تکمیل بینایی نوزاد، چه فرایندی دارد؟

وقتی یک کودک متولد می شود، به محض اینکه نور به چشمش می خورد سیستم بینایی نوزاد شروع به کار کرده و عضلات خاص داخلی چشم که عضلات مژه ای هستند، به طور اتوماتیک منقبض می شوند و تصاویر روشن را روی شبکیه که در پشت کره چشم قرار دارد، می اندازند. نوزادان تا دو ماهگی به درستی نمی توانند تصاویر را روی شبکیه بیندازند. در این مطلب مراحل تکامل قدرت بینایی نوزاد را شرح می دهیم.

مراحل تکامل بینایی نوزاد
بینایی نوزاد تا دو ماهگی
نوزادان تا دو ماهگی به درستی نمی توانند تصاویر را روی شبکیه بیندازند. گاهی اوقات تصاویر جلو و گاهی اوقات پشت رتین می افتند. در واقع بعد از دو ماهگی است که به تدریج تصاویر روی شبکیه افتاده و اشیاء را واضح تر می بینند.
اما مسئلۀ خیلی مهم هماهنگی بین عمل شبکیه و مغز است. بدین معنی که بینایی از طریق چشم کامل می شود، ولی چون قسمت های بینایی در مغز به طور کامل رشد نکرده اند، شیرخوار هنوز اشیاء را تار می بیند.
وقتی ما به شیئی نگاه می کنیم، کاری که انجام می دهیم این است که چشم های خود را حرکت می دهیم تا اینکه تصویر روی شبکیه و سپس روی نقطۀ زرد بیفتد.
در شیرخواران این عمل محدود است، زیرا نقطۀ زرد و سایر قسمت های بینایی و همینطور مرکز بینایی در مغز خیلی نارس بوده و رشد کافی نکرده اند، از این رو شیرخواران تصاویر را روشن و واضح نمی بینند.
تحقیقات چشم پزشکان در انستیتو دانشگاه برکلی می گویند: قدرت بینایی در نوزادان یک ماهه حدود ۱۲۰/۲۰ است، به این معنی که اگر آنها می توانستند بخوانند قادر بودند فقط حرف بزرگ E را از تابلوی چشم پزشکی ببینند و بخوانند.
۴ ماهگی
البته در ۴ ماهگی قدرت بینایی نوزاد رشد بیشتری پیدا می کند، زیرا عامل مهم در قسمت بینایی مغز، رشد بیشتری پیدا کرده است و قدرت بینایی ۶۰/۲۰ می رسد.
۸ ماهگی
سیستم عصبی به اندازه کافی رشد کرده و قدرت بینایی نوزاد به ۳۰/۲۰ می رسد و خیلی نزدیک به قدرت بینایی در بالغین (۲۰/۲۰) می باشد.
با این توضیحات به نظر می آید که ۸ ماه زندگی شیرخوار از نظر بینایی دوران طلایی برای او می باشد. ولی از طرفی با تمام این مشکلات نوزادان می توانند بسیاری از اجزای مهم صورت شما را مانند چشم ها، لب و لبخند، بینی و همینطور دست ها، انگشتان و شصت پای خودش را به آسانی ببیند. می توانید آزمایش سلامت چشم و بینایی نوزاد را انجام دهید.

چه زمانی نوزاد می تواند رنگ ها را ببیند و از هم تشخیص دهد؟
اغلب پدر و مادرها می گویند که نوزادشان رنگ خاصی را ترجیح می دهد. که اغلب هم رنگ قرمز روشن یا آبی را ذکر می کنند.
متاسفانه خیلی مشکل است که بگوییم کودک چه رنگی را ترجیح می دهد و یا چه رنگی را می تواند ببیند. زیرا چشم نوزاد ممکن است به علت روشنایی و یا کنتراست زیاد، جذب آن شیء شود نه به خاطر رنگ آن.
اخیراً مطالعاتی در دانشگاه برکلی انجام شده است که می گویند: نوزادان کمتر از ۲ هفته نیز قدرت دیدن رنگ ها را دارند. تشخیص و دیدن رنگ ها در شیرخواران به اندازۀ بالغین قوی و حساس نمی باشد، چون گیرنده های اعصاب چشم که در نقطۀ زرد قرار دارند و نسبت به رنگ ها بسیار حساس می باشند، هنوز رشد کافی نکرده اند.
بنابراین شیرخواران نمی توانند خیلی دقیق رنگ ها را از همدیگر تشخیص دهند. بنابراین نوزادان اشیایی با رنگ های سفید و سیاه که کوچک نباشند و در ضمن کنتراست کافی هم داشته باشند را بهتر می تواند ببینند.

نکاتی که در مورد بینایی نوزاد نمی‌دانستید
- در یکی، دو ماه اول سفیدی چشم نوزادان به حدی نازک است که ممکن است آبی روشن یا حتی طوسی به‌نظر ‌رسد.
- تا زمانی که کودک به ۳ ماهگی برسد، مردمک‌های چشم او توانایی تنگ شدن در نور زیاد و گشاد شدن در نور اندک را ندارند.
- چشم کودکان در ۵ تا ۷ سالگی به اندازه و مدلی که در بزرگسالی باید باشد می‌رسد، یعنی خیلی زودتر از سایر قسمت‌های صورت بالغ می‌شود.

۷ تا ۲۱ ماهگی وقتی که اشک واقعی تولید میشود!
در این سن دیگر دید نوزاد شما به‌خوبی دید یک بزرگسال است. با وجود این، یکی از تغییراتی که در ۷ تا ۱۲ ماهگی اتفاق می‌افتد، آن است که کودک بالاخره می‌تواند اشک‌های واقعی تولید کند! تا قبل از این، چشم‌های او به جای اشک نوعی ترشح غلیظ به نام (موسین) تولید می‌کردند که به سطح چشم‌های کودک می‌چسبید و آن‌ها را مرطوب نگاه می‌داشت به همین دلیل هم بعضی وقت‌ها ممکن بود ببینید کودک‌تان با چشم‌های باز به راحتی خوابیده است.
شاید دقت کرده باشید که در بدو تولد نمی‌توان رنگ چشم نوزادان را با قاطعیت اعلام کرد. اغلب موارد رنگ چشم چیزی بین ۲ یا حتی ۳ رنگ است اما در این زمان، رنگ چشم کودک‌تان که تا حالا به نوعی مبهم بود، اکنون دیگر کاملا شکل گرفته است البته این را هم بدانید، هم در طول سال‌هایی که فرزندتان تاتی‌تاتی می‌کند و هم در موقع بلوغ، رنگ چشم او تحت‌تاثیر هورمون‌ها تغییراتی جزئی پیدا می‌کند.
اکنون بهترین زمان است که شما با تکامل یافتن کودک‌تان به او برای یادگیری بهتر زبان کمک کنید. بهتر است چیزهایی که او می‌بیند یا برمی‌دارد را با اسم به او یاد بدهید مثلا وقتی عروسک یا فنجان را به او می‌دهید، بگویید: «عروسک»، یا «فنجان». دانستن نام اشیا در این سن کودکان را بیشتر به آن‌ها علاقه‌مند می‌کند و نیز راهی است برای آن‌که این اشیا را به خاطر بسپارند.