شقاق مقعدی در بارداری، علل بروز و درمان

در دوران بارداری عوارض و مشکل زیادی به وجود می‌آید که یکی از شایع‌ترین آنها ابتلا به شقاق در بارداری است. شقاق که با نام علمی فیشر مقعدی شناخته می‌شود یکی از بیماری‌های مقعدی است که بافت‌های ناحیه مقعد را هدف قرار می‌دهد.

عوامل ایجاد شقاق در بارداری
دوران بارداری بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و اختلالات زیادی در بدن رخ می‌دهد. با رشد جنین طبیعی است که حجم و اندازه رحم افزایش یابد و فشار به اندام‌های تحتانی از جمله مقعد بیشتر شود. علاوه بر این عوامل دیگری هم وجود دارند که در دوران بارداری باعث به وجود آمدن شقاق در بارداری می‌شوند و باعث تشدید شدن آن می‌شوند که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره خواهد شد:
یبوست
یبوست یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران بارداری است که با علائمی مانند افسردگی و بی اشتهایی همراه است و یکی از عوامل اصلی زمینه‌ساز بروز شقاق به شمار می‌رود. برای بروز یبوست در دوران بارداری عوامل زیادی وجود دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به کم تحرکی، اختلالات هورمونی و استرس اشاره کرد. نوشیدن آب کافی و داشتن رژیم غذایی سرشار از فیبر در کنار پیاده‌روی‌های روزانه سهم به سزایی در پیشگیری و درمان یبوست دارد که خود عامل اصلی بروز شقاق در بارداری است.
کم تحرکی
بسیاری از افراد بر این باور هستند که در دوران بارداری باید تمامی روز را در استراحت مطلق سپری کنند و هرگونه فعالیت فیزیکی خود را متوقف سازند در حالی که این تصوری غلط است و فقط به بروز مشکلاتی مانند یبوست دامن می‌زند. باید تحت نظر پزشک، فعالیت‌های سبک ورزشی و نرمش‌های روزانه را ادامه داده و پیاده روی‌های سبک فراموش نشود. کم تحرکی و عدم انجام فعالیت‌های فیزیکی یکی از عوامل اصلی بروز یبوست و به دنبال آن بروز شقاق است.
تغییرات هورمونی
با آغاز دوران بارداری، اختلالات هورمونی فراوانی در بدن رخ می‌دهد که باعث می‌شود بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن به هم بریزد. مانند عملکرد دستگاه گوارش. ترشح هورمون پروژسترون در دوران بارداری افزایش می‌یابد. این هورمون یکی از دلایل اصلی ایجاد یبوست در دوران بارداری است که در نهایت به بروز شقاق در بارداری منجر می‌شود.

شقاق علائم و نشانه های مشخص زیادی دارد که به مرور زمان می‌تواند وخیم‌تر شده و شدیدتر شود. از مهم‌ترین علائم و نشانه‌های شقاق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس درد در ناحیه مقعد که به هنگام دفع مدفوع افزایش می‌یابد.
خونریزی از مقعد همراه با دفع مدفوع
سرخی مقعد
تورم و التهاب در اطراف مقعد
وجود ترک‌های طولی مشخص در اطراف مقعد
تب
احساس خارش و سوزش در مقعد
راه‌های جلوگیری از بروز شقاق مقعدی در بارداری
بسیاری از زنان باردار در دوران بارداری خود با مشکل شقاق روبرو می‌شوند ولی بد نیست بدانید که شقاق دوران بارداری تا حد زیادی قابل پیشگیری است و با رعایت نکاتی ساده می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد.
نوشیدن ۸ الی ۹ لیوان آب در طول روز
مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه
رفتن به موقع به دستشویی و جلوگیری از به تعویق انداختن آن
انجام فعالیت‌های ورزشی سبک و منظم مانند پیاده‌روی‌های روزانه
کنترل و مدیریت استرس به کمک یوگا و مدیتیشن
درمان به موقع یبوست به کمک ملین‌ها و رژیم‌های غذایی مناسب
استفاده از دستمال توالت نرم و بدون اسانس
استفاده از توالت فرنگی
پرهیز از زور زدن و نشستن طولانی مدت در توالت

شقاق در بارداری قابل درمان است و برای درمان آن روش‌های درمانی گوناگونی وجود دارد. اگر علائم و نشانه‌های شقاق در مراحل اولیه آن قرار داشته باشند می‌توان به کمک روش‌های درمان خانگی به راحتی آن را درمان کرد. در صورتی که خونریزی و درد ناشی از شقاق به مرور زمان تشدید شود و افزایش یابد دیگر از روش‌های درمان خانگی نمی‌توان پاسخ مثبتی گرفت و باید درمان پزشکی شقاق را آغاز کرد.
از مهم‌ترین روش‌های درمان خانگی شقاق که می‌تواند به درمان شقاق در بارداری کمک کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف مرتب روغن زیتون همراه با وعده‌های غذایی
نشستن در ظرف آب گرم برای مدت زمان ۱۵ الی ۲۰ دقیقه
استفاده ی موضعی از ژل تازه آلوئه ورا برای تسکین درد و التهاب
نوشیدن آب و مایعات فراوان در طول روز
رژیم غذایی سرشار از فیبر
خشک و تمیز نگه داشتن مقعد
استفاده از سرکه سیب
برای درمان پزشکی شقاق هم بسته به شدت علایم و نشانه‌ها می‌توان از روش‌هایی مانند عمل جراحی و درمان با لیزر استفاده کرد.