آمپول پرولوتون در بارداری، دلیل تجویز آن

اگر باردار هستید و تا به حال سابقه سقط جنین داشته اید احتمالا با نام آمپول پرولوتون آشنا شده اید. تزریق این آمپول در بارداری باعث تنظیم میزان پروژسترون و کاهش خطر زایمان زودرس و سقط جنین می‌شود. اما عوارض آمپول پرولوتون چیست؟ آیا تزریق آن برای شما خطری به همراه خواهد داشت؟ با ما همراه باشید تا اطلاعات مفصلی درباره این آمپول و عوارض آن به دست بیاورید.

آمپول پرولوتون (Proluton) و دلیل تجویز آن در بارداری چیست؟
آمپول پرولوتون در واقع هورمون سنتتیک است. هورمونی شبیه به هورمون جنسی زنانه پروژسترون. پروژسترون به طور طبیعی در بارداری و هنگام زایمان ترشح می‌شود و عدم تولید کافی هورمون پروژسترون در بارداری باعث زایمان زودرس می‌شود.
تزریق آمپول پرولوتون باعث از بین رفتن انقباضات رحم می‌شود و به این دلیل سطح پروژسترون یا گیرنده‌های پروژسترونی کارایی خود را از دست می‌دهند و پایین می‌افتند. در نتیجه درد‌های زایمانی زیاد می‌شود. با این وجود پروژسترون موجود در این آمپول، رحم را شل می‌کند و اجازه انقباض به آن نمی‌دهد. ۲۵۰ میلی گرم پرولوتون به متعادل نمودن این چرخه کمک کرده و خطر سقط جنین را کاهش می‌دهد.

نحوه مصرف پرولوتون
مقدار مصرف با توجه به عوارض آمپول پرولوتون در بارداری حتما باید توسط پزشک مشخص گردد. این آمپول به صورت عضلانی (به عضله باسن یا بازو) تزریق می‌گردد. معمولا دوز آن بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرم با توجه به تشخیص پزشک متغیر است. اگر فرد باردار باشد در ماه‌های اولیه هر هفته یک آمپول، اما اگر برای درمان ناباروری استفاده می‌شود؛ معمولا هر سه روز یک بار تزریق صورت می‌گیرد.
نکته: در مواردی که فرد با سقط جنین مکرر داشته است، تزریق به صورت هفتگی از هفته‌های اول بارداری تا زمانی که پزشک شما تشخیص دهد تجویز می‌شود. همچنین در صورت مشاهده جنین در معرض خطر سقط، بین ۲ تا ۳ بار در هفته تا زمانی که خونریزی قطع شود باید تزریق انجام شود.

عوارض آمپول پرولوتون در بارداری
این دارو اثرات جانبی متغیری دارد که در برخی از افراد بروز می‌کند، بنابراین در صورت تزریق این امکان هست که هیچ عوارض جانبی در شما ایجاد نگردد.
از جمله عوارض جانبی (احتمالی و شایع) در هنگام استفاده از آمپول پرولوتون ۲۵۰ میلی گرم عبارتند از :
ملتهب شدن محل تزریق، تورم، خارش، درد، ایجاد توده در محل تزریق
جوش‌های پوستی همراه با خارش
حالت تهوع
اسهال
سرفه
سردرد
سختی در نفس کشیدن (دیس پنه)
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر حتما به پزشک مراجعه شود:
ایجاد درد در قفسه سینه
سرفه‌های شدید همراه با خون
سردرد‌های پیوسته
سرگیجه
تورم شدید در ناحیه تزریق
زرد شدن چشم و پوست
نکته: این دارو در شیر مادر قابل جذب است و ممکن است برای کودک شیرخوار مضر باشد. بنابراین اگر کودک خود را شیر می‌دهید برای تزریق این آمپول حتما با پزشک این موضوع را در میان بگذارید و مشورت کنید.

