علت پریود سنگین، چیست و چه درمانی دارد؟

پریود سنگین از مشکلات شایع در بین زنان محسوب می شود که می تواند تاثیر بزرگی را بر زندگی روزمره آنها به دنبال داشته باشد. علت پریود سنگین در اغلب موارد چندان مشخص نیست، اما لزوم مراجعه به متخصص زنان را در بررسی علت پریود سنگین نباید نادیده گرفت.
در موارد زیر مراجعه به متخصص زنان را در نظر داشته باشید:
-اگر مقدار خونریزی سبب نگرانی شما باشد.
-اگر پریود های شما سنگین تر از قبل شده باشد.
-اگر علائمی مانند درد یا خونریزی را بین پریود ها تحمل می کنید.
درمان پریود سنگین، گزینه های متعددی را شامل می شود:
-استفاده از برخی کنتراسپتیوها مانند دستگاه درون رحمی یا قرص های ترکیبی
-داروهایی مانند tranexamic acid
-جراحی
در تعریف پریود سنگین باید توجه داشت اغلب خانم ها کمتر از 80 میلی لیتر خون در هر پریود از دست می دهند. خونریزی ناشی از پریود سنگین منجر به از دست رفتن بیش از 80 میلی لیتر خون در ماه می شود. همچنین ممکن است پریود سنگین بیش از 7 روز در ماه ادامه داشته باشد. به هر حال باید توجه داشت اندازه گیری مقدار خون از دست رفته در هر پریود ممکن نیست.
در موارد زیر ممکن است، مقدار خونریزی پریود شما سنگین تر از معمول باشد:
- تعویض نوار بهداشتی هر ساعت یا هر دو ساعت یک بار
- دفع لخته های خونی با اندازه ای بزرگ تر از ۲.۵ سانتی متر
- استفاده از دو نوار بهداشتی به طور همزمان
- پس دادن خون به لباس یا تختخواب

