علت های ناباروری زوجین، اطلاعات بیشتری داشته باشید

ناباروری مردان و زنان علت‌ها و علائم مختلفی دارد که باید با مراجعه به پزشکان متخصص و با انجام آزمایشات پزشکی تشخیص داده شود.
اگر شما و شریک زندگیتان در حال تلاش برای داشتن یک کودک هستید، تنها نیستید. ۱۰تا ۱۵ درصد از زوجین در جهان نابارور هستند. ناباروری به عنوان عدم توانایی بارداری، به رغم داشتن رابطه جنسی مکرر و بدون استفاده از هر گونه وسیله جلوگیری از بارداری حداقل یک سال تعریف شده است.
علت ناباروری ممکن است به یکی از زوجین یا ترکیبی از عوامل که در حاملگی دخالت دارند، مربوط شود. خوشبختانه، بسیاری از درمان‌های ایمن و مؤثر وجود دارد که شانس بارداری را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهند.

چه سنی برای باروری مناسب تر است
بهترین زمان بارداری قبل از ۳۰ سالگی اسـت. قدرت باروری با افزایش سن تدریجاً کـاهش می‌یابد. بالا بـودن سن بیمار و طول مدت نازائی، احتمال درمان موفقیت آمیز را کمتر می‌کند.

چه زمانی برای بررسی توان باروری زوجین مناسب است
در خانم‌های زیر ۳۵ سال در صورتی که بارداری یک سال پـس از مقاربت حفاظت نشده اتفاق نیفتد توصیه می‌شود که زوجین بـه پزشک مراجعه کنند. چنانچه خـانمی در سـنین ۳۵ تـا ۳۹ سـال باشد بهتر است در صورت عدم بارداری پس از ۶ ماه و در خانم‌های متأهل بالای ۴۰ سال لازم است زوجین بلافاصله پـس از ازدواج برای ارزیابی توان باروری به پزشک مراجعه کنند.

علائم ناباروری
علائم اصلی نازایی رخ ندادن حاملگی است. ممکن است علائم واضح دیگر وجود نداشته باشد. گاهی اوقات یک زن نابارور ممکن است دوره‌های قاعدگی نامنظم یا غیرواقعی داشته باشد. به ندرت، یک مرد نابارور ممکن است علائمی از مشکلات هورمونی مانند تغییرات در رشد مو یا عملکرد جنسی داشته باشد. اکثر زوج‌ها نابارور در نهایت با درمان یا بدون درمان مشخص می‌شوند.

چه وقت به دکتر مراجعه باید کرد؟
شما احتمالاً نیازی به دیدن یک دکتر در مورد ناباروری ندارید مگر اینکه علیرغم تلاش منظم برای حداقل یک سال هنوز حاملگی رخ نداده باشد. برای تشخیص علت ناباروری و درمان آن می‌توانید به متخصص زنان مراجعه کنید، شما می‌توانید از لیست متخصصان زنان و زایمان موجود در سامانه نوبت دهی دکتر دکتر نسبت به انتخاب متخصص زنان و زایمان خود اقدام کنید، شما می‌توانید از اینجا به لیست متخصصان زنان و زایمان دسترسی داشته باشید.

