احتمال دوقلوزایی با کلومیفن، چگونه اتفاق می افتد؟

باردار بودن با جنینهای دوقلو، سه قلو یا بیشتر می تواند سوالات زیادی را برای مادر و برای همه اطرافیان او بوجود آورد. باردار بودن با بیش از یک جنین یک بارداری چندگانه نامیده می شود. در اینجا به برخی از رایج ترین این سوالات اشاره می کنیم. شما می توانید برای پاسخ دوستانه دادن به تقاضاها و ارضای کنجکاوی خودتان آماده شوید.

بارداریهای چندقلو چگونه اتفاق می افتند؟
دوقلوها و چندقلوهای دیگر بطور طبیعی می توانند به دو طریق اتفاق بیفتند. طریقه اول وقتی است که یک تخمک بعد از لقاح به دونیم می شود و ایجاد دوقلوهای همسان یا مونوزیگوت می کند. روش دوم وقتی است که دو یا تعداد تخمک بیشتری بطور همزمان لقاح می یابند (دی زیگوت). داروهای باروری می توانند احتمال آبستن شدن به بیش از یک جنین را بالا ببرند. بعنوان مثال، احتمال داشتن دوقلو وقتی که کلومید مصرف می شود برابر با ۱۰ درصد است. درمانهای باروری دیگری چون باروری آزمایشگاهی (IVF) نیز می توانند به بارداریهای دوقلو یا چندقلو بیانجامند.
یکی از هر ۲۰ بارداری با استفاده از مصرف قرص کلامید، تبدیل به دوقلو می¬شود. کلامید قرصی است که تخمک گذاری را تحریک می کند و ۵ تا ۸ درصد مواقع باعث ایجاد بارداری دوقلو می¬شود. این میزان کمی کمتر از یکی از هر ۱۰ بارداری می-باشد.
شانس داشتن سه قلو (یا بیشتر) با مصرف کلامید پایینتر بوده و کمتر از یک درصد است .
این به معنی باردار شدن چند جنین در یک زمان است که باعث بارداری دوقلو، سه قلو و یا حتی بیشتر میشود. اگر کلامید (کلومیفن) مصرف میکنید، ممکن است نگران داشتن چند نوزاد بطور همزمان باشید. هرچند احتمال بارداری چندقلو با داروهای تزریقی باروری که طی روش درون رحمی تزریق اسپرم و یا روش لقاح خارج رحمی وارد بدن مادر میشود، بیشتر است.

چرا داروی کلامید شانس دوقلوزایی را بالا می برد؟
تخمدانهای یک زن دارای صدها هزار فولیکول هستند که هریک شامل چند سلول تخم نابالغ است. ماهی یک بار چند فولیکول وارد پروسه ی رشد میشوند. معمولاً تنها یک فولیکول بطور کامل رشد کرده و یک تخم آزاد میکند. دلیل این امر این است که زمانی که فولیکول به حد کافی بالغ میشود، هورمونهایی را به جریان خون وارد میکند که به بدن علامت می دهند تا تولید هورمونهای تحریک تخمک گذاری را کاهش دهد.
کلامید بدن را فریب داده و بدن را مجبور به تولید هورمونهای تحریک تخمک گذاری مینماید و باعث میشود تا فولیکولها در تخمدان بالغ شده و احتمال بالغ شدن بیش از یک تخمک و آزاد شدن آن در حین فرآیند تخمک گذاری را افزایش میدهد.
بیشتر دوقلوهایی که به علت مصرف کلامید به دنیا آمده اند همسان نیستند. در فرآیندهای پزشکی که بر روی بر روی بارداریهای دوقلو انجام میشود، متوجه شده اند که یکی از هر پنج دوقلو همسان بوده است. این در حالیست که دوقلوها، غیرهمسان بوده اند.
چرا آنها همسان نیستند؟ کلامید شانس بارداری دوقلو را افزایش میدهد زیرا تخمدانها ممکن است بیشتر از یک تخم آزاد کنند و دوقلوهای همسان از یک تخم بوجود می آیند نه دو تا.

فاکتورهای دیگری که شانس دوقلوزایی را بالا می برند
اروهای باروری تنها دلیل بارداری چند قلو نیستند. حتی بدون مصرف کلامید نیز شانس داشتن بیش از یک نوزاد بسته به فاکتورهایی مانند سن، قد، وزن وسابقه ی خانوادگی افزایش می-یابد.
مصرف دوز بالاتری از دارو نیز احتمال دوقلوزایی را افزایش می دهد. اما مصرف دوز بالاتر از حد نیاز داروی کلامید به طرز عجیبی شانس باردار شدن را کاهش می¬دهد، زیرا می تواند باعث غلظت ترشحات رحمی شده و حرکت اسپرم را کند می کند. به همین علت وقتی پزشکی داروی کلامید را تجویز می کند، آن را با پایینترین دوز آغاز می نماید. اگر آن دوز دارو نتوانست تخمک گذاری را تحریک نماید، آن را افزایش می دهد.
زنانی که کلامید مصرف می کنند و مشکل تخمک گذاری ندارند و خانمهایی که کمتر از ۲۵ سال سن دارند، مکن است ریسک بالایی برای حامگی دوقلو داشته باشند.