تداخل‌های دارویی با پرولوتون
اگر فرد مراجعه کننده به پزشک از داروی خاصی استفاده می‌نماید، باید اطلاعات همه دارو‌های مورد مصرف را در اختیار پزشک قرار دهد تا از عوارض آمپول پرولوتون در بارداری در امان باشد. در ادامه برخی از داروهایی که استفاده همزمان آن با این دارو خطرناک است، را معرفی نموده ایم:
۱. کاربامازپین
در صورت استفاده از این دارو، باید اطلاعات را کامل در اختیار پزشک خود قرار دهید تا در صورت لزوم میزان مصرف و یا تغییرات لازم در مصرف آمپول را مشخص نماید. بدون مشورت پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید.
۲. کتوکونازول
در صورت استفاده همزمان کتوکونازول با آمپول ممکن است نیاز به تنظیم دوز و نظارت برای استفاده ایمن از این دارو‌ها داشته باشید. از عوارض آمپول پرولوتون در بارداری با کتوکنوزول می‌توان به تهوع، استفراغ یا خونریزی واژینال اشاره کرد.
۳. وارفارین
استفاده همزمان از آمپول پرولوتون و وارفارین می‌تواند به کاهش سطح خون و اثر وارفارین منجر شود. استفاده از این دو دارو با هم، نیاز به تنظیم دوز و نظارت بیشتر دارد.
۴. سیکلوسپورین
استفاده همزمان آمپول پرولوتون در بارداری و سیکلوسپورین ممکن است تاثیر آن را کاهش دهد. برای استفاده از این دارو نیاز به تنظیم دوز و نظارت بیشتر پزشک است. مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید.
۵. نسولین
یکی دیگر از عوارض آمپول پرولوتون در بارداری کاهش قند خون است، در صورتی که از انسولین استفاده می‌نمایید، حتما با پزشک خود در مورد میزان مصرف و یا دارو‌های ضد دیابت دیگر صحبت کنید. نظارت بیشتر بر میزان قند در این مورد ضروری است.
۶. پاراستامول
استفاده همزمان این دارو با آمپول پرولوتون ممکن است اثر پاراستامول را کاهش دهد. برای استفاده همزمان از این داروها، ممکن است نیاز به تنظیم دوز و نظارت بیشتر داشته باشید.
تزریق آمپول پرولوتون در بارداری، اثر داروهای زیر را نیز کاهش می‌دهد:
استامیتوفن
ایبوبروفن
متادون
تیزانیدین
نیکوتین
تئوفیلین
کلوزاپین
هالوتان

تداخل ۵ بیماری‌ با آمپول پرولوتون
با توجه به عوارض آمپول پرولوتون در بارداری، اگر یکی از مشکلات یا بیماری‌های زیر را داشته دارید، باید قبل از تزریق حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
۱. سرطان سینه
در افراد با بیماری سرطان سینه فعال، استفاده از این دارو توصیه نمی‌شود.
۲. بیماری‌های کبد
اگر فرد دچار بیماری کبد یا عملکرد غیر طبیعی کبد باشد، استفاده از دارو به آن توصیه نمی‌شود.
۳. ترومبوآمبولیسیا (لخته شدن خون)
در صورتی که فرد دچار بیماری لخته خون، و یا سکته مغزی است، با توجه به عوارض آمپول پرولوتون در بارداری استفاده از آن توصیه نمی‌شود.
۴. افسردگی
در بیمارانی که دچار افسردگی هستند و یا سابقه افسردگی دارند، دارو باید با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد (نیاز یه نظارت دارد). اگر علائم افسردگی مجددا برگشت و جدی باشد؛ مصرف این دارو باید قطع گردد.
۵. ترومبوز شبکیه
یکی از عوارض آمپول پرولوتون در موارد خاص را می‌توان از بین رفتن بینایی افراد نام برد. در بعضی شرایط خاص، مصرف این دارو جریان خون از شبکیه به قلب را مسدود کرده و نهایتا باعث از دست رفتن بینایی فرد می‌شود. به همین دلیل در استفاده از دارو باید توجه داشت که اگر هرگونه اختلال در بینایی دارید حتما به پزشک اطلاع دهید.

