بیماری تشنج کودکان، چه علائمی دارد؟

معمولاً تشنج عود نمی‌کند و قابل پیشگویی و پیشگیری هم نیست. در سنین پایین، مغز کودکان به افزایش درجه حرارت بدن حساس است، اما بیشتر آنها بعد از سن پنج سالگی، دچار تشنج نمی‌شوند.
تشنج، حمله یا غش است و از واکنش‌های غیرطبیعی مغز محسوب می‌شود. در حین تشنج، کودک بی‌هوش می‌شود و به مدت چند ثانیه بدنش خشک‌ شده و نفس در سینه حبس می‌گردد بعد از آن دست‌ها و پاهایش را به‌طور منظم باز و بسته می‌کند و این حالت به مدت چند دقیقه ادامه پیدا می‌کند. ممکن است کودک در شروع تشنج فریاد بزند یا ادرار و مدفوع از وی دفع شود. وقتی‌که تشنج به پایان رسید، کودک حالتی بهت‌زده دارد و احتمالاً تمایل به خواب پیدا می‌کند.
شایع‌ترین علت تشنج‌ها، بالا بودن دمای بدن است که با یک بیماری ویروسی مانند آنفلوانزا همراه می‌شود. این نوع را تشنج تب‌دار می‌گویند و معمولاً بین سنین شش ماه تا شش‌سالگی اتفاق می‌افتد. گرایش به مبتلا شدن به تشنج تب‌دار می‌تواند خانوادگی باشد.
از دیگر علت‌های تشنج می‌توان به مننژیت، ورم مغز و در موارد نادر، اختلالات شیمیایی خون همچون پائین بودن قند خون در بیماران مبتلابه دیابت اشاره کرد. گاهی اوقات علت بخصوصی را نمی‌توان یافت. صرع یکی دیگر از علت‌های آن است.

اگر کودکی یک بار تشنج کند آیا ممکن است باز هم دچار این مشکل شود؟
معمولاً تشنج عود نمی‌کند و قابل پیشگویی و پیشگیری هم نیست. در سنین پایین، مغز کودکان به افزایش درجه حرارت بدن حساس است، اما بیشتر آنها بعد از سن پنج سالگی، دچار تشنج نمی‌شوند.
بچه‌هایی که تشنج می‌کنند معمولاً به دارو نیاز ندارند اما در کودکانی که زیر یک سال (4 تا 12 ماهه) که سابقه خانوادگی تب و تشنج و صرع در آنها وجود دارد یا بیش از 2 بار و هر بار بیش از 15 دقیقه این تشنج طول کشیده باشد، بیشتر باید مراقب باشند. از طرفی احتمال تشنج در پسرها بیشتر است.

تشنج در کودکان با چه علائمی همراه است؟
- بالا رفتن ناگهانی درجه حرارت بدن
- فریاد تند و بی‌هوش شدن
- سفت شدن بدن و حبس نفس در سینه
- تکان‌های منظم دست‌وپاها
- ادرار و مدفوع کردن
- گیجی و خواب‌آلودگی

آیا این بیماری خطرناک است؟
تشنج اگرچه وحشتناک و نگران‌کننده است خطر مرگ ندارد ولی درمان جدی آن ضروری است.

ابتدا چه‌کار باید بکنید؟
- هنگامی که کودک دچار تشنج می‌شود، به هیچ وجه استرس نداشته باشید.
- آرامش خود را حفظ کرده و کنار کودک خود بمانید.
- کودک را به یک طرف بخوابانید تا در صورتی که استفراغ کرد، مواد استفراغی باعث خفگی او نشود و لباس‌های او را آزاد کنید.
- در صورتی که قبلا پزشک برای کودک‌تان دارویی به منظور استفاده در هنگام تشنج(البته فقط به صورت مقعدی) تجویز کرده، آن را با آرامش به کار ببرید.
- نیازی نیست دندان های کودک را از هم باز کنید، فقط مطمئن شوید زبان کودک تحت فشار نباشد.
- بعضی از والدین هنگام تشنج کودک به خصوص در همراه بودن با تب سعی می کنند او را پاشویه کنند و یا زیر آب سرد بگیرند. به یاد داشته باشید هیچ کدام از این روش ها موثر نیستند.
- بعد از توقف تشنج اگر کودکتان تب داشته باشد، می‌توانید از شیاف استامینوفن استفاده کنید.
- از آنجا که تشنج ناشی از تب گاهی ناشی از علل مهم و خطرناک است و همچنین به دلیل این که بعضی از علل تشنج‌های بدون تب مثل کمبود قند و کلسیم نیاز به درمان اختصاصی دارد، بلافاصله پس از بروز تشنج به اورژانس زنگ بزنید و یا کودک را سریعا به نزدیک ترین بیمارستان برسانید.

دکتر چه اقدامی انجام خواهد داد؟
اگر تشنج همچنان ادامه داشته باشد به کودک شما یک داروی ضد تشنج تزریق خواهد کرد. اگر اولین تشنج کودک شما در سن کمتر از دو سالگی ایجاد شود دکتر به‌منظور انجام آزمایشات و پی بردن به علت تشنج مانند مننژیت، کودکتان را در بیمارستان بستری می‌کند. در مورد کودک بزرگ‌تر، در صورتی‌که علت تشنج نامعلوم باشد، دکتر وی را به بیمارستان ارجاع می‌دهد. در آنجا آزمایشاتی از کودک به عمل می‌آورد و متخصص اطفال در مورد درمان با داروی ضد تشنج در شرایطی که کودک دچار یک تب عفونی دیگر نیز هست تصمیم می‌گیرد. دکتر در باب نحوه جلوگیری از بالا رفتن سریع دمای بدن در آینده توصیه‌هایی به شما خواهد کرد.