مقایسه کودکان با یکدیگر، راه‌های مقابله با آن

تازه‌ مادرها معمولاً با بازی مقایسه آشنایی دارند و حتی وقتی از پرسیدن سوال‌های مختلف در مورد کودک دیگران خودداری می‌کنند، شاید باز هم نتوانند مثلاً وقتی کودکشان هنوز نمی‌خندد، به لبخند زدن کودک دوست خود بی‌اعتنا باشند. تقصیر را می‌توان بر گردن غریزۀ بقای انسان‌ها انداخت. انسان به شکلی غریزی بچه‌های خود را تشویق به رقابت می‌کند و کاملاً طبیعی است که والدین بخواهند فرزندانشان صاحب مهارت باشند، بنابراین گاهی برای کسب اطمینان ‌خاطر و بدون آگاهی، ممکن است آنها را با کودکان دیگر مقایسه کنند. این مقایسه‌ها با وجود طبیعی بودن می‌تواند دستورالعملی برای ایجاد استرس باشد یا می‌تواند مانعی در رشد کامل و پیشرفت بچه‌ها شود. در این مطلب می‌توانید با برخی از موارد شایع مقایسه کودکتان با دیگر کودکان و پرهیز از آنها آشنا شوید.

مقایسۀ مراحل مهم رشد کودک
زمان وقوع مراحل مهم رشد مانند نشستن، خزیدن، چهار دست‌وپا رفتن و راه رفتن در نوزادان به ‌طور گسترده‌ای متفاوت است و همین باعث می‌شود که افتادن در تلۀ این مقایسه خیلی آسان باشد. شما به عنوان یک مادر، مراقب رشد کودک هستید و در صورت مشاهدۀ هر گونه مشکل یا تأخیر در رشد، معمولاً فوری آن را با پزشک کودک در میان می‌گذارید. بنابراین جای تعجب نیست اگر همیشه نگران این باشید که چه چیزی طبیعی است و چه چیزی نیست. پژوهش‌ها نشان می‌هد تا زمانی که مراحل مهم رشد کودک شما در یک محدودۀ زمانی طبیعی اتفاق می‌افتد، زمان رسیدن او به این مراحل و سرعت رشد، هیچ تأثیری در مهارت‌های بعدی او نخواهد داشت. بنابراین اگر کودک ۱۸ ماهۀ شما در مقایسه با کودک دیگری که همسن اوست و می‌تواند ده‌ها کلمه را بگوید، فقط یک یا دو کلمه را به زبان می‌آورد، معنایش این نیست که کودک شما در نهایت حرف نخواهد زد و با وراجی‌های خود سر شما را نخواهد برد.
زمان رسیدن به مراحل مهم رشد یا همان سرعت رشد، ارتباط بسیار کمی با پتانسیل آیندۀ یک کودک دارد، بنابراین اگر کودکان دیرتر رشد کردند یا به نظر می‌رسد رشد آنها در محدودۀ زمانی طبیعی نیست، پدر و مادرها نباید نگران شوند. اگرچه افراد معمولاً تمایل به این فکر دارند که آنچه کودک در کودکی انجام می‌دهد، سرنوشت او را در آینده کنترل می‌کند، اما تجربه‌های روزمره این فرضیه را تأیید نمی‌کند. بهتر است از مهارت‌ها و شیطنت‌های فرزندتان در زمان حال لذت ببرید تا مانع از نگرانی در مورد آینده شوید. در نهایت، به خودتان یادآوری کنید که گرچه قطعاً می‌توانید به کودکان خود کمک کنید چیزهای جدیدی یاد بگیرند، اما نمی‌توانید آنها را وادار به رسیدن به مراحل مهم رشد، قبل از موعد طبیعی کنید. وقتی رشد کودکان خود را با مهارت‌های تربیت کودک مرتبط می‌کنید، باعث می‌شوید تأخیر در رشد را ناشی از ضعف مهارت‌های خود بدانید که مقایسه‌ای نادرست و غلط است.

