کیست بیضه مردان، چیست و چه علائمی دارد؟

کیست بیضه یا اسپرماتوسل توده‌ای است که در قسمت اپیدیدیم دیده می‌شود. اپیدیدیم به لوله‌ای درون بیضه گفته می شود که قسمت پشت و بالای بیضه را احاطه کرده است. این لوله محلی برای بالغ شدن و ذخیره اسپرم‌هاست. اسپرماتوسل به شکل کیست بوده و حاوی مایع است.
تا زمانی که اسپرماتوسل کوچک است، مشکلی برای فرد به وجود نمی‌آورد، اما با بزرگ شدن این کیست مسیر انتقال اسپرم بسته شده و خون‌رسانی این عضو به درستی انجام نخواهد شد. در این حالت فرد باید تحت عمل جراحی قرار گرفته و کیست برداشته شود. در ادامه با علت، علائم و درمان این عارضه آشنا خواهید شد. در نهایت ۵ سوال متداول در این رابطه مطرح شده و پاسخ داده می‌شود.در این مطلب می‌خوانید:
علت
علائم
روش تشخیص
روش‌های درمان پزشکی
درمان سنتی
پاسخ به سؤالات متداول

علت کیست بیضه یا اسپرماتوسل
جمع شدن اسپرم در اپیدیدیم ممکن است سبب ایجاد کیست در بیضه شود. از دیگر دلایل به وجود آمدن اسپرماتوسل می‌توان به وارد شدن ضربه، بروز عفونت و التهاب بیضه اشاره کرد.

علائم وجود کیست در بیضه
از جمله علایم اسپرماتوسل می‌توان به درد و ناراحتی و حس سنگینی در بیضه اشاره کرد. از دیگر علایم وجود این کیست، درد و سوزش هنگام تحریک شدن یا خروج اسپرم است.

روش تشخیص
برای تشخیص کیست بیضه کافی است انگشتتان را بالای آن حرکت دهید، در صورتی که یک شی گرد مانند کیست حس کردید، احتمال اسپرماتوسل وجود دارد. برای تشخیص دقیق‌تری این کیست بهتر است به پزشک معالجه کرده و تحت سونوگرافی بیضه قرار بگیرید.

تشخیص وجود کیست در بیضه
روش‌های درمان پزشکی
۱) یکی از روش‌هایی که برای درمان کیست بیضه استفاده می‌شود، اسپرماتوسلکتومی است. این عمل جراحی سرپایی است و بیمار به صورت موضعی بی‌حس می‌شود. در این روش پزشک ناحیه اسکروتوم یا کیسه بیضه را برش داده و کیست را خارج می‌کند.
در این حال بیمار باید طبق دستور پزشک دارو مصرف کند و از کمپرس یخ برای کاهش درد استفاده نماید.
توجه: افرادی که برای درمان کیست بیضه تحت عمل اسپرماتوسلکتومی قرار می‌گیرند باید در زمان تعیین شده به پزشک مراجعه کرده و مجدداً مورد معاینه قرار بگیرند.
۲) روش دیگری نیز برای درمان کیست بیضه وجود دارد. در این حالت آسپیراسیون به همراه اسکلروتراپی برای درمان اسپرماتوسل استفاده می‌شود. پزشک در این عمل یک سوزن مخصوص وارد کیست بیضه کرده و محتویات آن را خارج می‌کند.
از معایب این عمل می‌توان به این موضوع اشاره کرد که ممکن است کیست بیضه مجدداً برگردد. همچنین آسپیراسیون می‌تواند روی باروری مردان تأثیرگذار باشد. با توجه به موارد ذکر شده این روش کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان سنتی
برای درمان کیست بیضه طبق اصول طب سنتی، در اولین قدم باید خوردن مواد غذایی که طبع سرد دارند را کنار بگذارید. سپس باید روزی یک قاشق عسل را در آب ولرم حل کرده و نوش جان کنید تا سم زدایی بدن انجام شود.
از دیگر مواردی که در درمان کیست بیضه تأثیرگذار است می‌توان به نوشیدن یک لیوان دمنوش بابونه و عسل اشاره کرد.
روش دیگر این است که دود عنبر نسارا تا ۱۴ روز باید به بیضه‌ها داده شود و به هیچ عنوان تا درمان کیست عمل خودارضایی انجام نشود.
مالیدن روغن سیاهدانه به بیضه‌ها و ماساژ پهلوها با روغن بادام تلخ و سپس بادکش کردن آن‌ها از دیگر روش‌های درمانی ارائه شده در طب سنتی برای درمان این عارضه است.
از دیگر موارد استفاده از ترکیب تباشیر، صبر زرد (آلوئه ورا) و سرکه را نام برد. این ماده را باید روی بیضه‌ها بمالید و تا ۳ روز روی آن‌ها بماند.

پاسخ به سؤالات متداول
۱. آیا کیست بیضه باعث ناباروری می‌شود؟
وجود کیست بیضه یا اسپرماتوسل سبب ناباروری در مردان نمی‌شود؛ اما در صورتی که برای درمان آن روش نامناسبی در نظر گرفته شده باشد، احتمال این که باروری فرد تحت تأثیر قرار بگیرد وجود خواهد داشت.
۲. آیا عمل جراحی کیست بیضه عوارض یا درد دارد؟
عمل کیست بیضه تا چند روز درد دارد و بیمار باید داروهای ضد درد مصرف کند. عملی که در آن کیست بیضه از طریق جراحی برداشته می‌شود عوارض ندارد، اما اگر برای از بین بردن آن، روش تخلیه ماده درون کیست با سوزن انتخاب شده باشد، احتمال این که به بیضه صدمه وارد شود و باروری فرد دچار مشکل گردد وجود خواهد داشت.
۳. یا درمان کیست بیضه با زالو امکان پذیر است؟
برای تخلیه ماده‌ای که سبب بروز کیست بیضه شده می‌توان از زالو درمانی استفاده کرد. زالو کل ماده درون کیست را می‌بلعد. این روش درمانی اگر چه ساده به نظر می‌رسد، اما باید از پزشک متخصص طب سنتی برای انجام این کار کمک بگیرید؛ زیرا پس از زالو درمانی ممکن است ناحیه بیضه دچار خونریزی شود.
۴. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که برجستگی مربوط به کیست را هنگام لمس بیضه حس کردید یا در این ناحیه احساس درد و سنگینی داشتید باید به پزشک مراجعه کنید.
۵. چه چیزی سبب افزایش ابتلا به کیست بیضه می‌شود؟
کیست بیضه ممکن است به دلیل وارد شدن ضربه به این ناحیه یا بروز عفونت در بیضه به وجود آمده باشد. در کل عامل خاصی نمی‌تواند در بروز اسپرماتوسل تأثیرگذار باشد. مردانی که در بازه سنی ۲۰ تا ۵۰ قرار دارند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به اسپرماتوسل هستند.

سخن آخر
یکی از مشکلاتی که آقایان را در سن جوانی تا میانسالی درگیر می‌کند، کیست بیضه یا اسپرماتوسل است. کیست بیضه در اپیدیدیم دیده می‌شود. این عارضه را می‌توان هم با علم پزشکی نوین و هم با طب سنتی درمان کرد. تنها نکته‌ای که باید هنگام درمان کیست به آن توجه داشته باشید این است که اشتباه در انتخاب روش درمان یا انجام آن می‌تواند منجر به ناباروری فرد مورد نظر شود.