مشکلات زنان در روابط زناشویی، علل و استراتژی های درمان

مشکل جنسی، و یا اختلال عملکرد جنسی اختلالی است که در طول هر مرحله از چرخه پاسخ جنسی مانع از آن شود که فرد رضایت از فعالیت جنسی داشته باشد. در ادامه این مطلب می خواهیم در مورد مشکلات جنسی زنان صحبت کنیم.
چرخه پاسخ جنسی دارای چهار مرحله زیر است:
- هیجان
- تحریک
- ارگاسم
- فروکشی
در حالی که تحقیقات نشان می دهد که اختلال عملکرد جنسی شایع است (۴۳٪ از زنان و ۳۱٪ از مردان برخی از درجات آن را گزارش کرده اند)، اما متاسفانه موضوعی است که هر کسی تمایل به صحبت در مورد آن را ندارد. خوشبختانه، بسیاری از موارد اختلال عملکرد جنسی قابل درمان هستند. بنابراین مهم است که نگرانی های خود را با شریک زندگی و دکتر خود در میان بگذارید تا در پی درمان آن باشند.

چه چیزی باعث مشکلات جنسی زنان می شود؟
اختلال عملکرد جنسی می تواند نتیجه یک مشکل جسمی یا روانی باشد.
علل فیزیکی:
بسیاری از بیماری های جسمی می توانند مشکلات جنسی ایجاد کنند. این بیماری ها عبارتند از:
- دیابت
- بیماری های قلبی
- بیماری های عصبی
- عدم تعادل هورمونی
- یائسگی
- بیماری های مزمن مانند بیماری های کلیوی یا نارسایی کبد
- اعتیاد به الکل و مواد مخدر
علاوه بر این، عوارض جانبی برخی از داروها، از جمله برخی داروهای ضد افسردگی، می تواند بر روی میل و عملکرد جنسی تاثیر گذار باشد.
علل روانی:
این علل عبارتند از:
- استرس ناشی از کار و اضطراب
- نگرانی در مورد عملکرد جنسی
- مشکلات زناشویی و خانوادگی
- افسردگی
- احساس گناه
- اثرات آسیب جنسی گذشته

انواع مشکلات جنسی زنان
رایج ترین مشکلات مربوط به اختلال عملکرد جنسی در زنان عبارتند از:
مهار کردن میل جنسی:
این مشکل شامل فقدان میل جنسی و یا علاقه به رابطه جنسی است. عوامل بسیاری از جمله تغییرات هورمونی، بیماری ها و درمان آن ها (به عنوان مثال سرطان و شیمی درمانی)، افسردگی، بارداری، استرس و خستگی می توانند به عدم تمایل به برقراری رابطه جنسی کمک کنند. خستگی یا روال جنسی منظم و یکنواخت نیز ممکن است به فقدان شور و شوق در رابطه جنسی منجر شوند. به عنوان مثال شغل های سخت و نگهداری از کودک می تواند موجب کاهش میل جنسی شود.
ناتوانی در تحریک شدن:
برای بسیاری از زنان مشکلات جنسی به دلیل عدم تحریک مناسب رخ می دهد. این عامل ممکن است به اضطراب یا تحریک ناکافی مربوط شود. علاوه بر این، محققان در حال تحقیق بر روی این موضوع هستند که چگونه مشکلات جریان خون موثر بر مهبل (واژن) به عدم برانگیختگی کمک می کند.
عدم ارگاسم (ناتوانی جنسی آنورگاسمی):
این موضوع به معنی فقدان رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) است. به ارگاسم نرسیدن با مهار جنسی، بی تجربگی، عدم آگاهی و عوامل روانی مانند احساس گناه، اضطراب، و یا آسیب جنسی در گذشته ایجاد می شود. دیگر عوامل موثر در ناتوانی جنسی آنورگاسمی شامل تحریک ناکافی، برخی داروها، و بیماری های مزمن می باشند.
مقاربت دردناک:
برخی از بیماری ها از جمله اندومتریوز، وجود توده در لگن، کیست تخمدان، التهاب واژن، خشکی واژن و حضور بافت اسکار که از عمل جراحی و یا یک بیماری مقاربتی ایجاد می شود، می توانند مقاربت را دردناک کنند. یک بیماری به نام واژینیسموس دردناک نیز وجود دارد که در آن اسپاسم غیر ارادی در ماهیچه هایی ورودی واژن اتفاق می افتد. در این بیماری زنان از دخول دردناک ترس دارند. این بیماری ممکن است به دلیل تجربه دردناک گذشته ایجاد شود.

چگونه یک مشکل جنسی در زنان تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص مشکلات جنسی زنان پزشک احتمال زیاد یک ارزیابی کامل از علائم و معاینه فیزیکی را انجام می دهد. در این ارزیابی ها معاینه لگنی برای بررسی سلامت اندام های تناسلی و پاپ اسمیر برای تشخیص تغییرات در سلولهای دهانه رحم انجام می شود. ضمن این که ممکن است آزمایش های دیگر به منظور رد کردن هر گونه بیماری تجویز شود.
ارزیابی از دیگر عوامل مؤثر مانند ترس، اضطراب، آسیب جنسی از گذشته، مشکلات زناشویی، مصرف الکل یا مواد مخدر نیز کمک خواهد کرد که علاوه بر تشخیص علت مشکل، توصیه های مناسب برای درمان نیز تجویز شود.