ممنوعه‌ها در استفاده از آمپول پرولوتون
در صورتی که سابقه یکی از موارد زیر را دارید، استفاده از این دارو برای شما ممنوع است.
خونریزی واژینال شدید، به دلایل نامعلوم
لخته شدن خون در رگ‌ها و حرکت آن
سرطان‌های حساس به هورمون
داشتن هرپس تناسلی
داشتن فشار خون کنترل نشده
زردی در بارداری
هرگونه عفونت ویروسی دیگر
همچنین اگر هر یک از شرایط زیر در شما وجود دارد، امکان استفاده از آمپول را ندارید:
داشتن فشار خون بالا
داشتن اختلالات ذهنی
مشکلات تنفسی (آسم)
داشتن دیابت
نزدیک بودن به سن یائسگی
داشتن سن کمتر از ۱۶ سال
داشتن حساسیت به غذا یا دارو
صرع
سردردهای میگرنی
داشتن پره اکلامپسی

سوالات متداول
۱. در هفته ۲۳ بارداری هستم. هفته پیش با درد شکمی مواجه شدم. دکترم آمپول پروتولون را تجویز کرده، آیا این مسئله طبیعی است؟
استفاده از این آمپول برای جلوگیری از زایمان زودرس است و معمولا بین هفته ۱۵ تا ۳۵ بارداری استفاده می‌شود. اما اغلب به دلیل درد شکمی توصیه نمی‌شود. بهتر است علت تزریق را از پزشک خود بپرسید.
۲. فرد قبلا یک زایمان زودرس داشته که کودک او با ۱.۷۰ کیلوگرم در ماه هشتم بارداری بدنیا آمده است. در حال حاضر در هفته ۲۶ بارداری است. پزشک برای او آمپول پرولوتون را تجویز کرده. آیا تجویز درستی است؟
بله نگران نباشید با توجه به توضیحات بالا کاملا درست است.
۳. در صورتی که فرد از طریق IVF باردار شده باشد آیا تجویز پرولوتون درست است؟
حساسیت در IVF (لقاح خارج رحمی) بالاتر است. اما بهترین زمان برای شروع پروژسترون در هفته ۱۳ بارداری است که معمولا تا هفته ۲۴ ادامه می‌یابد.
۴. مدت زمان اثر چقدر است؟
مدت زمان تاثیر این دارو در بدن ۱-۲ هفته است.
۵. تاثیر گذاری آمپول پرولوتون در بارداری چقدر است؟
زمان تاثیر دارو در افراد مختلف متفاوت است. علاوه بر آن بر اساس استفاده دارو در افراد مختلف با سطح هورمون‌های متفاوت مدت تاثیرگذاری متفاوت خواهد بود.
۶. آیا استفاده از دارو اثر منفی بر خانم های باردار دارد؟
در حالت طبیعی استفاده از این دارو توصیه نمی‌شود؛ تنها در شرایط خاص که مزایای استفاده آن بیشتر از خطرات استفاده از آن است باید تزریق صورت گیرد.
۷. آیا استفاده از دارو اعتیاد آور است؟
هیچ گزارشی مبنی بر اعتیاد استفاده از این دارو گزارش نشده است.
۸. آیا در بارداری دو قلو هم استفاده از این آمپول لازم است؟
با توجه به شرایط فرد باردار، پزشک معمولا برای جلوگیری از سقط جنین و یا زایمان زودرس دو قلوها، معمولا اقدام به تجویز این آمپول می‌کند.

۹. استفاده از آمپول در بارداری دو قلو، به کیسه آب یا جنین آسیب نمی‌رساند؟
استفاده از این دارو برای بارداری دو قلو موردی نداشته و تاکنون استفاده از آمپول باعث آسیب رساندن به کیسه آب یا جنین نداشته است.
۱۰. آیا استفاده از این دارو بر جنین پسر تاثیر می‌گذارد و باعث تغییر در هورمون‌های مردانه وی می‌شود؟
استفاده از این دارو تاثیری بر جنسیت جنین و هورمون‌های وی نخواهد داشت.
۱۱. معمولا در چند هفته باید از این دارو استفاده کرد؟
به طور معمول باید ۱۰ بار از این آمپول استفاده شود، اما بسته به شرایط شما و تشخیص پزشک این مدت متغیر است.

سخن آخر
با توجه به راهنمایی‌های ارائه شده، عوارض آمپول پرولوتون در بارداری در شرایط خاص رخ می‌دهد بنابراین تزریق آن باید مشروط بر تجویز پزشک و آگاه کردن او از تمام شرایط از جمله سابقه بیماری ها و داروهای مصرفی باشد.