علت پریود سنگین
در مورد نیمی از خانم ها که به پریود سنگین دچارند، علت زمینه ای مشخص را نمی توان تعریف کرد. برخی درمان ها و برخی شرایط در علت پریود سنگین دخالت دارند.
برخی مشکلات رحمی یا تخمدان ها در علت پریود سنگین دخیل می باشند:
-فیبروئیدها: فیبروئیدها در علت پریود سنگین دخالت دارند. فیبروئید یا فیبروم توده هایی غیر سرطانی می باشند که در داخل یا اطراف رحم روی می دهند و در علت پریود سنگین و دردناک نقش دارند.
-اندومتریوز: اندومتریوز در علت پریود سنگین دخالت دارد. اندومتریوز زمانی روی می دهد که دیواره داخلی رحم به نام اندومتریوم به سمت تخمدان ها یا لوله های فالوپ منتشر شود.
-آدنومیوز: آدنومیوز زمانی روی می دهد که بافت داخل رحم به دیواره ماهیچه ای رحم یعنی میومتر وارد شود. آدنومیوز در علت پریود سنگین دخالت دارد.
-بیماری التهابی لگن: بیماری التهابی لگن نوعی عفونت در بخش بالایی مسیر تناسلی زنان (رحم، لوله های فالوپ یا تخمدان ها) می باشد که علائمی مانند درد شکمی، خونریزی بعد از رابطه جنسی، خونریزی بین پریود ها یا ترشحات واژینال و تب را به دنبال دارد.
-پولیپ های اندومتر: پولیپ های اندومتر توده های غیر سرطانی می باشد که در رحم یا دهانه رحم روی می دهد و در علت پریود سنگین نقش دارد.
-سرطان رحم: یکی از شایع ترین علائم سرطان رحم خونریزی های غیر نرمال رحمی می باشد که معمولا بعد از دوران یائسگی روی می دهد.
-سندرم تخمدان پلی کیستیک: این شرایط بر عملکرد تخمدان ها تاثیر گذاشته و منجر به بروز علائمی مانند پریود سنگین و نا منظم می شود.
سایر شرایطی که در علت پریود سنگین دخالت دارد عبارت است از:
-اختلال لخته خونی
-هیپوتیروئیدیسم یا کم کاری غده تیروئید (شرایطی که غده تیروئید مقدار کافی از هورمون های ضروری را تولید نمی کند)
-دیابت
برخی داروها و درمان ها که در ایجاد پریود سنگین دخالت دارند، عبارت است از:
-3 تا 6 ماه بعد از قرار دادن دستگاه درون رحمی احتمال وقوع پریود سنگین وجود دارد.
-استفاده از داروهای ضد انعقاد که به منظور پیشگیری از تشکیل لخته های خونی استفاده می شود.
-برخی داروهای به کار رفته در شیمی درمانی
-برخی مکمل های گیاهی که بر هورمون ها تاثیر می گذارد، ممکن است با احتمال وقوع پریود سنگین ارتباط داشته باشد. از جمله این گیاهان می توان به جینسینگ و سویا اشاره کرد.
همه خانم های مبتلا به پریود سنگین باید به منظور بررسی فقر آهن یا آنمی، آزمایش خون انجام دهند. برخی تست ها که در تشخیص علت پریود سنگین استفاده می شود عبارت است از:
-آزمایش خون: متخصص زنان در بررسی علت پریود سنگین، آزمایش خون کاملی را انجام خواهد داد. بررسی احتمال ابتلا به اختلالات خونی همچنین احتمال وجود آنمی یا فقر آهن با استفاده از آزمایش خون انجام می شود.
-معاینه فیزیکی: در معاینه فیزیکی، شکم به دلیل بررسی موقعیت ناهنجاری ها بررسی می شود. با استفاده از ابزاری به نام اسپکولوم دهانه رحم و واژن بررسی می شود. همچنین احتمال تورم تخمدان ها و رحم نیز ارزیابی می گردد.
-سونوگرافی: بسته به شرایط، سونوگرافی ممکن است از روی شکم یا دهانه واژن انجام شود که به آن سونوگرافی ترانس واژینال می گویند. در سونوگرافی ترانس واژینال، پروب کوچکی وارد واژن می شود تا تصاویری از رحم به دست آید.
-هیستروسکوپی: در روش هیستروسکوپی متخصص زنان با استفاده از تلسکوپی باریک و مجهز به نور و دوربین داخل رحم و واژن را مورد معاینه قرار می دهد. در برخی موارد علاوه بر انجام هیستروسکوپی نمونه برداری از دیواره داخلی رحم نیز انجام می شود تا امکان انجام بررسی میکروسکوپیک فراهم شود.

درمان پریود سنگین
انتخاب های متعددی برای درمان پریود سنگین وجود دارد. درمان پریود سنگین به علت زمینه ای، شرایط بیمار و برخی فاکتورهای دیگر بستگی دارد.
گزینه هایی که در انتخاب نوع درمان پریود سنگین نقش دارد، عبارت است از:
-علائم بیمار
-وضعیت سلامت کلی بیمار
-علت پریود سنگین
-آیا قصد بارداری در آینده وجود دارد
-اولویت های فردی
گزینه هایی که در درمان پریود سنگین نقش دارند، عبارت است از:
-دستگاه درون رحمی، دستگاه کوچکی که حاوی هورمون پروژسترون می باشد. این دستگاه توسط متخصص زنان داخل رحم قرار می گیرد. از جمله عوارض استفاده از دستگاه درون رحمی می توان به آکنه، حساس شدن پستان ها و توقف پریود اشاره کرد.
-داروهای غیر هورمونی و ترکیبات ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و مفنامیک اسید.
-داروهای هورمونی مانند استفاده از قرص های ترکیبی ضد بارداری یا قرص های پروژسترون در درمان پریود سنگین نقش دارند. از جمله عوارض جانبی این داروها عبارت است از تغییرات خلقی، تهوع، سردرد و حساس شدن پستان ها. استفاده از پرژسترون نیز عوارضی مانند حساس شدن پستان ها و احتمال خونریزی بین پریودها را به دنبال دارد.
-میومکتومی، روشی جراحی برای برداشت فیبروم ها
-آمبولیزاسیون شریان رحمی، روشی برای قطع کردن جریان های خونی که فیبروم ها را تغذیه می کنند.
-هیسترکتومی روشی برای برداشت رحم
-endometrial ablation روشی برای برداشتن لایه داخلی رحم