تحت تأثیر قرار می دهد.

روز جهانی پنومونی برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ میلادی در تاریخ ۱۲ نوامبر (۲۱ آبان ماه) برگزار شد و از آن تاریخ هر سال در همین روز برگزار می شود. پنومونی مهمترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال قلمداد می شود و برگزاری روزی به منظور افزیش آگاهی در سراسر جهان برای مقابله و درمان این عارضه می تواند اقدامی موثر باشد.

این بیماری معمولا در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در اثر سایر میکروارگانیسم ها، برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری خودایمنی رخ می دهد. در این بیماری، کیسه های هوایی متورم می شود و چون درون آن از مایعات پر می شود، اکسیژن رسانی کاهش می یابد.

با معرفی یک شکل از واکسن پنومونی در اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی، گونه های مرگبار پنومونی تا اندازه زیادی کنترل شد؛ تا جایی سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد مرگ و میر ناشی از پنومونی درکودکان بر اثر واکسن تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.

علاوه بر تغذیه بهتر و دسترسی به آنتی بیوتیک، واکسنی که در آن دوره معرفی شد، ۲۳ باکتری عامل پنومونی را از بین برد. با پیشرفت علم پزشکی، به تازگی واکسنی ساخته شده است که بیش از ۵۰ گونه باکتری عامل این بیماری از جمله باکتری عامل پنومونی، مننژیت و سپسیس را نابود می کند.

با وجود پیشرفت علم و ساخت واکسن، هنوز هم کودکان زیر پنج سال به ویژه در کشورهای فقیر قربانی این بیماری می شوند.

آخرین آمار منتشر شده در پایگاه اطلاع رسانی سازمان جهانی بهداشت در مورد بیماری پنومونی

-پنومونی عامل 16 درصد از تمام مرگ و میر کودکان زیر پنج سال در سراسر جهان است و در سال 2015 میلادی 920 هزار 136 کودک زیر پنج سال بر اثر آن جان خود را از دست دادند.

- پنومونی می تواند بر اثر ویروس، باکتری یا قارچ رخ دهد.

- با استفاده از واکسن و ایمن سازی، تغذیه مناسب و عوامل محیطی می توان از این عارضه پیشگیری کرد.

-پنومونی ناشی از باکتری با آنتی بیوتیک به راحتی قابل درمان است؛ ولی فقط یک سوم کودکان مبتلا به پنومونی آنتی بیوتیک دریافت می کنند.

روش های انتقال و گسترش بیماری

گسترش و انتقال پنومونی از چند طریق امکان پذیر است. ویروس ها و باکتری هایی که در مخاط بینی و گلوی فرد مبتلا وجود دارند، در صورت تنفس و ورود به ریه باعث آلودگی می شوند. سرفه و عطسه از دیگر روش های گسترش و انتقال بیماری است. خون نیز یکی دیگر از راه های انتقال بیماری است. بررسی پاتوژن های مختلف بیماری برای جلوگیری از راه های انتقال و درمان بسیار موثر است.

عوامل خطر بیماری عبارتند از:

گرچه این بیماری می تواند کودکان سالم را نیز تحت تاثیر قرار دهد، ولی ضعف سیستم ایمنی کودک را بیشتر مستعد این عارضه می کند. ضعف سیستم ایمنی بر اثر سوء تغذیه بوجود می آید؛ به ویژه کودکانی که در نوزادی از شیر مادر تغذیه نمی کنند.

بیماری هایی از قبیل سرخک و اچ ای وی، کودکان را بیشتر مستعد پنومونی می کنند. عوامل محیطی مانند آلودگی هوای داخل خانه ناشی از پخت و پز و سوخت های زیستی، زندگی در خانه های شلوغ و سیگارکشیدن والدین نیز از جمله عوامل خطر این عارضه هستند.