لخته خون در پریود، علت بروز

لخته خون در پریود می‌تواند به علت بیماری‌هایی مانند پولیپ رحم، آندومتریوز، عدم تعادل هورمونی و اختلالات خونریزی ایجاد شود. پزشک ممکن است برای درمان لخته قاعدگی، دارو‌های هورمونی یا قرص‌های ضد بارداری را توصیه کند.
خانم‌ها ممکن است از وجود لخته خون در زمان قاعدگی نگران شوند، اما این حالت کاملا طبیعی بوده و به ندرت جای نگرانی دارد. لخته خون در پریود؛ مخلوطی از سلول‌های خونی، بافت جداره رحم و پروتئین‌های موجود در خون هستند که به تنظیم جریان خون کمک می‌کنند.
برخی بیماری‌ها می‌توانند باعث بروز لخته‌های بزرگ خون شوند که اغلب با خونریزی یا درد شدید در قاعدگی همراه هستند. اگر نگران لخته‌های خون در دوره قاعدگی خود هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

داشتن لخته خون در پریود به چه معناست؟
ممکن است از دیدن لخته غلیظ خون در دوره قاعدگی متعجب شوید، اما در بیشتر موارد، لخته‌های خون بخشی طبیعی از قاعدگی هستند. این حالت معمولا به این معنا نیست که مشکلی وجود دارد، اما گاهی اوقات می‌تواند نشانه‌ای از بیماری باشد.
لخته‌های خون بخشی طبیعی از مکانیسم دفاعی بدن هستند. بافت غلیظ و ژله مانند لخته خون در پریود مانع از خونریزی شدید قاعدگی می‌شوند. این حالت شبیه به لخته شدن خون در زمانی است که به بافت بدن به علت بریدگی یا پارگی آسیب وارد می‌شود.
لخته‌های قاعدگی معمولا زمانی روی می‌دهند که خونریزی شدید باشد. لخته‌های خون معمولا در ۲ روز اول قاعدگی که خونریزی شدیدتر است، دیده می‌شوند.
لخته‌ها می‌توانند قرمز روشن یا تیره باشند. لخته‌های بزرگ ممکن است سیاه به نظر برسند. خون قاعدگی در زمان شروع قاعدگی تیره است و هرچه به انتهای قاعدگی نزدیک‌تر شده رنگ آن قهوه ای‌تر می‌شود، زیرا خون کهنه‌تر شده و از بدن با سرعت کمتری خارج می‌شود.

چه زمانی لخته شدن روی می‌دهد؟
لخته‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که جداره رحم، مقدار زیادی خون ترشح کند. زمانی که خون در رحم یا واژن جمع شود، مانند یک زخم روباز شروع به لخته شدن می‌کند.
درجه غلظت در خونریزی قاعدگی هم در طول دوره و هم در دوره‌های دیگر متفاوت است. فرد ممکن است در یک ماه، خونریزی شدید با لخته‌های خون و ماه بعد خونریزی کمتر بدون لخته خون داشته باشد. این تغییر و اختلاف طبیعی بوده و ممکن است به دلیل رژیم غذایی و سبک زندگی رخ دهد.

علت لخته شدن خون در قاعدگی
در زمان قاعدگی، سلول‌های اندومتری از دیواره رحم جدا شده و از بدن خارج می‌شوند. در این شرایط، بدن پروتئین‌هایی را آزاد می‌کند که باعث لخته شدن خون در رحم می‌شوند. این لخته شدن مانع از ادامه خونریزی عروق خونی در جداره رحم می‌شود. خونی که بدن پیش از این ترشح کرده نیز حاوی پروتئین‌های انعقادی است.
زمانی که جریان خون زیاد باشد، پروتئین‌های انعقادی درون خون ممکن است شروع به توده شدن کرده و در نتیجه منجر به بروز لخته قاعدگی شود.
این حالت معمولا زمانی روی می‌دهد که خون قاعدگی قبل از خروج از بدن، در رحم یا واژن جمع شود.

