ویروس هرپس کشنده است؟

وقتی صحبت از هرپس می‌شود، بیشتر مردم فقط انواع دهانی و تناسلی آن به ذهنشان خطور می‌کند. این دو بیماری توسط دو نوع متفاوت از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) یعنی HSV-۱ و HSV-۲ ایجاد می‌شوند.
به طور کلی، HSV-1 عامل هرپس دهانی و HSV-2 عامل هرپس تناسلی است. این دو گونه به ترتیب باعث ایجاد زخم در صورت و نواحی تناسلی می‌شوند.
اگر مبتلا به این ویروس‌ها شوید، مشاهده زخم در ناحیه دهان یا نایحه تناسلی، جای تعجب ندارد.
هر دو گونه واگیردار هستند. هرپس تناسلی در واقع یک بیماری مقاربتی (STI) است. هرپس دهانی نیز می‌تواند از طریق بوسیدن از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
از علائم ابتلا به هرپس، درد و خارش است. همچنین ممکن است ناحیه آلوده تاول زده و یا پوست‌پوست شود. برخی از عفونت‌ها بی خطر بوده و عوارضی ندارند.
با این وجود، ممکن است در مورد خطرات عفونت ناشی از این ویروس، سوالاتی داشته باشید. همچنین ممکن است از اینکه بگوییم هرپس یا عوارض آن می‌توانند کشنده باشند، شگفت‌زده شوید. پس ما با همراه باشید.

هرپس دهانی
فعلاً هیچ درمان قطعی‌ای برای هرپس دهانی (تبخال) وجود ندارد. ویروس بعد از انتقال، در بدن شما باقی می‌ماند.
زمانی که علائم قابل‌مشاهده‌ای نداشته باشید، به این معنی است که ویروس غیر فعال است، اما شما هنوز ناقل آن هستید. در بسیاری از مردم علائم قابل‌مشاهده‌ای ایجاد نمی‌شود.
برای اغلب قسمت‌ها، هرپس دهانی یک عفونت خفیف است. زخم‌های ناشی از آن، معمولاٌ بدون درمان خاصی، ناپدید می‌شوند.
در موارد نادر، عوارض هرپس ظاهر می‌شوند. احتمال بروز عوارض ناشی از هرپس در افرادی که شاید به خاطر سن و یا یک بیماری مزمن، سیستم ایمنی ضعیف دارند، بیشتر است.
از آنجایی که تاول‌ها مزاحم نوشیدن مایعات شده و درد ایجاد می‌کنند، ممکن است دچار کم‌آبی شوید. اگر کم‌آبی درمان نشود، به مشکلات جدی‌تری تبدیل خواهد شد. حتماً مقدار کافی مایعات مصرف کنید. حتی اگر آزاردهنده باشد.
یک مشکل بسیار نادر دیگر در مورد هرپس دهانی، آنسفالیت است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عفونت ویروسی، به مغز سرایت کرده و باعث التهاب می‌شود. آنسفالیت معمولاً خطرناک نیست. این بیماری ممکن است فقط باعث ایجاد علائم خفیف شبه آنفولانزا شود.
اگر ویروس در تماس با پوست معیوب باشد، باعث عفونت پوستی می‌شود. این اتفاق در صورتی رخ می‌دهد که در پوست، بریدگی یا اگزما وجود داشته باشد. اگر تبخال در پوست گسترش یافت، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
کودکان مبتلا به تبخال دهانی، ممکن است دچار عفونت انگشت نیز بشوند. چراکه اگر کودک انگشت شست خود را بمکد، تاول‌ها ممکن است در اطراف انگشت شکل بگیرند.
اگر ویروس به چشم‌ها سرایت کنند، ورم و التهاب در نزدیکی پلک نیز، رخ می‌دهد. عفونتی که به قرنیه سرایت می‌کند می‌تواند منجر به کوری شود.
شستن مرتب دست‌ها در زی بیماری، ضروری است. اگر علائم عفونت پوست و یا چشم را مشاهده می‌کنید، حتماً به یک پزشک مراجعه کنید.

هرپس تناسلی
برای هرپس تناسلی نیز درمانی قطعی وجود ندارد. این عفونت نیز می‌تواند خفیف و بی‌خطر باشد. با این حال، مشکلات جدی‌تری نیز ممکن است به وجود بیایند.
عوارض جانبی مربوط به هرپس تناسلی، شامل التهاب اطراف مثانه و مقعد است. این امر می‌تواند منجر به تورم و درد شود. اگر تورم از خالی شدن مثانه جلوگیری کند، ممکن است به یک لوله کاتتر نیاز داشته باشید.
مننژیت نیز یک مشکل دیگر اما نادر است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عفونت ویروسی پخش شده و باعث التهاب غشا اطراف مغز و نخاع می‌شود.
مننژیت ویروسی معمولاً یک عفونت خفیف است. ممکن است به خودی خود برطرف شود.
همانند هرپس دهانی، آنسفالیت نیز یکی از عوارض هرپس تناسلی است. اما این عارضه هم نادر است.
توجه داشته باشید که داشتن هرپس تناسلی خطر بیماری‌های مقاربتی دیگر را افزایش می‌دهد. تاول‌ها می‌تواند باعث ایجاد روزنه در پوست شده و راه ورود میکروب‌ها را به بدن، آسان‌تر کنند.