علت ناباروری در زوجین
علت ناباروری می‌تواند به یک یا هر دو طرف برگردد. به طور کلی:
- در حدود یک سوم موارد علت ناباروری مشکل در مرد وجود دارد.
- در حدود یک سوم موارد، علت ناباروری مشکل در زن وجود دارد.
- در موارد باقی مانده، مسائل مربوط به هر دو مرد و زن وجود دارد، یا هیچ علت قابل شناسایی برای ناباروری وجود ندارد.
علت ناباروری در مردان
علل و عواملی که علت ناباروری در مردان می‌شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تولید یا عملکرد غیر طبیعی اسپرم به علت کم تحرک، نقص ژنتیکی، مشکلات بهداشتی مانند دیابت یا عفونت‌هایی مانند کلامیدیا، گونوره، اوریون یا اچ آی وی. رگ های بزرگ در بیضه ها (واریکوسل) همچنین می‌توانند کیفیت اسپرم را تحت تأثیر قرار دهند.
- مشکلات تحویل اسپرم به علت مشکلات جنسی مانند انزال زودرس؛ برخی بیماری‌های ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک؛ مشکلات ساختاری مانند انسداد در بیضه؛ یا آسیب یا آسیب به اندام‌های تولید مثل.
- قرار گرفتن بیش از حد در مقابل عوامل محیطی خاص مانند آفت‌کش‌ها و سایر مواد شیمیایی و اشعه. سیگار کشیدن، مصرف الکل، ماری جوانا یا مصرف داروهای خاص می‌تواند بر باروری تأثیر بگذارد. قرار گرفتن در معرض حرارت مکررمی‌تواند درجه حرارت بدن را افزایش دهد و ممکن است تولید اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد.
- آسیب‌های مربوط به سرطان و درمان آن، از جمله اشعه یا شیمی درمانی. درمان سرطان می‌تواند تولید اسپرم را مختل کند.
علت ناباروری در زنان
علت ناباروری در زنان ممکن است عبارت‌اند از:
- اختلالات تخمک گذاری که بر انتشار تخم مرغ از تخمدان‌ها تأثیر می‌گذارد. این شامل اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک است.
- هیپرپرولاکتینمی، یک بیماری که در آن شما پرولاکتین بیش از حد دارید - هورمونی است که باعث تولید شیر مادر می‌شود - همچنین ممکن است در تخمک گذاری دخالت کند.
- اختلال هورمون تیروئید، پر کاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) و یا کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) می‌تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد و باعث ناباروری شود. سایر علل اساسی ممکن است شامل ورزش بیش از حد، اختلالات خوردن، آسیب یا تومور باشد.
- اختلالات رحم و یا گردن رحم، از جمله نا هنجاری‌ها (سرطان دهانه رحم) با افتادن دهانه رحم، پولیپ ها در رحم یا شکل رحم. تومورهای غیر خوش خیم (دیابتی) در دیواره رحم (فیبروئید رحمی) به ندرت با مسدود کردن لوله‌های فالوپ می‌توانند ناباروری داشته باشند. اغلب، فیبروئید ها با تخمک گذاری تخم مرغ تحریک می‌شوند.
- آسیب یا انسداد لوله فالوپ که اغلب به علت التهاب لوله فالوپ (salpingitis) است. این می‌تواند ناشی از بیماری التهابی لگن باشد که معمولاً توسط یک عفونت منتقله جنسی، اندومتریوز یا چسبندگی ایجاد می‌شود. آندومتریوز که وقتی که بافت اندومتری خارج از رحم رشد می‌کند، ممکن است بر عملکرد تخمدان، رحم و لوله‌های فالوپ تأثیر بگذارد.
- نارسایی اولیه تخمدان (اولیه یائسگی)، زمانی که تخمدان‌ها کار را متوقف می‌کنند و قاعدگی تا قبل از ۴۰ سالگی به پایان می‌رسد. اگر چه علت اغلب ناشناخته است، برخی از عوامل مرتبط با اوایل یائسگی، از جمله بیماری‌های سیستم ایمنی، شرایط ژنتیکی خاص مانند سندرم ترنر یا حامل‌های سندرم X ضعیف، رادیوتراپی یا شیمی درمانی و سیگار کشیدن.
- چسبندگی لگن، باندی از بافت اسکار است که اندام‌ها را پس از عفونت لگن، آپاندیسیت یا جراحی شکم یا لگن باند قرار می‌دهد.
علل دیگر در زنان ممکن است تحت شرایط زیر باشد:
- سرطان و درمان آن. برخی از سرطان‌ها - به‌ویژه سرطان‌های دستگاه تولید مثل زنان - اغلب به شدت بر باروری زنان تأثیر می‌گذارند. پرتو درمانی و شیمی درمانی ممکن است باروری را تحت تأثیر قرار دهند.
- سایر شرایط پزشکی مرتبط با بلوغ، تأخیر یا فقدان قاعدگی (آمنوره) مانند بیماری سلیاک، دیابت و برخی از بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس می‌توانند بر باروری زن اثر بگذارند. ناهنجاری‌های ژنتیکی همچنین می‌تواند احتمال ابتلای مادر و بارداری را کاهش دهد.
- افزایش سن مادر پیر شدن دستگاه تولید مثل، بخصوص تخمدان‌ها، نقـش عمده‌ای در نابـاروری دارد. بـه عـلاوه افـزایش سن، خطر سقط را هم افزایش می‌دهد. اکثـر سقط‌های اولیه خودبه‌خودی، پـس از ۳۵ سـالگی و بـه علـت اخـتلال ژنتیکی اتفاق می‌افتند. به طوری که خطر سقط‌های خودبخودی در سنین زیر ۳۰ سال، کمتر از ۱۰ درصد است، ولی این رقم در سنین بالای ۴۰، بـه ۳۴ درصـد می‌رسد.
- غیر طبیعی بودن ساختمان یا عملکرد هر یک از اجزا دستگاه تناسلی زنانه سیستم تناسلی داخلی زن چهار قسمت اصلی به شـرح زیر دارد و نازائی در زن‌ها عمدتاً ممکن است مربـوط بـه اختلال کار یک یا چند تا از آنها باشد. تخمدان‌ها، لوله‌های رحم، جسم رحم، دهانه رحم