درمان مشکلات جنسی زنان
اکثر مشکلات جنسی را می توان با درمان مشکلات جسمی یا روانشناختی زمینه ای اصلاح کرد. استراتژی های درمانی به شرح زیر می باشند:
آموزش:
آموزش در مورد آناتومی بدن انسان، عملکرد جنسی، و تغییرات طبیعی مرتبط با افزایش سن، و همچنین رفتارهای جنسی و پاسخ، ممکن است به زنان برای غلبه بر اضطراب در مورد عملکرد جنسی خود کمک کند.
افزایش تحریک:
در این درمان از فیلم ها و یا کتاب های آموزشی استفاده شده و به فرد آموزش داده می شود که چگونه بیشتر تحریک شود.
استفاده از تکنیک های حواس پرتی:
توهمات مثبت، تمرین مقاربت، موسیقی، فیلم، و یا تلویزیون می تواند برای افزایش آرامش و از بین بردن اضطراب در زمان برقراری رابطه جنسی کمک کننده باشد.
تشویق رفتارهای غیر مقاربتی:
رفتارهای غیر مقاربتی فیزیکی مانند فعالیت های تحریک کننده ای مثل ماساژ می تواند برای ترویج آرامش و افزایش ارتباط بین همسران مفید باشد.
کم کردن درد:
استفاده از موقعیت های جنسی که اجازه می دهد که درد ناشی از دخول کم شود، در درمان مشکلات جنسی زنان مفید است. استفاده از لوبریکانت های واژینال (کرم) و یک حمام آب گرم قبل از مقاربت می تواند به کاهش درد ناشی از اصطکاک و افزایش آرامش کمک کند.
موفقیت درمان برای ناتوانی جنسی در زنان بستگی به علت زمینه ای مشکل دارد. برای مشکلات جنسی مربوط به یک بیماری جسمی قابل درمان و یا قابل برگشت معمولا آینده خوبی وجود دارد. اختلالات خفیف که مربوط به استرس، ترس، یا اضطراب است اغلب با مشاوره، آموزش، و بهبود ارتباط بین زن و شوهر درمان می شود.

هورمون ها چگونه بر روی عملکرد جنسی تاثیر می گذارند؟
هورمون نقش مهمی در تنظیم عملکرد جنسی در زنان بازی می کنند. با کاهش هورمون استروژن که مربوط به افزایش سن و یائسگی است، بسیاری از زنان برخی از تغییرات در عملکرد جنسی از جمله خشکی واژن و کاهش حس دستگاه تناسلی را تجربه می کنند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهد که سطوح پایین هورمون مردانه تستوسترون به کاهش برانگیختگی جنسی، حس ناحیه تناسلی و اوج لذت جنسی کمک می کند. محققان هنوز در حال بررسی بر روی مزایای هورمون ها و دیگر داروها، از جمله ویاگرا، برای درمان مشکلات جنسی زنان هستند.

هیسترکتومی چگونه بر روی عملکرد جنسی تاثیر می گذارد؟
بسیاری از زنان بعد از هیسترکتومی (عمل جراحی برداشتن رحم) تغییرات عملکرد جنسی را تجربه می کنند. این تغییرات ممکن است شامل از دست دادن میل جنسی و همچنین کاهش احساس ناحیه تناسلی و واژن باشد. این مشکلات معمولا با تغییرات هورمونی رخ می دهند. علاوه بر این، اعصاب و عروق خونی برای عملکرد جنسی مهم هستند. این عروق و اعصاب نیز ممکن است طی این عمل آسیب دیده و موجب ایجاد مشکلات جنسی در زنان شوند.

یائسگی چگونه بر روی عملکرد جنسی تاثیر می گذارد؟
فقدان استروژن پس از یائسگی معمولا به تغییرات در عملکرد جنسی زنان منجر می شوند. تغییرات احساسی که اغلب همراه با یائسگی رخ می دهند می توانند به از دست دادن علاقه برای داشتن رابطه جنسی و یا عدم توانایی برای تحریک شدن منجر شوند. هورمون درمانی جایگزین (HRT) در شرایط خاصی، مانند از دست دادن حس در مهبل, عملکرد جنسی را بهبود می بخشد.
لازم به ذکر است که برخی از زنان یائسه افزایش رضایت جنسی را گزارش کرده اند. این موضوع معمولا به علت کاهش اضطراب باردار شدن رخ می دهد. علاوه بر این، زنان یائسه اغلب مسئولیتی در قبال بزرگ کردن فرزند ندارند و این موضوع اجازه می دهد که از رابطه خود لذت بیشتری ببرند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از زنان در برهه ای از زندگی خود دچار مشکل در عملکرد جنسی می شوند. اما زمانی که این مشکل طولانی شود و باعث شود خودتان یا همسرتان از این موضوع شکایت داشته باشید یا بر روی روابطتتان تاثیر منفی داشته باشد باید برای ارزیابی علت با پزشک مشورت کنید.