نشانه‌های خطرناک بودن لخته خون در پریود
اگرچه وجود لخته خون در قاعدگی طبیعی است، اما این حالت می‌تواند گاهی نشان دهنده مسئله‌ای پزشکی باشد. اگر لخته‌های خون، ویژگی‌های زیر را دارند بهتر است با پزشک مشورت کنید:
-اندازه آن‌ها بزرگتر از یک سکه ۲۵ تومانی باشد
-تعداد آن‌ها زیاد باشد
-لخته‌ها با جریان خون زیاد همراه بوده به طوری که فرد هر ۱ تا ۲ ساعت نیاز به عوض کردن نوار بهداشتی یا -تامپون داشته باشد
-همراه با درد شدید باشد

بیماری‌هایی که ممکن است باعث بروز لخته شدن خون در قاعدگی شوند
شرایط زیر ممکن است باعث لخته شدن غیر طبیعی خون در قاعدگی شوند:
۱. پولیپ رحم یا فیبروم‌ها
وجود انسداد در رحم ممکن است در عملکرد انقباض رحم اختلال ایجاد کند، به این معنی که رحم نمی‌تواند خون را به طور عادی از بدن خارج کند. در این حالت، خون به آرامی از بدن خارج شده و در نتیجه زمان کافی برای جمع شدن و تشکیل لخته خون وجود خواهد داشت.
انسداد همچنین می‌تواند باعث خونریزی شدید شود که در نتیجه منجر به تجمع بیشتر خون خواهد شد. انسداد ممکن است به علت وجود توده و غده در رحم روی دهد. توده‌هایی مانند پولیپ رحمی و فیبروم‌ها که اگرچه سرطانی نیستند، اما عدم درمان آن‌ها می‌ تواند باعث بروز مشکلات دیگری شود. پولیپ‌های رحمی و فیبروم‌ها شامل مخاط رحمی یا بافت عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند. علائم آن‌ها عبارتند از:
-کمردرد مداوم
-بروز درد در زمان رابطه جنسی
-احساس تورم و پف کردگی
-مشکلات مربوط به باروری
-لکه بینی نامنظم
۲. آندومتریوز
آندومتریوز به شرایطی گفته می‌شود که بافت‌های جداره رحم در خارج از رحم رشد کنند. این اختلال می‌تواند منجر به علائم متعددی شود که ممکن است در زمان قاعدگی بدتر شوند.
علائم آندومتریوز عبارتند از:
-بروز درد و گرفتگی در لگن یا کمر
-خونریزی زیاد در زمان قاعدگی
-قاعدگی دردناک
-بروز درد در زمان رابطه جنسی
-مشکلات مربوط به باروری
۳. آدنومیوز
در افراد مبتلا به آدنومیوز، دیواره داخلی رحم در دیواره عضلانی رحم رشد می‌کند. در این شرایط، بافت مخاطی رحم و دیواره رحم ضخیم‌تر شده که می‌تواند منجر به خونریزی شدید در زمان قاعدگی شود.
در نتیجه، لخته خون در پریود بیشتر ظاهر می‌شود.
۴. عدم تعادل هورمونی
تعادل هورمون‌ها در بدن برای حفظ سلامت رحم ضروری است. عدم تعادل برخی از هورمون‌ها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی از جمله قاعدگی شدید یا لخته شدن خون شود.
۵. سقط جنین
به هنگام سقط جنین، بسته به دوره حاملگی، لخته‌های بزرگی از خون از بدن خارج می‌شود. گاهی اوقات فرد نمی‌داند که باردار است، بنابراین، ممکن است این لخته‌ها را با لخته قاعدگی اشتباه بگیرد.
۶. بزرگ شدن رحم
بعد از بارداری، رحم اغلب تا حدودی بزرگتر از قبل می‌شود. بزرگ شدن رحم همچنین می‌تواند به علت مشکلات ساختاری مانند فیبروم‌ها باشد. در نتیجه فضای اضافی برای تجمع خون به وجود خواهد آمد که می‌تواند منجر به لخته شدن خون قبل از خروج از بدن شود.
۷. اختلالات خونریزی
برخی از اختلالات خونریزی ممکن است مسئول خونریزی‌های شدید قاعدگی باشند، زیرا می‌توانند بر پروتئین‌های انعقادی اثر گذارند. رحم به این پروتئین‌ها برای بند آوردن خونریزی قاعدگی نیاز دارد.
اختلالاتی نظیر اختلال عملکرد پلاکتی یا بیماری فون ویلبراند (VWD) ممکن است باعث بروز قاعدگی‌های شدید شوند.