عوامل خطر
بسیاری از عوامل خطر برای هر دو جنس نر و ماده یکسان هستند. آنها عبارت‌اند از:
- سن. باروری زن به تدریج با سن کاهش می‌یابد
- استفاده از دخانیات. سیگار کشیدن توسط هر دو شریک احتمال حاملگی را کاهش می‌دهد. سقط جنین در زنان سیگاری بیشتر است. سیگار کشیدن باعث افزایش خطر اختلال نعوظ و کم شدن تعداد اسپرم در مردان می‌شود.
- مصرف الکل مصرف الکل، خطر نقایص زایمان را افزایش می‌دهد و ممکن است به ناباروری کمک کند. برای مردان، مصرف الکل سنگین می‌تواند تعداد اسپرم و تحرک اسپرم را کاهش دهد.
- اضافه وزن داشتن. شیوه زندگی غیر فعال و داشتن اضافه وزن ممکن است خطر ناباروری را افزایش دهد. مقدار اسپرم در مردان نیز ممکن است تحت تأثیر اضافه وزن قرار گیرد.

جلوگیری
- برخی از انواع ناباروری قابل پیشگیری نیستند؛ اما چندین استراتژی ممکن است شانس بارداری شما را افزایش دهد.
- در طول زمان تخمک گذاری چندین بار مقاربت کنید. داشتن مقاربت شروع حداقل ۵ روز قبل و تا یک روز پس از تخمک گذاری شانس بارداری را بهبود می‌بخشد. تخمک گذاری معمولاً در وسط دوره قاعدگی صورت می‌گیرد
- اجتناب از مصرف مواد مخدر و دخانیات و مصرف بیش از حد الکل که ممکن است منجر به ناباروری شود.
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد سمی صنعتی یا محیطی برای مردان که می‌تواند تولید اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد.
- محدود کردن داروهایی مصرفی که ممکن است باروری را تحت تأثیر قرار دهد. با پزشک خود در مورد هر نوع داروئی که مرتباً مصرف می‌کنید صحبت کنید.
- ورزش. ورزش منظم ممکن است کیفیت سلامت را بهبود بخشد و شانس حاملگی را افزایش دهد.
- محدود کردن مصرف کافئین در زنان.
- اجتناب از داشتن اضافه وزن. اضافه وزن یا کم وزن بودن ممکن است بر تولید هورمون شما تأثیر بگذارد و باعث ناباروری شود.