چگونه متوجه شویم که با مصرف کلامید دوقلو باردار شده ایم؟
علائم اولیه¬ی حاملگی معمولی با حاملگی دوقلو تفاوتی ندارد. نه در جواب مثبت تست حاملگی و نه در سطوح بالای HCG در آزمایش خون بارداری. این بدان معناست که اگر دوقلو باردار باشید، تا زمانی که سونوگرافی نکرده اید متوجه آن نمی شوید. بر حسب سوابق پزشکی شما، پزشک احتمالاً یک سونوگرافی در شش هفتگی (دو هفته پس از اینکه پریود نشدید)، درخواست میکند، اما این زمان برای تشخیص دوقلو بودن بسیار زود است. اما در هشت هفتگی بارداری دوقلو قابل تشخیص خواهد بود.

اگر پس از مصرف کلامید احتمال بارداری دوقلو وجود داشته باشد، چه اقداماتی باید انجام داد؟
اگر پس از مصرف کلامید دوقلو باردار شدید، نترسید. مراقبتهای خوب در طی بارداری، ریسک عوارض را کاهش داده و حمایت دوستان و خانواده از شما میتواند این امر را به یک موهبت دوچندان تبدیل نماید.
ممکن است شما به علت بارداری دوقلو نیاز داشته باشید که تحت نظر یک متخصص ژنتیک باشید. اگر عوارض بارداری زیاد باشد، پزشک شما را به این متخصص ارجاع خواهد داد.
در حاملگی دوقلو خطرات نیز برای مادر و کودک دوبرابر می-شود. همچنین اگر با کلامید باردار شدید، نشان می دهد که مشکلی در باروری داشته اید. زنانی با سابقه ی ناباروری ریسک بیشتری برای زایمان زودرس دارند. به همین دلیل پزشکتان شما را با دقت بیشتری تحت نظر قرار خواهد داد.
پزشک به احتمال زیاد در انتهای سه ماهه ی اول یک سونوگرافی درخواست می کند. این سونوگرافی نشان می دهد که دوقلوها از یک جفت استفاده میکنند یا در کیسه ی آمنیوتیک یکسانی قرار دارند.
دوقلوهایی که از یک جفت استفاده میکنند، مونوکوریونیک نامیده میشوند. دوقلوهای مونوکوریونیک دوقلوهای همسان هستند و ریسک بالاتری دارند. ۷۰ درصد از دوقلوهای همسان از یک جفت استفاده می کنند. دوقلوهایی که هم از جفت یکسان و هم از کیسه ی یکسان استفاده می کنند، مونوکوریونیک-مونوآمنیوتیک نام دارند. این اتفاق در کمتر از یک درصد از دوقلوها رخ می-دهد و بسیار خطرناک است.
تعداد بسیار زیادی از دوقلوهایی که نتیجه ی مصرف کلامید هستند، از نوع غیر همسان میباشند یعنی جفت و کیسه ی مجزا دارند. البته دوقلوهای همسان نیز با داروهای باروری ایجاد میشوند. به همین دلیل انجام سونوگرافی در اسرع وقت برای تشخیص مونوکوریونیک یا مونوآمنیوتیک

شانس داشتن دوقلوزایی چقدر است؟
براساس اظهارات CDC، وقوع تولد دوقلو در جمعیت عمومی آمریکا درحدود ۳ درصد یا ۳۳٫۵ دوقلو در هر ۱۰۰۰ نوزاد است. اما این آمار عوامل شخصی شما را که می توانند در افزایش شانس داشتن دوقلو، سه قلو یا بیشتر قابل توجه باشند، در نظر نمی گیرد. این عوامل عبارتند از:
- سن شما
- سابقه خانوادگی شما در رابطه با داشتن دوقلو
- داروهائی که مصرف می کنید
بعضی از افراد ادعا می کنند که کارهای دیگری نیز وجود دارند که شما می توانید برای بالا بردن شانس خود برای داشتن دوقلو آنها را انجام دهید، اما آنها اغلب توسط علم پشتیبانی نمی شوند.

بارداریهای دوقلو چگونه تشخیص داده می شوند؟
معمولا، بارداریهای چندقلو از طریق سونوگرافی تشخیص داده می شوند. شما ممکن است برنامه اسکن سونوگرافی روتین واری داشته باشید یا اینکه بخاطر درمانهای باروری یا مشکلات بارداری سونوگرافی داشته باشید. تعداد بسیار اندکی از بارداریهای چندقلو تا زمان تولد تشخیص داده نشده باقی می مانند.
- گاهی چندقلوزائی گمان برده می شود که:
- هورمون بارداری HCG فوق العاده زیاد باشد
- رشد رحم شما بیش از حد انتظار باشد
- مادر حرکات جنینی زیادی را حس کند
- پزشک بیش از یک ضربان قلب را بشنود