زمان مراجعه به پزشک
افرادی که خونریزی بسیار شدید و یا لخته‌هایی به بزرگی یک سکه ۲۵ تومانی در زمان قاعدگی دارند، باید به پزشک مراجعه کنند، به ویژه اگر علائم یا نشانه‌هایی که در بالا ذکر شد را نیز داشته باشند.

خونریزی شدید چیست؟
فرد مبتلا به خونریزی شدید ممکن است در طی ۲ ساعت مجبور شود که بیش از یک بار، نوار بهداشتی، تامپون یا فنجان قاعدگی خود را عوض کند. همچنین ممکن است نیاز به دو نوار بهداشتی داشته و به علت خونریزی، در فعالیت‌های روزانه او اختلال ایجاد شود.
کم خونی به دلیل خونریزی شدید
افرادی که خونریزی‌های بسیار شدید دارند، در معرض کم خونی ناشی از کمبود آهن قرار خواهند گرفت. کم خونی زمانی روی می‌دهد که سلول‌های قرمز خون کمتر از حد معمول باشند. پایین بودن سطح آهن می‌تواند باعث بروز این حالت شود، زیرا بدن برای تولید سلول‌های خونی سالم و جدید نیاز به آهن دارد.
علائم کمبود آهن عبارتند از:
-خستگی عمومی
-ضعف
-تنگی نفس
اگر درباره علت بروز لخته خون در پریود خود مطمئن نیستید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص و درمان لخته قاعدگی
برای تشخیص علت لخته غیرعادی خون در قاعدگی، پزشک از شما درباره نشانه‌ها و علائم سوال کرده، معاینه فیزیکی انجام خواهد داد و ممکن است آزمایش خون یا برخی آزمایش‌های تصویربرداری را تجویز کند.
تشخیص علت به پزشک این امکان را می‌ دهد که بهترین نوع درمان را به شما توصیه کند.
اگر پزشک تشخیص دهد که فرد خون زیادی از دست می‌دهد یا در معرض ابتلا به کم خونی است برای او مکمل آهن تجویز خواهد کرد.
همچنین، پزشک ممکن است کار‌های زیر را به شما توصیه کند:
-نوشیدن آب کافی
-عدم مصرف آسپرین که ممکن است خونریزی را بدتر کند
-داشتن یک رژیم غذایی سالم حاوی غذا‌های غنی از آهن
-انجام فعالیت بدنی منظم

دارو برای درمان لخته خون در پریود
پزشک ممکن است برای کمک به تعادل هورمون‌ها و کنترل خونریزی شدید، دارو‌های هورمونی تجویز کند.
همچنین ممکن است پزشک استفاده یا تغییر روش‌های پیشگیری از بارداری را توصیه کند. دستگاه‌های داخل رحمی (IUD) که حاوی پروژستین هستند و برخی از قرص های ضد بارداری ممکن است به کاهش جریان خون کمک کنند.
بعلاوه ممکن است پزشک برای کاهش علائمی مانند گرفتگی و درد، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) تجویز کند.
افرادی که ترجیح می‌دهند از درمان‌های هورمونی استفاده نکنند، ممکن است بخواهند دارو‌هایی را امتحان کنند که لخته شدن خون را کنترل می‌کنند. در این باره بهتر است با پزشک مشورت کنید.

کلام آخر
لخته‌ خون در پریود طبیعی بوده و معمولا نشان دهنده خونریزی شدید است. با این حال، در صورت مشاهده خونریزی شدید یا لخته‌های زیاد به همراه دیگر علائم در قاعدگی، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
عوامل مختلفی می‌توانند باعث بروز قاعدگی غیرطبیعی شوند. با تشخیص علت و درمان آن می‌توان به کاهش و کنترل لخته‌های قاعدگی کمک کرد.