آزمایش سل فری در بارداری، چرا باید انجامش داد؟

یکی از روش های بررسی DNA و یا ماده ژنتیکی جنین در حال رشد استفاده از تست سل فری و یا NIPT است. با کمک این روش غربالگری می توان به طور دقیق تر متوجه شد که چقدر احتمال دارد جنین به مشکلات کروموزومی مبتلا باشد. اگر می خواهید بدانید که تست سل فری چیست؟ زمایش nipt در بارداری چگونه انجام می شود و ... ما را تا پایان این مطلب همراهی کنید.

آزمایش غیر تهاجمی بارداری و یا تست سل فری چیست؟
آزمایش غیر تهاجمی بارداری یک آزمایش جدیدی و بسیار دقیق است که سندرم داون و ناهنجاری‌های خاص دیگر در جنین را مورد غربالگری قرار می‌دهد. در استرالیا تنها در مراکز تخصصی ارائه و در سه ماهه اول بارداری انجام می‌شود.
در دوران بارداری مقداری از دی ان ای جنین وارد جریان خون مادر می‌شود. آزمایش غیر تهاجمی بارداری اطلاعات ژنتیک موجود در این DNA را مورد تحلیل قرار می‌دهد تا بتواند تعدادی از ناهنجاری‌ها را غربالگری کند. این آزمایش بخصوص در مورد سندرم داون حساسیت دارد.
آزمایش غیر تهاجمی بارداری مدتی است که در مراکز خصوصی ارائه می‌شود. گاهی بسته به شرکت ارائه‌دهنده آن نام‌های مختلفی به آن اطلاق می‌شود، از جمله سل فری، NITP، نیفتی و ... . آزمایش غیر تهاجمی بارداری شامل گرفتن نمونه خون است و می‌تواند از هفته دهم بارداری انجام شود.

تست سل فری به چه منظوری انجام می شود؟
آزمایش غیر تهاجمی بارداری یک روش مطمئن و بسیار حساس برای غربالگری برخی عوارض مانند موارد زیر است:
- سندرم داون (که به آن تریزومی ۲۱ هم می‌گویند)
- سندرم ادواردز (تریزومی ۱۸)
- سندرم پاتو (تریزومی ۱۳)
- سندرم ترنر
بعضی آزمایشگاه‌ها همچنین جنسیت جنین را مورد آزمایش قرار می‌دهد و به دنبال مشکلات مرتبط با کروموزوم جنسیت می‌گردد.
این آزمایش بسیاری از ناهنجاری های کروموزومی را تشخیص می‌دهد، اما نه به اندازه آزمایش‌های تشخیصی مانند آمنیوسنتز. این آزمایش نمی‌تواند اختلالات ژنتیک مانند فیبروز کیستی، تالاسمی یا کم‌خونی داسی شکل را تشخیص بدهد.

چرا باید آزمایش غیر تهاجمی بارداری انجام داد؟
بعد از ان که دریافتید تست سل فری چیست و چه زمانی انجام می شود، لازم به ذکر است آزمایش غیر تهاجمی بارداری بسیار حساس است و بیش از ۹۹ درصد از موارد سندرم داون را تشخیص می‌دهد. اما هنوز یک آزمایش غربالگری است تا تشخیصی. این یعنی، تنها می‌تواند به شما بگوید خطر زیاد برای داشتن جنین با ناهنجاری وجود دارد یا خیر، اما نمی‌تواند به شما پاسخ دقیق بدهد.
تنها روشی که می‌توانید مطمئن شوید جنین شما به سندرم داون مبتلاست یا خیر، این است که یک آزمایش تشخیصی مانند نمونه‌گیری از پرزهای جفتی یا آمنیوسنتز انجام دهید.
امروزه برای سندرم داون غربالگری ترکیبی سه ماهه اول ارائه می‌شود. این، نتایج آزمایش خون، سن مادر و اسکن فراصوتی (که ضخامت مایع پشت گردن جنین به نام ماتی پشت گردنی را اندازه‌گیری می‌کند) ترکیب کرده تا مشخص کند جنین در معرض خطر سندرم داون قرار دارد یا خیر. مزیت این نوع از غربالگری این است که اسکن فراصوتی می‌تواند مشکلات دیگر بارداری و سن جنین را تشخیص بدهد.
آزمایش غیر تهاجمی بارداری ممکن است به خاطر موارد زیر انجام شود:
- آزمایش ترکیبی غربالگری سه ماهه اول به شما نشان داده است که در معرض خطر داشتن جنین با سندرم داون هستید.
- آزمایش غربالگری ترکیبی خود را به علت این‌که زمان آن گذشته بوده یا آزمایش در منطقه شما در دسترس نبوده است انجام نداده‌اید.
- می‌خواهید پیش از آن‌که انجام آزمایش‌های تشخیصی مانند آمنیوسنتز یا نمونه‌گیری از پرزهای جفتی که به میزان کمی با خطر سقط جنین همراه است، اطمینان یابید که در معرض خطر قرار دارید.
- در معرض خطر زیادی قرار دارید (به عنوان مثال اگر سن شما زیاد است یا قبلا جنینی با سندرم داون یا مبتلا به عارضه کروموزومی دیگری داشته‌اید)
- اگر می‌خواهید هزینه‌اش را پرداخت کنید، آزمایش غیر تهاجمی بارداری گزینه خوبی است. این آزمایش گران است و برخی بیمه‌ها آن‌را پوشش نمی‌دهند. پیش از انجام این آزمایش باید با مشاور ژنتیک مشورت کنید.

از نتیجه آزمایش غیر تهاجمی بارداری خود چه انتظاری باید داشته باشید؟
دریافت نتیجه آزمایش ممکن است دو هفته طول بکشد. اگر نتیجه «منفی»، «عادی» یا «کم‌خطر» باشد، بعید است اختلال کروموزومی وجود داشته باشد. اگر نتیجه «مثبت»، «غیرعادی» یا «پرخطر» باشد یعنی جنین ممکن است مبتلا باشد.
اگر نتیجه آزمایش غیرعادی باشد، آزمایش تشخیصی نظیر نمونه‌گیری از پرزهای جفتی یا آمنیوسنتز می‌تواند نتیجه را مورد تایید قرار دهد. باید گزینه‌های خود را با پزشک، ماما یا مشاور ژنتیک خود مطرح کنید.

هزینه آزمایش غیر تهاجمی بارداری چقدر است؟
این آزمایش در حال حاضر تحت پوشش بیمه‌های خصوصی استرالیا قرار ندارد. هزینه به نوع آزمایش و محل تحلیل بستگی دارد. اگر آزمایش به خارج از کشور فرستاده شود می‌تواند هزینه بیشتری داشته باشد. همچنین ممکن است مجبور باشید هزینه ویزیت پزشک برای معرفی و آزمایش فراصوتی را بپردازید.
با این‌که هزینه‌ها در استرالیا پایین آمده و اکنون شرکت‌هایی در داخل نتایج را بررسی می‌کنند، اما هنوز چیزی حدود ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار هزینه در بر دارد.
پیش از انجام آزمایش غیر تهاجمی بارداری باید با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید ابتدا باید بدانید که تست سل فری چیست و آیا انجام آن برای شما گزینه مناسبی است یا نه؟