درد کلیه در بارداری، چیکارش کنیم؟

در دوران بارداری همه اعضای بدن باید درست کار کنند تا جنین به سلامت رشد کند و به دنیا بیاید. برای همین هم هست که پزشکان متخصص زنان و زایمان به زنانی که قصد بارداری دارند توصیه می کنند حتما از قبل همه آزمایشهای مربوط به سلامتی را انجام بدهند و بعد برای بارداری اقدام کنند.اما بعضی بارداری‌ها هم هستند که بدون برنامه‌ریزی قبلی اتفاق می‌افتد و البته ممکن است در بدترین زمان وضعیت سلامتی زن باردار باشد. مشکلات کلیوی و درد کلیه می‌تواند زن باردار را در وضعیت بد سلامتی قرار بدهد. متخصصان معتقدند بارداری با مشکلات کلیوی یکی از سخت‌ترین انواع حاملگی است. به همین دلیل و درهفته حمایت از بیماران کلیوی با دکتر ناصر شخص سلیم، متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی درباره مشکلات کلیوی زنان باردار صحبت کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

عفونت کلیه در دوران بارداری

دکتر ناصر شخص سلیم معتقد است یک زن باردار بدون مشکلات کلیوی قبلی در این دوران ممکن است با سه خطر؛ عفونت کلیه، مسمومیت حاملگی و سنگ کلیه روبرو شود. دکتر شخص سلیم درباره عفونت ادراری که باعث عفونت کلیه‌ها هم می شود به نی نی سایت می گوید:« عفونت ادراری در زنان موضوع عجیبی نیست و ممکن است حتی تا چهار بار در سال هم اتفاق بیفتد. این بیماری در زنانی که باردار نیستند به راحتی درمان می شود اما در زنان باردار ممکن است باعث عفونت کلیه شود. عفونت کلیه می‌تواند سلامت جنین را به خطر بیندازد و باعث سقط جنین شود.» این متخصص درباره علایم عفونت کلیه در زنان باردار می گوید:«درد کلیه،تکرر ادرار، وجود خون در ادرار، احساس سوزش تب از علایم عفونت کلیه است. عفونت کلیه برای یک زن باردار خیلی خطرناک است و ممکن است با عوارض بدی هم همراه باشد. به همین دلیل زن باردار وقتی حتی یکی از علایم که گفته شد را احساس کرد حتما باید به پزشک متخصص کلیه مراجعه کند و با مشورت پزشک متخصص زنان این بیماری را درمان کنند.»

مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی

دومین مشکل کلیوی که می‌تواند سلامت زنان باردار و جنین را تهدید کند مسمومیت حاملگی یا پره اکلامپسی است. پره اکلامپسی یک اختلال خطرناک در فشار خون، کارکرد کلیه و دستگاه عصبی مرکزی است. پره اکلامسی، سندرمی است که بر اثر نقص در جاگذاری تخمک در جداره رحم بروز می‌کند. این مساله باعث فشار به کلیه‌ها و در نتیجه باعث بالا رفتن فشار خون و دفع پروتئین از طریق ادرار می‌شود. وقتی پرفشاری خون و دفع پروتئین ازحد استاندار بالاتر برود، سلامت مادر باردار به خطر می افتد .درد کلیه، تاری دید، ورم و افزایش ناگهانی وزن، سردردهای شدید، درد بالا و جلوی شکم، درد قسمت بالا و سمت راست شکم روی کبد، فشارخون بالای ۱۴ از مهم‌ترین علائم و نشانه‌های ابتلای زن باردار به مسمومیت حاملگی است. دکتر شخص سلیم درباره مسمومیت بارداری به نی نی سایت می گوید:« وقتی فشار خون زن باردار بالا می‌رود، کلیه‌ها پروتئین دفع می‌کند و اگر این موضوع خیلی سریع بررسی و درمان نشود می‌تواند جان مادر را به خطر بیندازد.اگر زن بارداری علایم مسمومیت را که تشخیصش هم خیلی راحت نیست، داشت حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کند.» پره‌اکلامپسی حتما باید درمان شود . به گفته متخصصان پره اکلامپسی شدید می‌تواند روی سلامت شما و جنین تأثیر منفی بگذارد. سکتۀ مغزی، درست عمل نکردن کلیه و کبد، مشکلات انعقادی خون، تجمع مایعات در ریه و تشنج از عوارض پره اکلامپسی در زنان باردار است. همچنین ممکن است نوزاد، زودرس یا کوچک‌تر از حد طبیعی یا حتی مرده به دنیا بیاید.

