چگونگی شیردهی به نوزاد، کی و کجا؟

شیر دادن مادر به نوزاد بهتر است هرچه سریع‌تر (ظرف نیم ساعت اول بعد از زایمان و نهایتاً یک تا دو ساعت بعد از زایمان) شروع شود و به طور مستمر برقرار باشد. مکیدن مکرر پستان مادر توسط نوزاد، علاوه بر ایجاد نشاط و آرامش برای مادر و سلامتی او در موفقیت مادر برای شیردهی نیز بسیار مؤثر است، در حالی که ناراحتی، بیماری و نارضایتی مادر و نگرانی و تشویش او تأثیر بسیار زیادی بر کاهش میزان شیر خواهند داشت.

مادر شیرده چه چیزی بخورد؟
شست ‌و شوی پستان‌‌ها با آب، روزانه یک بار کافی است، اما قبل از هر بار شیر دادن لازم است دست‌‌ها با آب و صابون شسته شوند. لازم است مادر تغذیة صحیح و مناسبی داشته باشد و کالری کافی دریافت نماید و از تلاش برای کاهش وزن اجتناب کند. همچنین مصرف شیر اهمیت زیادی دارد، اما در صورتی که مادر به شیر حساسیت دارد یا خوردن آن را دوست ندارد، می‌تواند از سایر جانشین‌‌های شیر مانند ماست، پنیر یا کشک استفاده، یا روزانه یک گرم کلسیم به صورت مکمل دارویی مصرف کند. توجه داشته باشید این باور که موادی مانند شیر، جوی دوسر و چای باعث افزایش شیر مادر می‌شوند، صحیح نیست.

برای شیر خوردن نوزاد چه نکاتی لازم است؟
در شیر خوردن نوزاد لازم است به نکات زیر توجه شود:
وقتی نوزاد، شروع به مکیدن پستان می‌کند اجازه بدهید هر چقدر که می‌خواهد این کار را ادامه دهد و خودش از مکیدن، دست بردارد. توجه داشته باشید که تخلیة شیر پستان در برخی از شیرخواران پنج دقیقه و در برخی دیگر شاید حدود بیست دقیقه یا بیشتر طول بکشد. بیشترین مقدار شیر در همان لحظات اولیه دریافت می‌شود (50 درصد در دو دقیقة اول و 80 درصد در چهار دقیقة اول)
هرگز پستان را از دهان شیر خوار بیرون نکشید. در صورتی که هنگام شیر دادن دچار درد شدید می‌توانید با گذاشتن انگشت کوچک خود در گوشة دهان شیرخوار، فشار منفی را کاهش دهید و سپس به آرامی ‌پستان را خارج کنید.
- در پایان شیر دادن، هوایی را که شیرخوار هنگام مکیدن شیر بلعیده است، خارج کنید.

چه علائمی‌در نوزاد، کافی بودن شیر مادر را تأیید می‌کند؟
- به مدت دو تا چهار ساعت بعد از شیر خوردن، خواب راحت داشته باشد.
- بر اساس منحنی رشد، افزایش وزن مطلوب داشته باشد.
- در مدت ۲۴ ساعت، شش تا هشت بار دفع ادرار داشته باشد و کهنة خود کاملاً را خیس کند (در صورتی که به جز شیر مادر مایعات دیگری مصرف نکرده باشد.
- روزانه دو تا پنج بار دفع مدفوع داشته باشدکه البته با افزایش سن شیرخوار، این تعداد دفعات کاهش می‌یابد.
- شادابی پوست و سلامت ظاهری و هوشیاری داشته باشد.
اگر کودک هر دو پستان را تخلیه کند، ولی باز هم به خواب نرود یا خوابش سبک باشد و بعد از چند دقیقه بیدار شود یا اینکه کمتر از حد طبیعی وزن بگیرد، نشانه کمبود شیر مادر است.