مشکلات زایمان و هرپس تناسلی
اگرچه هرپس تناسلی عوارض مشکل‌سازی برای اکثر افراد ندارند؛ اما ویروس HSV-۲ برای نوزاد و مادر خطرناک است.
هرپس نوزدای عارضه‌ای بسیار جدی ناشی از هرپس تناسلی است. عفونتی که در طی بارداری یا زایمان (وضع حمل) به بچه منتقل می‌شود، می‌تواند سبب آسیب مغزی، نابینایی و حتی مرگ نوزاد تازه متولد‌شده شود.

هرپس نوزادی
معمولاً برای کنترل بیماری، از داروهای ضد ویروسی استفاده می‌شود.
اگر خطر انتقال ویروس به نوزاد وجود داشته باشد، معمولاً پزشک، سزارین را توصیه می‌کند.

انواع دیگر ویروس هرپس
HSV-۱ و HSV-۲ انواع رایج ویروس هرپس هستند. انواع دیگری از ویروس هرپس وجود دارند که هر کدام به نوبۀ خود، می‌توانند سبب بروز مشکلاتی جدی شوند.
ویروس واریسلا زوستر (Varicella-zoster) (HSV-3)
این ویروس می‌تواند سبب بروز بیماری‌های آبله مرغان (Chikenpox) و زونا (Shingles) شود. عفونت ابله مرغان معمولاً خفیف است. اما در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این ویروس می‌تواند موجب خطراتی بالقوه مانند ذات الریه یا سندرم شوک سمی شده و برای زندگی خطرناک باشد.
ویروس زونا اگر درمان نشود، ممکن است موجب التهاب مغزی (آنسفالیت) شود.
ویروس اپشتین بار (Epstein-Barr) (HSV-۴)
این نوع ویروس، می‌تواند منجر به مونونوکلئوز عفونی (Infectious mononucleosis) شود. اگرچه زیاد جدی و خطرناک نیست.
در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این ویروس ممکن است موجب انسفالیت و یا التهاب عضلات قلبی شود. این ویروس همچنین با غدد لنفی نیز در ارتباط است.
سیتومگالوویروس (Cytomegalovirus) (HSV-5)
این ویروس (که اختصاراً به آن CMV می‌گویند) نیز عفونتی ایجاد کرده که باعث مونونوکلئوز عفونی می‌شود. معمولاً در افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر ضعف سیستم ایمنی داشته باشید، خطر آنسفالیت و ذات الریه در کمین است.
این ویروس همچنین می‌تواند در طی حاملگی یا تولد انتقال یابد. نوزادان آلوده به CMV مادرزادی، در خطر مشکلات زیر هستند:
تشنج
ذات الریه
نارسایی کبد
تولد زودهنگام

راه‌حل‌های کنترل هرپس
هرپس تناسلی و هرپس دهانی، هر دو قابل کنترل هستند.
استفاده از داروهای ضد ویرسی برای هرپس تناسلی، تناوب و مدت زمان بیماری را کاهش می‌دهد.
این داروها هم می‌توانند بعد از بروز علائم مصرف شوند و هم به صورت روزانه برای پیشگیری از بیماری. این داروها شامل اسیکلوویر (زوویراکس) و والاسیکلوویر (والترکس) می‌باشد.علائم هرپس دهانی بدون نیاز به درمان و کنترل، از دو تا چهار هفته برططرف می‌شوند. پزشک ممکن است برای تسریع روند بهبود، ضد ویروس‌های زیر را تجویز کند:
اسیکلوویر (زوویراکس)
والاسیکلوویر (والترکس)
فامسیکلوویر (فامویر)
پنسیکلوویر (دناویر)
برای درمان خانگی، از کمپرس آب سرد بر روی زخم استفاده کنید. برای تسکین درد و خارش، از داروهای مسکن استفاده کنید.
از تماس‌های فیزیکی در طول بیماری، برای جلوگیری از انتقال آن، خودداری کنید. استفاده از دارو نیز می‌تواند به جلوگیری از انتقال کمک کند. باز هم یادآوری می‌کنیم، حتی اگر زخم‌هاس مشهودی هم نداشته باشید، ممکن است ویروس را به دیگران انتقال دهید.

حرف آخر
شنیدن اینکه مبتلا به هرپس دهانی یا تناسلی هستید ممکن است برایتان ترسناک باشد. اما راه‌های درمانی و کنترلی، گسترش بیماری و خطر عوارض آن را، به حداقل می‌رسانند.
اگر علائم غیرمعمول و شدیدی دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.