سنگه کلیه در بارداری

تغذیه زنان باردار در پیشگیری از سنگ کلیه نقش مهمی دارد. متخصصان توصیه می کنند زنان باردار برای کاهش ایجاد سنگ کلیه باید نمک را از غذایشان حذف کنند. بیشتر سنگهای کلیه کلسیمی هستند. با کاهش مصرف نمک دفع کلسیم از ادرار هم کم می شود. مصرف زیاد نمک یا سدیم باعث افزایش دفع کلیوی کلسیم می‌شود که تشکیل سنگ را بدتر می‌کند. نوشیدن آب قبل از خواب هم می تواند از به وجود آمدن سنگ کلیه جلوگیری کند. اما اگر با تمام این توصیه ها زن بارداری دچار سنگ کلیه شود چه اقداماتی باید انجام بدهد؟ دکتر شخص سلیم در این باره به نی نی سایت می گوید:«محل قرارگرفتن و اندازه سنگ خیلی مهم است.ما سعی می کنیم تا جایی که می شود به سنگها دست نزنیم تا حاملگی تمام شود. اما بعضی از سنگها باعث عفونت می شوند که حتما باید درمان شوند. در این موارد پزشک متخصص کلیه با مشورت پزشک متخصص زنان و زایمان با عمل جراحی بدون بیهوشی سنگ را از کلیه خارج می کنند.» مهمترین نشانه‌های وجود سنگ کلیه عبارتند از درد پهلو و درد کلیه وپخش شدن درد به طرف پایین و کشاله ران و دستگاه تناسلی، احساس تهوع، سوزش ادرار و ادرار خونی است که زنان باردار باید آن را جدی بگیرند و سریع به پزشک مراجعه کنند. اولین اقدام تشخیصی سنگ کلیه انجام سونوگرافی است. با سونوگرافی می‌توان سنگ داخل کلیه را مشاهده کرد. اما درصورت قرارگرفتن سنگ در حالب ممکن است نتوان با این روش محل دقیق سنگ را مشخص کرد.

سنگ حالب و بارداری

وقتی سنگ کلیه در لوله حالب گیر می‌افتد به صورت دردهای شدید خودش را نشان می‌دهد که با دردهای زایمان اشتباه می‌شود. دکتر شخص سلیم می گوید: « رحم زنان باردار وقتی بزرگ می شود روی کلیه‌ها فشار وارد می کند. یکی از شایعترین دلیل انسداد حالب حرکت سنگ از کلیه و گیرافتادن آن در لوله حالب است. حرکت سنگ به طرف حالب با درد شدیدی همراه است. گیر کردن سنگ در حالب با این نشانه‌ها همراه است؛ درد شدید ناگهانی که به صورت موجی می‌آید. تهوع، استفراغ، رنگ پریدگی، خون در ادرار، تغییر رنگ ادرار از نشانه‌های گیر افتادن سنگ در لوله حالب است. برای تشخیص دقیقتر باید از سی تی اسکن استفاده و سونوگرافی کمک گرفت. برای زنان باردار از سی تی اسکن نمی‌توانیم استفاده کنیم چون اشعه‌های آن برای جنین خطرناک است و تنها راه ما استفاده از سونوگرافی است. سنگ حالب اگر خود به خود دفع شود که اتفاق خوبی است اما اگر دفع نشد باید از طریق آندوسکوپی به درمان آن کمک کنیم.»