علائم فیبروم در رحم، تشخیص و درمان آن

به رشد بیش از حد و غیر سرطانی بافت داخلی یا خارجی رحم فیبروم رحم می گویند. به عبارتی فیبروم رحم یا تومور خوش خیم عضله ی صاف رحم شایع ترین تومور لگنی در بین خانم ها است.
در این بیماری سلول های ماهیچه ای و دیگر بافت هایی که دیواره ی رحم را می سازند غده هایی غیر سرطانی درون دیواره ی رحم و پیرامون آن می سازند.

چه افرادی دچار فیبروم رحم می شوند؟
فیبروم رحم مشکل بسیار شایعی است .در واقع بیشتر خانم ها در مرحله ای از زندگی شان دچار فیبروم رحم می شوند .فیبروم رحم در بیشتر خانم ها بسیار کوچک است و ممکن است شخص اصلا متوجه مشکلی نشود.
علت ایجاد فیبروم رحم هنوز مشخص نیست ولی به نظر می رسد که رشد آنها به هورمون استروژن (نوعی هورمون زنانه) وابستگی داشته باشد.فیبروم رحم بعد از سن بلوغ و معمولا بعد از ۳۰ سالگی به وجود می آید و معمولا بعد از یائسگی و زمانی که سطح هورمون استروژن پایین می آید خود به خود از بین می رود.
خانم های دورگه ی آفریقایی-آمریکایی دو یا سه برابر بیشتر از خانم های سفید پوست دچار فیبروم رحم می شوند و علائم ناشی از این مشکل هم در این خانم ها بیشتر است.
فاکتورهای دیگری که روی رشد فیبرم رحم تاثیر می گذارند عبارتند از:
۱-حاملگی
خانم هایی که فرزند داشته اند کمتر از دیگران در معرض ابتلا به فیبرم رحمی هستند.
۲-قاعدگی زودرس
خانم هایی که اولین پریودشان قبل از ۱۰ سالگی بوده بیشتر در معرض ابتلا به فیبروم رحمی هستند.
۳-قرص های جلوگیری از بارداری
خانم هایی که قرص های جلوگیری از بارداری مصرف می کنند کمتر در معرض ابتلا به فیبروم رحمی هستند.
۴-تاریخچه ی خانوادگی
خانم هایی که مادر یا خواهرشان دچار فیبروم رحمی بوده است بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

انواع فیبرم رحمی
همه ی انواع فیبرم های رحمی در ساختار مشابه یکدیگرند و همه ی آنها در اثر رشد غیر عادی سلول های ماهیچه ای رحم به شکل یک توده یا یک دسته ی باریک به وجود می آیند.
فیبروم های رحمی بر اساس مکانی که در رحم رشد می کنند به چندین دسته تقسیم می شوند :
۱-فیبروم های میومتریال(داخلی) که در داخل رحم و روی دیواره ی ماهیچه ای آن رشد می کند.
۲-فیبرم های زیر غشای مخاطی که درست زیر لایه ی داخلی رحم رشد می کنند و ممکن است یک لایه بر آمده را داخل رحم ایجاد کنند.
۳-فییروم های میوم(لایه ی زیر سروزی) که روی دیواره ی خارجی رحم رشد می کنند.
۴-فیبروم های پایه دار که معمولا خارج از رحم رشد می کنند و توسط یک پایه به رحم وصل می شوند.
فییروم های رحمی معمولا از نظر اندازه باهم تفاوت دارند و طول آنها از میکروسکوپی تا چند اینچ و وزن آنها ممکن است ده ها پوند باشد.

علایم فیبروم های رحمی
در بیشتر مواقع فیبرم های رحمی هیچ علامتی را ایجاد نمی کنند و بنابراین اکثر خانم ها متوجه آن نمی شوند.ولی علائم فیبرم های رحمی شامل موارد زیر می شوند:
۱-قاعدگی طولانی(۷ روز یا بیشتر)
۲-خونریزی شدید در حین پریود
۳-نفخ شکم یا احساس پر بودن و سنگینی در شکم یا لگن
۴-درد در زیر شکم یا لگن
۵-یبوست
۶-درد در حین نزدیکی
برخی متخصصین معتقدند که فیبروم های رحمی ممکن است باعث ناباروری شوند با اینکه این مشکل زیاد شایع نیست وجود فیبرم رحمی ممکن است مانع از قرارگیری جنین داخل رحم شود یا مشکلاتی را برای بارداری ایجاد کند.

تشخیص فیبرم های رحمی
فیبرم های رحمی با اندازه ی متوسط یا بزرگ اغلب توسط دکتر با انجام آزمایش لگن تشخیص داده می شوند و عکسبرداری هم برای تایید وجود فیبرم می باشد.
سونوگرافی
در آزمایش سونوگرافی اشعه ی فراصوت داخل واژن یا روی لگن خاصره در ناحیه ی شکم قرار می گیرد و امواج با فرکانس بالا از رحم و ساختار لگن خاصره بازتاب می شوند و اگر فیبرم رحمی وجود داشته باشد روی صفحه ی نمایش نشان داده می شود.
ام آر آی لگن
اسکنر ام آر آی از یک آهنربای بسیار قوی و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر با وضوح بالا از رحم و ساختار لگن استفاده می کند.اگر تشخیص پزشک واضح نباشد ام آر آی لگن وجود فیبرم رحم را تایید می کند.
نمونه برداری از رحم
گاهی اوقات پزشک ممکن است مشکوک شود که یک توده ی داخلی رحم فیبروم رحمی نیست بلکه سرطان است و یک بافت کوچک رحم را بر می دارند تا متوجه مشکل شوند.نمونه برداری از رحم ممکن است از راه واژن یا عمل های جراحی دیگر انجام شود.
هیستروسالپنوگرام
یک ماده ی حساس به اشعه از راه واژن و دهانه ی رحم به داخل رحم تزریق می شود و عکسبرداری مخصوص اشعه ی ایکس یک نمای کلی از رحم و لوله های فالوپ را نشان می دهد .HSG معمولا در خانم هایی که دچار فیبرم رحمی هستند و قصد بارداری دارند انجام می شود.
سونوگرافی هیستروگرام
ابتدا مایعی از طریق واژن و لوله های رحم به داخل رحم ترزیق می شود و سپس سونوگرافی انجام می شود .سونوگرافی هیستوگرام ممکن است وجود آن دسته از فیبروم های رحمی که سونوگرافی عادی نشان نمی دهد را نشان دهد.
هیستروسکوپی
یک لوله با یک دوربین در نوک آن داخل رحم قرار می گیرد و یک صفحه ی نمایش داخل رحم را نشان می دهد .هیستروسکوپی آن دسته از فیبروم های رحمی را می تواند نشان دهد که از داخل رحم بیرون زده اند ولی فیبروم های رحمی روی دیواره ی رحم یا خارج رحم را نشان نمی دهد.
همه خانم ها به آزمایش های اضافی برای تشخیص فیبروم نیاز ندارند برای اغلب خانم ها انجام آزمایش لگن خاصره و سونوگرافی عادی برای تشخیص فیبرم رحم کافی است.