اجتماعی شدن کودک، آشنایی با مراحل آن
کودک از همان ابتدای کودکی، یک موجود اجتماعی است. او دوست دارد لمس شود و توسط مادر در آغوش کشیده شود.
تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که فرزندتان چگونه یاد می‌گیرد تا با دوستانش ارتباط برقرار کند و از چه زمانی شروع به دوست پیدا کردن و اجتماعی شدن خواهد کرد. همه این‌ها به شما بستگی دارد. شما اولین دوست و فرد مورد علاقه فرزندتان هستید و او از شنیدن صدا و دیدن چهره‌تان لذت میبرد. به کمک شما، کودکتان با دیگران ارتباط برقرار می‌کند و این شروعی برای رشد مهارت‌های اجتماعی فرزندتان است. در ادامه بیشتر با زمان و راهکار‌های اجتماعی شدن کودک آشنا می‌شویم.
شروع اجتماعی شدن کودک
از زمانی که کودک متولد می‌شود، شروع به ارتباط با دیگران خواهد کرد. توانایی او برای اجتماعی شدن در سال‌های ابتدایی زندگی‌اش تنها به ارتباط با شما محدود می‌شود. تمام تلاش‌های او در این زمان به کشف توانایی‌هایش مانند قاپیدن و برداشتن اشیا خلاصه می‌شود. حتی زمانی که هنوز قادر به صحبت کردن نیست، گفت و گوی شما با او باعث رشد مهارت‌های زبانی‌اش خواهد شد. از سن دو سالگی کودک کم‌کم شروع به بازی کردن و لذت بردن از ارتباط با بچه‌های دیگر می‌کند. مانند سایر مهارت‌های اجتماعی، این مهارت هم نیاز به آزمون و خطا دارد.
راه‌های اجتماعی شدن کودک
یک ماهگی
کودک از همان ابتدای کودکی، یک موجود اجتماعی است. او دوست دارد لمس شود و توسط مادر در آغوش کشیده شود و شروع به تولید صدا‌های مختلفی به منظور صحبت کردن می‌کند. در این سن، کودک به چهره شما دقت می‌کند و از تماشای چهره شما لذت میبرد و گاهی قصد تقلید حرکات و رفتار شما را دارد. او همچنین به صدا‌ی گوش می‌دهد و تلاش می‌کند آن را تقلید کند. تماس چشمی با کودک بسیار مهم است، زمانی که با او صحبت می‌کنید، به چهره‌اش نگاه کنید. به زودی او مراحل رشد و توسعه زبانی را از گریه کردن و غان و غون کردن تا غرغر کردن پشت سر خواهد گذاشت.
سه ماهگی
در حال حاضر کودکتان، اکثر اوقات خود را صرف نگاه کردن به اطرافش می‌کند. اولین لبخند کودک را این هفته خواهید دید که و این مهم‌ترین رویداد در زندگی والدین است. به زودی کودک در لبخند زدن، حرفهای می‌شود و همراه با لبخند زدن به شما برای برقراری ارتباط، برای خندیدن صدایی شبیه به غرغر کردن تولید می‌کند.
چهار ماهگی
کودک شما در این سن پذیرای عده زیادی علاوه بر پدر و مادرش خواهد بود و با جیغ و فریاد کردن از سر شادی به آنها خوش‌آمد می‌گوید. با این حال فقط نسبت به والدینش احساس نزدیکی می‌کند. کودک شور و اشتیاق ویژه‌ای نسبت به شما نشان می‌دهد و این نشان‌دهنده پیوند عمیق او با شماست. در این هفته او شروع به بیان حرفهای نامفهومی می‌کند.
هفت ماهگی
در این ماه کودک تلاش بسیار زیادی برای ارتقای مهارت‌هایش به منظور رو به رو شدن با کودک دیگر انجام می‌دهد. اگر یک مجموعه اسباب‌‌بازی در اختیار دو کودک قرار دهید، آنها تمایلی به بازی کردن با یکدیگر ندارند. در این ماه کودک با وجود افزایش جنب و جوش ، علاقه اندک و زودگذری نسبت به کودکان دیگر نشان می‌دهد. اکثر ارتباطات او با سایر بچه‌ها به یک نگاه و چنگ زدن خلاصه می‌شود.
دوازده ماهگی
در این سن کودک رفتار‌های ناهنجار اجتماعی از خود نشان می‌دهد. در صورتی که او را برای مدت کوتاهی ترک کنید، شروع به گریه کردن می‌کند و در صورت رفتن به آغوش شخص دیگری جز شما و پدرش، جیغ و داد را می‌اندازد. بسیاری از کودکان در این سن دچار اضطراب جدایی هستند و این مشکل در سن ۱۰ تا ۱۸ ماهگی به اوج خود می‌رسد.