مقایسۀ خواب کودک
وقتی دو تازه‌مادر در کنار هم قرار می‌گیرند، معمولاً یکی از آنها سوالی در مورد خواب کودکش از دیگری می‌پرسد. لازم است بدانید که در مورد خواب کودکان تفاوت‌های زیادی وجود دارد. برخی کودکان خوب می‌خوابند، درحالی‌که دیگر کودکان با تمام توانی که در بدن کوچک خود دارند، با خوابیدن مبارزه می‌کنند. خواب کودکان نیز مانند مراحل رشدشان متفاوت است و آنچه برای خواباندن یک کودک مؤثر است، لزوماً برای دیگری کارگر نیست. پس این امکان را در نظر بگیرید که اگر از دوست خود بپرسید او چگونه کودک خود را می‌خواباند، ممکن است ببینید شما هم همان کارها را انجام می‌دهید ولی تأثیری نداشته است.
به جای فکر کردن به کودکان خوشخواب دیگران، بهتر است به دنبال یافتن راه‌حلی باشید که به کودک خودتان فرصت بیشتری برای خواب بدهید تا خوابیدن را یاد بگیرد و به مرور زمانی بخوابد که شما هم می‌خواهید بخوابید، ولی اگر کودک شما برای آموزش خواب هنوز خیلی کوچک است، باز هم گزینه‌های دیگری در اختیار دارید. مثلاً از یک دوست، فامیل یا یک پرستار بچه بخواهید مراقب کودک شما باشد تا شما بتوانید زمانی‌هایی بخوابید که دوست دارید یا مشکل کم‌خوابی خود را با چرت زدن جبران کنید. شیر دادن و تغذیۀ شبانۀ کودک را نیز می‌توانید با همسرتان تقسیم کنید. وقتی هم که بازی مقایسۀ خواب کودک شروع می‌شود، به آن توجه نکنید یا مودبانه موضوع صحبت را عوض کنید.

مقایسۀ رفتار کودک
بسیاری از ویژگی‌های شخصیتی کودکان ذاتی است. ممکن است کمی برایتان ناخوشایند باشد وقتی کودک شما به شدت گریه می‌کند یا حاضر به صحبت با افراد جدید نیست یا گاهی خسته شوید از این که کودکتان مدام و به عمد کارهای مخرب یا خطرناک انجام می‌دهد و شما باید با ملایمت برخورد و رفتارش را اصلاح کنید. اما وقتی موضوع به شخصیت فرزند شما برمی‌گردد، چاره‌ای غیر از یک پذیرش ساده و سرراست وجود ندارد. اگر شما خیلی اجتماعی هستید و کودکتان خجالتی است یا اگر شما عاشق ورزش هستید، اما کودکتان بازی کردن با توپ را دوست ندارد، ممکن است کمی طول بکشد تا متوجه شوید که کودکتان در این مورد شبیه شما نیست. بهتر است تلاش کنید تا یاد بگیرید فردیت خاص او را درک و تحسین کنید و یادتان باشد که این درک و تحسین یکی از بهترین هدیه‌هایی است که می‌توانید در دوران رشد کودک به او بدهید.

مقایسۀ ظاهر کودک
بعضی از افراد معمولاً کودک سفید یا بور با چشم‌های رنگی را زیبا می‌دانند. ممکن است خودتان هم از این دسته افراد باشید و به نظرتان زیبایی در پوست سفید و چشم‌های رنگی باشد و اگر دوست، خواهر یا همکارتان کودکی دارد که به نظر شما زیباست، این موضوع ممکن است بیشتر راه مقایسه را برای شما باز کند. بهتر است همیشه به این موضوع فکر کنید که کودکتان حاصل ژن‌های شما و همسرتان است و این موضوع که او بخشی از خصوصیات شما و برخی از خصوصیات همسرتان را دارد، بسیار جالب و جذاب است. همچنبن با بزرگ‌‌تر شدن و گذشت زمان، چهرۀ کودک شما به مرور تغییر می‌کند و بیشتر شبیه شما یا همسرتان خواهد شد. همچنین مطمئن باشید که بدون شک توجه به سلامت و تربیت درست کودکتان خیلی بیشتر از ظاهرش، در آینده به او کمک خواهد کرد.