ابتلا به آبله مرغان در بارداری، چه خطراتی دارد؟

فرهاد یغمایی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا گفت: آبله مرغان یک بیماری ویروسی بسیار مُسری است که اغلب در دوران کودکی به آن مبتلا می‌شویم و مهم‌ترین علامت آن بروز جوش‌های آبدار و تاول‌مانند در سراسر بدن است. عامل این بیماری ویروس واریسلا- زوستر است که از خانواده ویروس هرپس یا تبخال است.
این متخصص بیماری‌های عفونی درباره ایمنی نسبت به این ویروس توضیح داد: افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، نسبت به ابتلای مجدد ایمن می‌شوند، زیرا پادتن‌های این ویروس در بدن تولید می‌شوند و باقی می‌مانند. اما اگر خانمی قبلاً به این بیماری مبتلا نشده باشد یا واکسن آن را دریافت نکرده باشد و در دوران بارداری مبتلا شود، هم مادر و هم جنین در معرض خطرات جدی خواهند بود.
یغمایی با اشاره به شیوۀ سرایت این بیماری توضیح داد: این ویروس از طریق تماس با فرد مبتلا منتقل می‌شود و، چون دورۀ کمون یا نهفتگی دارد، ممکن است شخص مبتلا هیچ علامتی نداشته باشد، اما ناقل باشد. خطر انتقال بیماری از دو روز پیش از بروز جوش‌ها تا زمان خشک شدن کامل آن‌ها وجود دارد و همین نکته باعث می‌شود این بیماری بسیار واگیر باشد. وقتی ویروس وارد بدن فرد بشود، حداکثر ظرف دو هفته علائم آن، یعنی جوش و تب، بروز پیدا می‌کنند.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا دربارۀ خطرات ابتلا به این بیماری در دوره بارداری گفت: خطرناک‌ترین دورۀ ابتلا بیست هفتۀ نخست بارداری، به‌ویژه هفته‌های هشتم تا بیستم است. ابتلا به آبله مرغان در این دوره هم با بروز عوارض جدی برای مادر، مانند ذات‌الریه همراه است و خطر ابتلای جنین به سندرم آبله مرغان مادرزادی را به دنبال دارد.
یغمایی سندرم آبله مرغان مادرزادی را برای جنین بسیار خطرناک دانست و توضیح داد: این سندرم می‌تواند موجب بروز عوارضی مثل زخم‌های پوستی، آسیب‌های ماهیچه‌ای و استخوانی، میکروسفالی یا کوچک بودن اندازۀ سر، کوری، ناهنجاری و یا فلج دست‌ها و پا‌ها و ناتوانی ذهنی فرزند شود، بنابراین خانم‌های باردار باید از هرگونه تماس با فرد مبتلا به آبله مرغان خودداری کنند.
این متخصص عفونی دورۀ خطرناک دیگر را از پنج روز پیش از زایمان تا دور روز پس از تولد نوزاد دانست و گفت: اگر خانم باردار در فاصلۀ شش تا بیست‌ویک روز پیش از زایمان مبتلا شود، خطر ابتلای نوزاد به آبله مرغان خفیف است. اما اگر در بازۀ زمانی پنج روز
پیش از زایمان تا دو روز پس از تولد نوزاد به بیماری آبله مرغان مبتلا شود، خطر بروز سندرم آبله مرغان نوزادی یا نئوناتال ظرف پنج تا ده روز پس از تولد در نوزاد وجود دارد که می‌تواند عوارض بسیار جدی، مانند تشنج، فلج شدن و حتی مرگ به دنبال داشته باشد.
یغمایی به خانم‌های باردار توصیه کرد: اگر خانمی مطمئن نیست که قبلاً به این بیماری مبتلا و در برابر آن ایمن شده است، به هیچ وجه نباید در معرض افراد مبتلا به آبله مرغان قرار گیرد. اگر هم مطمئن است که قبلاً مبتلا نشده است، می‌تواند قبل از اقدام به بارداری واکسن آبله مرغان (VZIG) را دریافت کند تا ایمن شود.
این متخصص بیماری‌های عفونی با اشاره به تأثیر واکسن آبله مرغان گفت: این واکسن از سال ۱۹۹۵ به بازار آمده است و اگر خانمی که با فرد مبتلا تماس داشته است، ظرف سه روز این واکسن را دریافت کند، از بروز این بیماری جلوگیری می‌شود یا از شدت آن کاسته می‌شود. همچنین، اگر خانمی در آینده قصد بارداری دارد و گمان می‌کند خطر ابتلایش به این بیماری در دوران بارداری زیاد است، می‌تواند واکسن بزند، ولی بهتر است که دست‌کم یک تا سه ماه بین واکسن زدن و اقدام برای بارداری فاصله باشد.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا دربارۀ امکان جلوگیری از بروز عوارض خطرناک آبله مرغان در نوزادان گفت: اگر احتمال ابتلای نوزاد مطرح باشد و بلافاصله پس از تولد به او VZIG تزریق شود، عوارض بیماری تا حد زیادی کنترل خواهد شد، اما تشخیص و درمان دیرهنگام عوارض جبران‌ناپذیری به دنبال دارد.
فرهاد یغمایی در پایان یادآور شد: خانم‌های بارداری که قبلاً به آبله مرغان مبتلا نشده‌اند، باید کاملاً مراقب باشند که با افراد مبتلا به آبله مرغان برخورد نداشته باشند. اگر هم مطمئن نیستند که قبلاً مبتلا شده‌اند یا نه، می‌توانند پیش از اقدام به بارداری با انجام آزمایش خون از این مسئله مطمئن شوند.