سیزده تا بیست و سه ماهگی
کودک نوپای شما علاقه‌مند به جهان اطراف خود است، او یاد می‌گیرد که با دیگران صحبت کند و به خوبی با آنها ارتباط برقرار کند. او همچنین یاد می‌گیرد که دوستی برای خود پیدا کند و از شرکت در گروه‌های دوستان همسال خود یا بزرگتر لذت میبرد. البته بین سن یک تا دو سالگی کودکان تعصب شدیدی نسبت به اسباب‌بازی‌هایشان دارند و این رفتار آنها ممکن است باعث نگرانی والدینی خواهد شد که میل‌اند فرزندشان تقسیم کردن را یاد بگیرد. همچنین کودک از رفتار دوستانش تقلید می‌کند یا زمان زیادی را صرف تماشای کار آنها می‌کند.
بیست و چهار تا سی و شش ماهگی
اجتماعی شدن کودک در این سن وارد مرحله قابل توجهی می‌شود. در این سن کودک بسیار لجباز، خودخواه و یکدنده خواهد شد. او به هیچ وجه از موضع و تصمیم خود کوتاه نمی‌آید و برای رسیدن به چیزی که می‌خواهد پای‌اش را در یک کفش می‌کند. نگران نباشید. به مرور و با بزرگتر شدن او مشارکت و تقسیم کردن را با راهنمایی شما یاد می‌گیرد.
چشم‌انداز آینده
اجتماعی شدن کودک به مرور و با بزرگتر شدن کودک، با تغییرات منحصر به فردی رو به رو می‌شود. همان‌طور که کودکتان بزرگ می‌شود، او از حضور در کنار افراد دیگر لذت میبرد و به طرف آنها جذب خواهد شد. او به مرور یاد می‌گیرد که چطور در موقعیت‌های اجتماعی مختلف، واکنش نشان دهد و در کنار همسالانش رشد پیدا کند. زمانی که او همدردی را می‌آموزد و به لذت داشتن همبازی پی میبرد، به خوبی رشد می‌کند و دوستی‌های بلند‌مدتی خواهد داشت.
باید‌هایی برای اجتماعی شدن کودک
- در چند ماه اول به طور مرتب در دسترس کودک باشید و به او توجه نشان دهید. او توجه را دوست خواهد داشت و از دیدن چهره شما لذت میبرد.
- در صورت مشاهده نشانه‌های اضطراب جدایی در کودک، نگران نشوید. این نشانه‌ها معمولا از ابتدای هفت ماهگی آشکار است.
- کودکان نوپا از دیدن و وقت گذراندن با افراد پیر و جوان و هم سن و سال خود لذت می‌برند، مخصوصا به این دلیل که آنها سرشان را گرم می‌کنند.
- اگر کودک با رفتن به آغوش بقیه گریه می‌کند، او را از آغوش طرف مقابل بگیرد و سعی کنید به او آرامش و احساس امنیت دهید. در حالی که طرف مقابل کنار شما ایستاده، کودک را در آغوش خود نگاه دارید. سپس با او وارد صحبت شوید و بازی کنید.
- سپس برای مدت کوتاهی کودک را تحت نظارت خودتان، تحویل شخص مطمئنی دهید و خودتان در همان نزدیکی‌ها بمانید تا عکس‌العمل کودک را مشاهده کنید. اگر کودک داد و بیدا کرد، یک بار دیگر امتحان کنید.
به جنگ نگرانی‌ها بروید
- اگر فرزندتان جز شما و پدرش نسبت به افراد دیگر علاقه‌ای نشان نمی‌دهد، صرف نظر از اینکه چه قدر تلاش می‌کنید تا او را از این وضعیت خارج کنید، مشورت با پزشک را در برنامه‌های خود قرار دهید.
- کودکان نوپا (یک تا سه سال) ممکن است رفتار غیر‌دوستانه‌ای با بچه‌های دیگر داشته باشند، مخصوصا زمانی که پای اسباب‌بازی‌ها در میان باشد.
ا- گر کودک بیش از حد رفتار‌های پرخاشگرانه‌ای دارد و قادر نیست بدون کتک زدن، هل دادن یا ضربه زدن با دیگران ارتباط برقرار کند، حتما او را نزد پزشک ببرید. (اکثر این رفتار ناشی از احساس ترس و ناامنی در کودکان است). اگرچه کودکان گاهی اوقات رفتار‌های غیر‌دوستانه‌ای از خود نشان می‌دهند، اما بروز رفتار‌های پرخاشگرانه به طور همیشگی، غیر عادی است و باید جدی گرفته است.
راهکار‌های توصیه در این مقاله برای اجتماعی شدن کودک و سپری کردن اصولی و مفید مراحل آن، سودمند است. می‌توانید به عنوان پدر و مادر شرایطی را فراهم کنید که او هر چه بیشتر در جمع قرار بگیرد و مهارت‌هایش را در این زمینه ورزیده کند.
منبع:
کودکت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