سلامت روان در بارداری، چه اهمیتی دارد؟
بارداری از حساس‌ترین دوران‌های زندگی انسان است.
بارداری از حساس‌ترین دوران‌های زندگی انسان است. صدمات وارده بر جنین در دوران بارداری می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از اختلالات جسمی و روانی در سال‌های بعدی زندگی فرد باشد، به‌طوری‌که زمینه بسیاری از اختلالات روان‌پزشکی دوران بزرگسالی را باید در دوران جنینی جست و جو کرد. سه ماهه اول بارداری آسیب‌پذیری نسبت به استرس بیشتر است. برای مثال زنان بارداری که در اوایل بارداری زلزله را تجربه می‌کنند، نسبت به زنانی که در ماه‌های آخر بارداری هستند و در شرایط یکسان قرار دارند، عوارض بیشتری را نشان می‌دهند. وجود همزمان سایر عوامل خطر نظیر عفونت، کمبود ریزمغذی‌ها در مادر و... موجب تشدید اثرات منفی استرس روی مادر و جنین می‌شود.
شایع‌ترین و مهم‌ترین استرس‌های زنان باردار
اضطراب و نگرانی در مورد سلامت جنین
مرگ یکی از نزدیکان
مشاجره و مشکل ارتباطی با همسر و خانواده‌اش
کاهش ناگهانی و قابل ملاحظه در درآمد خانواده
مسائل و مشکلات مربوط به شغل همسر
نگرانی در مورد دشواری‌های بارداری
احساس کم‌تجربگی مادران جوان
مطالعات و بررسی‌های متعدد روی زنان باردار نشان‌دهنده این فرضیه است که سطح بالای استرس‌های روانی‌اجتماعی در طول دوران بارداری، خطر زایمان زودرس و در نتیجه تولد نوزاد با وزن کمتر از میزان طبیعی را افزایش می‌دهد. همچنین استرس دوران بارداری روی فرآیند رشد و تکامل ذهنی، روانی جنین اثر سوء دارد و موجب اختلالات رفتاری در دوران کودکی می‌شود. در ضمن سطح بالای اضطراب مادر در بارداری خطر بیماری را در شیرخوار افزایش می‌دهد و معمولا الگوی خواب و تغذیه آشفته‌ای دارند.افسردگی دوران بارداری یا پس از زایمان، از مشکلات رایج در بین زنان باردار است که در اغلب موارد تشخیص داده نمی‌شود، گاه از همان روزهای ابتدایی بارداری آغاز می‌شود اما گاهی هم از ماه سوم به بعد بروز می‌کند. نشانه‌های افسردگی ممکن است همزمان با هم و یا به‌تدریج بروز کنند. مانند: خوابیدن بیش از حد یا بی‌خوابی، گریه کردن، تند‌مزاجی، احساس غم، ناامیدی،کاهش شدید انگیزه برای انجام امور، ولع خوردن یا بی‌اشتهایی شدید، کاهش تمرکز و فراموشکاری، احساس بی‌ارزش بودن، گوشه‌گیری و قطع ارتباط با دوستان، درد در قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس و احساس خفگی و کلافگی
راهکارهای پیشگیری
آموزش مادر باردار و همسر وی
-فیزیولوژی حاملگی، تغییرات فیزیولوژیکی(طبیعی) به هنگام بارداری و زایمان
-چگونگی آماده کردن فرزند یا فرزندان خانواده برای پذیرش یک عضو جدید
-کاهش اضطراب زن باردار از طریق آگاه‌سازی و افزایش اطلاعات
وظایف همسر در دوران بارداری
-ایجاد محیط و فضایی امن: با ناراحتی‌های دوران بارداری مانند تهوع، استفراغ و غیره اظهار همدلی کرده و در صورت بروز نشانه‌های ناراحت‌کننده و خطرناک با پزشک تماس بگیرد.
-در انجام کارها و فعالیت‌هایی که تا آن زمان به عهده زن بوده، همکاری و مشارکت کند تا زن احساس خستگی، ناتوانی و درماندگی نداشته باشد.
-سعی کند اضطراب، نگرانی‌ها، خیال‌پردازی‌های زن را درک کرده و با او همدلی و هم فکری کند.
وظایف تیم سلامت
دوران بارداری و پس از زایمان با تغییرات روان‌شناختی و فیزیولوژیک بسیار مهمی همراه می‌شود. بنابراین لازم است تیم سلامت، مراجعه‌کنندگان و خانواده آنهایی را که مستعد ابتلا به اختلالات روانی در طی دوره بارداری و پس از زایمان هستند، شناسایی و در خصوص مراقبت‌ها و حمایت‌های این دوره آنها را راهنمایی کنند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